Nu de Friezen een hek om hun provincie willen om wolven te weren, maakt een terugblik duidelijk dat de Drenten vroeger ook niet blij waren met wolven. Maar ook niet met dassen, naar blijkt. Of de das zich werkelijk met schapenbloed voerde?
Hier een citaat van das en boom
Dassen zijn alleseters, anders dan zijn zeer krachtige kaken zouden doen vermoeden. Want daarin lijkt hij op wolven of beren, die hun prooi met grote kracht en vasthoudendheid moeten overmeesteren. Voor zijn hoofdvoedsel, regenwormen, insecten, slakken, bessen en graan, lijkt die geweldige bijtkracht tamelijk overdreven. Het vermoeden bestaat dan ook, dat dassen zich ooit, net als zijn Noord Amerikaanse broer en net als de veelvraat, toelegde op het volgen van grote roofdieren. Dassen wachtten toen rustig af, totdat deze een prooi van formaat gedood hadden, om vervolgens in actie te komen.
De das is een opportunist en past zich aan aan het aanbod, dat per seizoen en streek varieert. Zo bestaat in september en oktober een groot deel van het dagelijks menu uit mais en valfruit. Ook in die periode eten ze veel insectenlarven, die dan vlak onder het mailveld leven. Vooral in de wintermaanden, wanneer het niet vriest, bestaat het grootste deel van zijn voedsel uit regenwormen.
Mogelijk hebben de Gietenaren destijds toch een tikkeltje overtrokken gereageerd, net als nu de Friezen…
Timon Veltman leed ontegenzeggelijk door de praatjes die over hem de ronde deden en maakte vervolgens van zijn hart geen moordkuil. Snode vagebonden, die hij voor berovers en lasteraars houdt, spreekt hij aan via een annonce in de Groninger Courant. Degenen die het betroffen zullen zich aangesproken hebben gevoeld. Helaas of gelukkig zullen wij nooit de (smoezelige?) details van de affaire kennen.
Timon Veltman, zn. van Timon Veltman en Hendrikjen Jacobs, geb. bij de Herebrug Groningen, ged. op 22 oktober 1758 in de Martinikerk te Groningen, commissionair op 15 december 1814 Groningen, ovl. op 24 oktober 1818 op de Nieuwe Stad, nr 45, kanton 2 Groningen, overleden echtgenote Mina Wolesius (getuigen Pieter Schoutendorp, zb, 53 jaar en Jan Mulder, borstelmakersknecht, beide alhier woonachtig) otr. (1) op 22 mei 1779 Groningen, tr. Zuidlaren 13-6-1779, ondertrouwdatum: 20-5-1779; Bruidegom: Tijmen Veltman, Jongeman; herkomst: Groningen; woonplaats: Anloo, Bruid: Ida Meursinge, Jongedochter; herkomst: Eext; woonplaats: Anloo . (Voor Ida Meursinge uit Eext: Harmen Hamming als stedevader,met belastinge te Anloo) met Ida Meursing, dr. van Bronne Meursingh en Aaltje Altingh, geb. Eext, ged. op 20 september 1745 Anloo, ovl. circa 2 maart 1782 Breukdodenboek, verhuur lijklakens Martinikerk Groningen.
Uit dit huwelijk:
Bronne Veltman, geb. Groningen voor Herepoort, ged. op 17 februari 1782 A-Kerk Groningen v. Tijmen Veltman, ovl. op 28 maart 1862, Rolde.
“Bron Veldman” was in 1826 beestenhoeder en woonde in Rolde, huis 128, waar ook Thij Lensing, arbeider, geboren 1874 woonde. Datum ondertrouw: 08-12-1805, datum aangifte: 22-12-1805. Hij was gehuwd met Hillegien Berends van Bos, en ze hadden ten minste een dochter Ida, geboren op 28-9-1806, Rolde, overleden op 7-11-1863 te Hijken. Gehuwd met Geert Piel en een dochter Hinderika doop 11-5-1809, Rolde.
Harmen Hamming Veltman, ged. op 21 maart 1780 Groningen.
otr. (2) op 3 april 1784 registratie ondertrouwboek Groningen, kerk.huw. op 16 mei 1784 Westerbroek met Willemina Woelesius, geb. Westerbroek, (voor de bruid: Detmer Wijbeling, als daartoe verzocht. A-kerk, met belastinge te Westerbroek. Hiertoe attestatie verleend) woont op 15 december 1814 in de Nieuwe Compagnie onder Kropswolde, boerin op 15 december 1814 te Nieuwe Compagnie, ovl. vermeld bij doop dochter Willemina, moeder overleden Groningen, begr. op 7 juli 1790 (Register van de opbrengsten uit de verhuur van lijklakens uit de Martini kerk 1783-1793.) Uit dit huwelijk:
Harmanna Timons Veltman, geb. Groningen Herestraat, ged. op 11 maart 1785 Groningen.
Hilligje Timons Veltman, geb. Groningen bij Herebrug, ged. op 7 februari 1787 A-kerk Groningen.
Hinderika Veltman, geb. circa 1789 Groningen, ovl. op 8 mei 1831 Steentilstraat 52 Groningen, tr. met Jelte Hoppinga, Tapper en winkelier.
Willemina Timons (Wilhelmina Timans Veltman) Veltman, geb. Herestraat Groningen, ged. op 14 juli 1790 moeder overleden Groningen A-kerk, ovl. op 25 januari 1862 Windeweer, tr. op 15 december 1814 Hoogezand-Sappemeer met Jan (Jan Klaassens Tolner) Tolner, zn. van Klaas Tolner en Geertruit Geerts, ged. op 14 maart 1790 Anloo, boerenknecht, ovl. op 9 maart 1827 dagloner Windeweer.
relatie (3) met Hillegien Swartwold, Mutsenmaker. Geen huwelijk.Timen was een onechte zoon van Hillegien Swartwold. Daar zij haar kind volledig vernoemd heeft, neem ik voor waar aan dat Timon Veltman de vader is.
Uit deze relatie:
Timen Veltman, geb. circa 1794, kuiper, huwt in 1829 met Geeske Oldringa.
Bronnen:
www.allegroningers.nl
www.delpher.nl
www.alledrenten.nl
Sto(c)koud in Oude Pekela
Verstockt
Het krantenbericht hierboven verhaalt over een een familie Verstock waarvan de leden nogal oud worden. Een viertal broers en zusters is samen 331 jaar oud, gemiddeld ruim boven de tachtig, dus. Blijkbaar was dat best bijzonder, een eeuw geleden. Toch was dat niet de reden dat het bericht me interesseerde. Ik werd getriggerd door de naam Verstock. Opgegroeid met het lawaai van geklink en gehamer van de scheepswerven in Martenshoek, zei dat me wel iets. De genoemde familie Verstock heet eigenlijk Verstockt, en is als scheepsbouwer onderdeel van de maritieme historie van Hoogezand. Jacobus, de 76-jarige uit het krantenbericht, was smid en de oprichter van de scheepswerf Verstockt. Zijn beide zoons, Gerardus Josephus (Geert) en Johannes Baptist Gerardus (Johannes) namen het stokje over en hebben heel wat schepen afgeleverd. De eerste Verstockt (Joannes Baptista Verstoght) bewoog zich in een heel andere arbeidssfeer. Bij de geboorteaangiften van zijn kinderen tussen 1812 en 1819 in Oude Pekela was zijn beroep haarsnijder. Toen hij in 1835 stierf, werd als beroep inlands kramer ingevuld; bij het overlijden van zijn weduwe in 1859 werd hij als hoedenmaker opgevoerd. Zijn drie zonen belandden allemaal in de scheepssector: Josephus werd smid, Andreas werd zeeman en Jacobus werd smid èn scheepsbouwer.
Hieronder een kleine genealogie.
Meer info over de scheepswerven en met name Verstockt vindt u in het filmpje van Beno Hofman: https://www.youtube.com/watch?v=0CjPMaFIyDY
Genealogie van Joannes Baptista Verstockt
Generatie I
I. Joannes Baptista Verstockt (Jan Baptiste, Jan B. Verstokt (1815), Jan Verstok (1837) Verstocht, Verstok Verstoght), geb. 3-7-1763 (register stemgerechtigden Oude Pekela), haarsnijder tussen 12 januari 1812 en 24 april 1819 te Oude Pekela, ovl. op 5 november 1835 te Oude Pekela, (beroep inlandse kramer), kerk.huw. op 4 mei 1801 met Fransisca Elisabeth Buining (Buinings, Bennings), geb. circa 1780 Bergen op Zoom, winkelierster, ovl. op 21 september 1859 te Martenshoek. (overleden echtgenoot hoedemaker)
Maria Christina Verstocht, geb. in 1802, ovl. op 15 april 1896 Nieuwe Pekela.
Anna Catharina Verstok, geb. in 1804 Oude Pekela, ovl. op 3 oktober 1883
Andreas Bernardus Verstok, ged. op 10 december 1809, getuige Anna Catharina Verstok, Oude Pekela, zeeman, ovl. tussen 31 mei 1857 en 14 maart 1860 ( In de huwelijksacte van Maria Geziena Verstok 7-5-1822, wordt haar vader Andreas als de “afwezige schipper”.. vermeld. Bij het huwelijk van Maria Regiena Christina Verstok staat dat haar vader zeekapitein was en op zee verongelukt is.)
Josephus (Josebus Nicolaas Verstok) Verstockt, geb. op 12 januari 1812, smid. Josef woonde in bij Kasper Cordes, smid te Hoogezand, als smidsknecht 1850-1859. Josephus ovl. op 15 oktober 1895 ongehuwd, letter A, 93 Martenshoek, getuige: Gerardus Josephus Verstockt (III), zijn neef Johannes Wijnandus Boerma, scheepbouwer, 43, nabuur.
Theresia Maria Verstokt, geb. op 5 december 1815 Nieuwe Pekela, ovl. op 31 december 1900 Oude Pekela.
Jacobus Fransiscus Verstockt, geb. op 24 april 1819 Nieuwe Pekela, volgt II.
Generatie II II. Jacobus Fransiscus Verstockt, (zn. van I), geb. op 24 april 1819 Nieuwe Pekela, smid op 30 april 1846 Hoogezand, ovl. op 17 augustus 1902 Martenshoek, tr. met Hinderika Elisabeth Bodewes, dr. van Geert Joestens Bodewes en Geertruida Wijnkes Bijlholt, geb. op 7 oktober 1822 Martenshoek, ovl. op 28 mei 1858 Martenshoek. Uit dit huwelijk:
Johannes Baptist Gerardus (Johannes) Verstockt, geb. op 13 maart 1847 Martenshoek, ovl. op 2 april 1920 ongehuwd Martenshoek https://www.marhisdata.nl/werf&id=2362. Begin 1900 woont Johannes in het huis letter A, 128. Hij is het hoofd van het gezin, zijn vader woont bij hem in evenals een neef, Johannes Gerhardus Broerken, scheepsbouwersleerling, 3-5-1844; Ook is er een inwonend dienstmeisje, Geertje Huisman, 15-1-1863. In de periode 1910 – 1920 is alleen Geertje Huisman nog inwonend, als huishoudster. adres G 145. Zij is later huishoudster bij broer Gerardus (II.6) ( Overledene Geertje Huisman leeftijd 94 jaar, geboren te Hoogezand, overleden op 11-10-1957 te Westerbroek gem. Hoogezand-Sappemeer. Vader Klaas Pieters Huisman Moeder Trijntje Oomkes Mulder).
Geertruida Margaretha Elizabeth Verstockt, geb. op 25 oktober 1848 Westerbroek, ovl. op 20 april 1916 Groningen.
Johannes Gerardus Verstockt, geb. op 5 juli 1850 Martenshoek, ovl. op 18 juli 1850 Martenshoek.
Elisabeth Francina Verstokt, geb. op 7 november 1851 Martenshoek, ovl. op 13 mei 1917 Groningen.
Margaretha Johanna Verstockt, geb. op 25 januari 1854 Martenshoek, ovl. op 26 februari 1925 Foxholsterbosch.
Gerardus Josephus Verstockt, geb. op 4 juni 1856 Martenshoek, volgt III.
Hinderika Maria Johanna Verstockt, geb. op 8 mei 1858 Martenshoek, ovl. op 13 augustus 1858 Martenshoek.
Generatie III III. Gerardus Josephus (Geert) Verstockt, (zn. van II), geb. op 4 juni 1856 Martenshoek, scheepsbouwmeester (bij huwelijk), scheepsbouwer, overlijdensgetuige van Josephus Verstockt (zie I) zijn oom op 15 oktober 1895, ovl. op 16 april 1945 Westerbroek, tr. op 20 november 1884 Hoogezand met Elisabeth Creutsman, dr. van Hinderikus Creutsman en Anna Rammelaar, geb. op 17 april 1854 Kropswolde, ovl. op 9 juni 1941 Martenshoek, begr. RK begraafplaats Foxham Martenshoek. Uit dit huwelijk:
Anna Henderika Verstockt, geb. op 23 oktober 1886 Martenshoek, ovl. Zij is overleden op 5 maart 1973 in Assen, zij was toen 86 jaar oud. (Bron: Fischer-Sandker Groningen-Drenthe-Emsland » Anna Henderika Verstokt (1886-1973) https://www.genealogieonline.nl/genealogie-fischer-sandker/I61554.php.)
Jacobus Johannes Verstockt, geb. op 7 februari 1888 Martenshoek, ovl. op 1 augustus 1888 Martenshoek.
Henderika Elisabeth Verstokt, geb. op 12 december 1889 Martenshoek, ovl. op 20 januari 1918 Martenshoek.
www.marhisdata.nl Stichting Maritiem Historische Data
Morsdood
Johann Berend Nuningmöller, uit Hazenwinkel* in Munsterland, matroos van Capitein A. Arends, ‘t Cofschip de Trouw, uit de mast of van de Rae gevallen en morsdood.
Gedurende een aantal jaren ben ik vrijwilliger op molens geweest. Indrukwekkende werktuigen, waarmee vakkundig en voorzichtig moet worden omgegaan. Mijn overgrootvader Broekema was watermulder in Vriescheloo. Zijn kinderen en kleinkinderen mochten niet in de buurt van de wieken en het water komen, daar was hij erg streng in. En dat was natuurlijk niet zonder reden. Door de jaren heen zijn er vreselijke ongelukken gebeurd in of bij molens. Onlangs vond ik dit krantenbericht over Aaltje Vos-Steen uit Kolham. Zij wilde de molenas van de poldermolen smeren, maar heeft de molen waarschijnlijk niet op de vang (rem) gezet. Haar kleding werd gegrepen door de draaiende raderen en zij was vervolgens machteloos.
Bob Poppen heeft haar geschiedenis hierbeschreven. Ik kom tot de conclusie dat het ongeval plaatsvond op de Westerpoldermolen in Kolham. Deze is inmiddels verdwenen. Meer over deze molen in de databaseverdwenen molens.
Drentsch diep – Albert van der Zwier
Het was een zinderende voorjaarsdag. Het water van het Foxholstermeer was kalm en weerspiegelde de zon in de kleine golfjes die door de beweging van de schuit ontstonden. Grote ladingen hooi moest worden vervoerd en eigenlijk was dat niet te doen met deze hitte. Albert was al vanaf het krieken van de dag bezig met laden, vervoeren en lossen van het hooi van de weilanden in de madelanden tussen Kropswolde en Zuidlaren. Albert en zijn vrouw verdienden de kost met hun schip en woonden er ook op. Vandaag was Zwaantje, zijn vrouw, niet mee. Ze had zich voor de dag elders uitbesteed. Dat was maar goed ook, overdacht Albert, want sinds het overlijden van hun jongste kindje Trijntje, afgelopen maart, was ze nog niet weer de oude. Gelukkig had ze wel een beetje afleiding aan hun driejarige handenbindertje Filippus, maar het verlies van een kind was echt wel één van de zwaarste dingen die het leven je te stellen gaf, overdacht Albert.
Hij keek eens om zich heen. Een reiger vloog op om een paar meter verder aan de rand van het Drentsch Diep te landen. Een futenpaar zwom in de richting van het Zuidlaardermeer. Uitgebloeide lisdodden versierden als bossen sigaren tussen het riet de oevers van het diep. Vijf minuten rust, dat moest toch kunnen. Hooi van het land halen en in het schip steken in deze hitte, met al dat droge gras dat aan zijn zweterige huid plakte, dat was flink afzien. Je kon beter aardappels laden, dat was weliswaar zwaar werk, maar de weersomstandigheden waren meestal anders en je had niet dat vreselijke gekriebel van het hooi dat werkelijk in elke plooi van je lichaam terechtkwam en daar ellendig prikte. In de verte zag hij pluimen stoom boven het aardappelstroopfabriekje van Scholtens opstijgen. In de herfst zou hij vast wel weer aardappels voor Scholtens kunnen vervoeren. De komst van fabrikant Scholtens had het dorp Foxhol veranderd. Veel buurtgenoten werkten in plaats van op het land nu in de fabriek. Dát, bedacht Albert, was niets voor hem. Hele dagen of nachten binnen vier muren? Daar moest hij niet aan denken. Hij had het beter getroffen: dankzij de grootvader van zijn vrouw had hij schipper kunnen worden, varend vanuit Foxhol. Daar lag zijn schip in de haven, westelijk van de sluis in Martenshoek, die veel te druk bevaren was. Vanuit Foxhol kon hij zó naar het meer of het Winschoterdiep varen. Een mooie bijkomstigheid was dat onderhoud van zijn schip ook geen probleem was, omdat er bij Foxhol meerdere scheepswerfjes waren.
Terwijl hij, zittend op de walkant een prakje koude aardappels at, keek hij naar het water voor zich. Wat was het mooi helder! Hij gleed er even met zijn hand door. Dat voelde bijzonder fijn, dat water zo over je pols. Het was net of je hele lijf dan iets verkoelde. Hij zag waterplantjes onder water wuiven. Daar zigzagde een paling richting het riet. Wat een mooi gezicht. Hij riep zichzelf tot orde: “Albert, jong, zo komt t wark nooit doan! Vort!”, pakte de hooivork op en stak weer een grote partij hooi in het schip. Na een kwartiertje stevig doorwerken, voelde hij zijn spieren in armen en benen verkrampen, het zweet gustste aan alle kanten van zijn gespierde werkmanslijf. Boven op de hooiberg op het schip strekte hij zijn krampende ledematen. Een mens was niet gemaakt voor dit weer, bedacht hij. En dat water, dat was zo uitnodigend helder en koel. Zou hij het doen, even in het water afkoelen? Hij was een goede zwemmer, hij was jong en de boog kon ook niet altijd gespannen zijn! Hij deed zijn klompen, kiel, broek en sokken uit en liep over de hooiberg naar de achterzijde van het schip. Met een klein aanloopje sprong hij in het water, een flinke plons veroorzakend. Het koele water omsloot hem van top tot teen. Plotsklaps trok er zo’n kramp door zijn lijf, dat hij zich niet meer kon bewegen. Het water omsloot hem. In de verte scheen nog de zon…
stamreeks van Albert van der Zwier, patriarchaal
Generatie VI Albert van der Zwier, geb. op 27 november 1826, trekschippersknecht op 1 april 1851 , arbeider op 13 mei 1853, schipper op 24 juli 1854 , ovl. (27 jaar oud) op 22 juli 1854, erblijf houdende aan boord van zijn vaartuig te Foxhol,(getuigen Mechiel Groenewold, 66, visser, Foxhol, grootvader van de overledene, en Kornelis Woldendorp, 57, winkelier, nabuur van de overledene, akte 25 juli 1854, Hoogezand), tr. (resp. 23 en 22 jaar oud) op 6 juni 1850 te Hoogezand met Zwaantje Groenewold, dr. van Klaas Berends Groenewold en Trijntje Michiels Groenewold, geb. op 17 april 1828 in Hoogezand, schipperse, ovl. (73 jaar oud) op 12 maart 1902 hertrouwd met Geert Pieters Nijman, (1823-1893).
Generatie V Filippus (Philippus, Filippus Jannes) van der Zwier (Swier), geb. op 3 februari 1803 te Oosternieland gem. Uithuizermeeden, ged. op 20 februari 1803 (Philippus) in Oosternieland, schipper, woont Martenshoek huis A. nr 45, nationaal militair op 29 augustus 1825, arbeider op 29 augustus 1825 -1837, woont voor 30 november 1826 Slochteren, woont op 30 november 1826 in Kalkwijk, woont in huis A, 43 in 1828 te Martenshoek, schipper vanaf 1840 Hoogezand, ovl. (56 jaar oud) op 28 oktober 1859 Foxhol, tr. (resp. 26 en 33 jaar oud) op 14 maart 1829 (met wettiging van 3 kinderen) met Marijke Alberts Buringa, dr. van Albert Pieters Buringa en Martje Reinkes Gnodde, geb. op 13 maart 1796 Hoogezand, schipperse, inlandse kramer op 29 augustus 1825 Hoogezand, schippersche op 24 april 1845 te Martenshoek, ovl. (65 jaar oud) op 16 september 1861 leeftijd 64 jaar, geboren te Hoogezand, overleden op 16-09-1861 te Martenshoek gem. Hoogezand. Ze woonden in 1826 (voor het huwelijk) samen in het huis Letter E, getekend 55 Kalkwijk.
Generatie IV Jan Melles, afkomstig uit Oosternieland, ged. op 24 oktober 1773 Oosternieland, dagloner (bron ovl. akte dochter Ebeltje), ovl. (ongeveer 36 jaar oud) op 10 april 1810; [Jan Melles, gewoond hebbende op nr. 6, alhier, nalatende een vrouw en drie minderjarige kinderen, waarvan het oudste uit het eerste huwelijk en de jongsten staande de huidige echt verwacht. 36 en een half jaar oud] kerk.huw. (ongeveer 34 jaar oud) (2) op 15 november 1807 Oosternieland met Trijntje Klasens, geb. ‘t Zand, ovl. op 30 november 1845 (Trijntje Melles) Oosternieland, kerk.huw. (resp. ongeveer 27 en ongeveer 22 jaar oud) (1) op 7 december 1800 te Oosternieland met Trijntje Philippus, dr. van Philippus Harms en Sara Pieters, afkomstig uit Garsthuizen, ged. op 13 september 1778 [een van tweeling] te Garsthuizen, ovl. op 22 februari 1807 [Trijntje Philippus, oud plusminus 26 jaren, gewoond hebbende bij de kerk alhier, no 6, gehuwd geweest aan Jan Melles, Nalatende haar man en 2 minderjarige kinderen, uit één huwelijk] te Oosternieland.
Generatie III Melle Tjarks, afkomstig uit Warffum, ged. op 21 september 1727, woont in 1755-1772 in Stitswerd, daarna in Oosternieland, ovl. (minstens 46 jaar oud) na 1774, kerk.huw. (ongeveer 26 jaar oud) (1) op 9 juni 1754 Stitswerd met Trijnje Pieters, afkomstig uit Middelstum, ovl. voor 22 maart 1772, otr. (2) op 22 maart 1772 Stitswerd attestatie naar Oosternieland, kerk.huw. (ongeveer 44 jaar oud) op 22 maart 1772 te Oosternieland met Geeske Jans, afkomstig uit Oosternieland, tr. (1) met Jan Mennes, ovl. voor 22 maart 1772.
Generatie II Tiark Ebels, geb. Warffum, ged. op 4 april 1690 Warffum, strandvoogd Rottumeroog [gemeld op 13-10-1828 bij overlijden dochter Trijntje], schipper op 21 september 1727 Warffum, kerk.huw. (ongeveer 49 jaar oud) (2) op 5 juli 1739 Warffum met Korneliske Jacobs, afkomstig uit Warffum, kerk.huw. (ongeveer 34 jaar oud) (1) op 21 januari 1725 Warffum met Jantjen Pieters, dr. van Pieter Nn, afkomstig uit Warffum.
Generatie I Eebel Ockes, afkomstig uit Uithuizermeeden, woont op Zeewijk op 4 april 1690 in Warffum, ovl. circa 1693, otr. op 23 december 1677 in Uithuizermeeden, kerk.huw. op 13 januari 1678 te Warffum met Grietien (Greetjen) (Greetjen) Hindriks, afkomstig uit Usquert, kerk.huw. (ongeveer 24 jaar oud) (1) op 30 oktober 1670 met Geert Alberts (Nolleman), schiller [schelpenvisser], ovl. voor 23 december 1677, kerk.huw. (ongeveer 47 jaar oud) (3) op 23 april 1693 Warffum met Jan Lues, afkomstig uit Warffum.
Hanno (Hanne Jurjens) Jurriens, woont in 1696 Nieuw-Beerta, ovl. tussen 18 mei 1716 en 19 mei 1716 Nieuw-Beerta kerk.huw. (1) op 28 jul 1667 Nieuw-Beerta met Wendel Harrems. Uit dit huwelijk:
Trijnje Hannes, ged. op 21 nov 1669 Nieuw-Beerta.
.remke Jurriens, ged. op 1 jun 1671 Nieuw-Beerta {Harremke wellicht}.
kerk.huw. (2) op 6 sep 1674 Beerta met Bettie Jans. Uit dit huwelijk:
Trijnje Hannes, ged. op 27 feb 1676 Nieuw-Beerta.
Martjen Hannes, ged. op 30 aug 1677 Nieuw-Beerta.
Wendel Hannes, ged. op 28 mei 1678 Nieuw-Beerta (aanname, doopnaam niet te lezen)
Jurjen Hannes, ged. op 23 mei 1681 Nieuw-Beerta.
kerk.huw. (3) op 15 feb 1685 Nieuw-Beerta met Hilke Andries. Uit dit huwelijk:
Jurjen Hannes, geb. op 26 jan 1686 Nieuw-Beerta, ged. op 30 okt 1686 Nieuw-Beerta, begr. op 24 jul 1702 Nieuw-Beerta.
Andries Hannes, ged. op 24 okt 1687 Nieuw-Beerta, ovl. (hoogstens 37 jaar oud) voor 1725.
Ha.. Hannes, ged. op 21 dec 1689 Nieuw-Beerta.
Trijntje Hannes, begr. op 23 apr 1691 Nieuw-Beerta.
Heebe Hannes, ged. op 4 jul 1692 Nieuw-Beerta, begr. op 14 aug 1692 Nieuw-Beerta.
Trijntje Hannes, ged. op 4 jul 1692 Nieuw-Beerta, begr. op 11 jan 1693 Nieuw-Beerta.
Heebe Hannes, geb. Nieuw-Beerta, ged. op 10 dec 1693 Nieuw-Beerta, begr. op 3 jul 1696 Nieuw-Beerta.
Edske Hannes, geb. tussen apr 1696 en jun 1696 Nieuw-Beerta, ged. Nieuw-Beerta, ovl. (hoogstens 48 jaar oud) circa 1745.
Heebe Hannes, ged. op 16 apr 1699 Nieuw-Beerta.
Nn Hannes, ged. op 15 apr 1702 Nieuw-Beerta.
Henje Jurriens Hoppe – geen zoon van Hans Valentijn Hop
In meerdere genealogien op het internet is mijn voorouder Henje Jurriens Hoppe (alias Hanno Jurriens) vermeld als zoon van Hans Valentijn Hop en Jitze Hendriks. Ik ben niet overtuigd van deze relatie, integendeel: er bestaat mijn insziens geen familieband tussen Henje Jurriens Hoppe en Valentijn Hans Hop.
Mijn zoektocht naar Henje begon bij zijn zoon, mijn voorouder Jurrien Hannes (Han nijs), in 1785 getrouwd met Hindriktje (Hindertje) Edzes Blokje. Jurrien was eerder gehuwd met Maria Wessels en zijn oudste zoon uit dat huwelijk kreeg de naam Hanne. Ik zocht derhalve naar een grootvader Hanne, Hanno, Hannes of Johannes. Ik kwam er echter niet uit. De enige die wat betreft naam en plaats in aanmerking kwam, was inderdaad Valentijn Hans Hop, maar de vernoemingen van Jurriens kinderen kwamen daarmee helemaal niet overeen.
Wat wèl klopt: het echtpaar Hans Valentijn Hop en Jitze Hendriks had inderdaad een zoon Hanno Jurrien, gedoopt op 18 oktober 1716 te Beerta, overleden (minstens 28 jaar oud) na 1745. Voor wat betreft leeftijd en tijdsspanne zou het kunnen. Ik denk echter dat deze zoon naar een andere Hanno Jurriens is vernoemd. Voor 1716 was er een echtpaar Hanno Jurriens en Hilke Andries in de Beersterhamrik (Nieuw-Beerta), waarvan ik inmiddels heb onderzocht of er een link zou kunnen zijn. Dit echtpaar had plaatselijk aanzien en was redelijk vermogend, zo blijkt uit de vele verzegelingen in o.a. de boedelbeschrijving, die werd opgemaakt door de voogden bij het overlijden van deze Hanno Jurriens. Ik vermoed dat Valentijn Hans Hop zijn zoon naar deze Hanno Jurrien heeft vernoemd, hetzij omdat hij gerelateerd was ofwel omdat deze financiële ondersteuning heeft geboden.
Terug naar Henje Jurriens Hoppe. Een huwelijkscontract in Woldendorp zette me op een ander spoor. Op 17 juni 1803 maakte Hindrik Engelkens, de zoon van Engelke Hindriks en Maria Hannes, een contract op met zijn toekomstige bruid Etje Willems. Mijn voorouders Jurjen Hannes en Hindrikje Edzes waren daarbij als zijn oom en tante aanwezig, evenals zijn tante Anna Hannes en haar man Harm Jurjens. Aan de hand van deze drie genoemde siblings kon ik gerichter zoeken, helemaal omdat ik de overlijdensdata (met leeftijden) van Jurjen en Anna Hannes vond. Een paar simpele rekensommetjes brachten me naar het echtpaar Henje Jurriens Hoppe en Harmke Jacobs. Zij trouwden op 13 november 1740 in Beerta. De familienaam Hoppe is slechts éen keer vermeld en wel bij het huwelijk. Als het echtpaar haar kinderen laat dopen is er vijf keer consequent Henje Jurriens, zonder toevoeging, vermeld. Als Harmke Jacobs in 1755 als lidmaat wordt aangenomen wordt ze vermeld als echtgenote van Henje Jurriens (obiit). Harmke is mogelijk een dochter van Jacob Boeles en Trijntje Harmens, gedoopt op 18 november 1714 in Blijham.
Spijtig genoeg vind ik geen ouders van Henje. Soms is het niet anders.
Het echtpaar krijgt vijf kinderen:
Trijntje (Trientje) Henjes (Hannes), geb. op 26 okt 1741, ged. op 27 okt 1741 Beerta, ovl. (85 jaar oud) op 22 feb 1827 Beerta, kerk.huw. (28 jaar oud) (1) op 27 mei 1770 Beerta Wiertje Hommes, ovl. voor 1783, kerk.huw. (41 jaar oud) (2) op 16 feb 1783 Beerta Harm Jurjens.
Jurrien Hannes, ged. op 2 feb 1744 Beerta, landgebruiker, ovl. (64 jaar oud) Geefsweer, begr. op 17 okt 1808 Farmsum, kerk.huw. (beiden ongeveer 34 jaar oud) (1) op 9 aug 1778 te Nieuwolda met Maria Wessels, ged. op 12 jul 1744 Finsterwolde, ovl. (hoogstens 40 jaar oud) voor 1785, otr. (2) op 19 dec 1784 Beerta, kerk.huw. (resp. ongeveer 40 en ongeveer 22 jaar oud) op 12 jan 1785 Woldendorp Hindriktje Edzes Blokje, ged. op 12 mrt 1762 Beerta, landbouwersche, ovl. (ongeveer 72 jaar oud) op 19 dec 1834 Oterdum.
Maria (Marijke) Hannes (Henjes, Hannijs), ged. op 26 jul 1747 Beerta, arbeidersche, ovl. (ongeveer 69 jaar oud) op 28 mei 1817 te Beerta, kerk.huw. (resp. ongeveer 21 en ongeveer 29 jaar oud) op 15 mei 1769 in Beerta met Engelke Hendriks Timmer, geb. circa 1740 in Blijham, ovl. (ongeveer 89 jaar oud) op 27 dec 1829 Beerta. Op 3 maart 1788 wordt te Beerta als lidmaat aangenomen Marieke Henjes.
Jacob Henjes, ged. op 1 feb 1750 Beerta.
Anna Henjes Hannes, ged. op 16 mrt 1753 Beerta, ovl. (ongeveer 69 jaar oud) op 10 jan 1823 te Beerta, kerk.huw. (ongeveer 26 jaar oud) op 25 apr 1779 in Beerta met Hindrik Harms.
In de rechterlijke archieven kom ik het echtpaar een paar keer tegen. Zo kopen ze als Henje (Hanno) Jurriens en Harmke Jacobs op 2 mei 1741 een woning van Haijo Meinders in Beerta, en in 1742 lenen Henje Jurriens en Harmke Jacobs 200,- gulden.
Als Henje Jurriens de zoon van Hans Valentijn Hop zou zijn geweest, dan waren Hans Valentijn en Jitske ongetwijfeld vernoemd. Ook zouden er dan sporen in de rechterlijke archieven te vinden moeten zijn. Die zijn er niet, dat wil zeggen: er zijn wel sporen van de mensen afzonderlijk, maar niet in combinatie.
Op internet wordt Hans Valentijn Hop als zoon van Hanno Jurriens en Hilke Andries geplaatst. Ook dat betwijfel ik. Hans en Jitske Hendriks komen vanuit den Haag naar Beerta. Ze krijgen vijf kinderen. In geen van de tot nu toe gevonden acten in de rechterlijke archieven heb ik bewijs daartoe gevonden.
André Oudman suggereerde via een opmerking onder dit blog een mogelijk ouderpaar. Hindrik Jurriens en Maria Jans laten op 9 oktober 1698 een zoon Jurrien dopen. Op basis van vernoeming en vwb tijdpad kunnen ze in aanmerking komen als mogelijke ouders van Henje Jurriens. Maar Henje Jurriens zou dan Henje Hindriks moeten zijn geweest, tenzij hij voluit naar zijn vader is vernoemd (komt sporadisch wel voor). Ook is het mogelijk dat de hier genoemde zoon Jurrien de vader van Henje is. Helaas heb ik geen doop gevonden en ook geen andere primaire bron. Het blijft daarom bij een mogelijkheid.
De familie- of bijnaam Hoppe wordt in 1740 één keer gebruikt. Pas in 1813 wordt de naam Hop als familienaam aangenomen door de nazaten van zoon Jurjen Hannes. Tussen 1740 en 1775 is de schrijfwijze van de voornaam Henje, daarna komen er wijzigingen. Ook Henje blijft in gebruik, in 1853 voor het laatst. 1775 Hannijs, in 1860 voor het laatst 1778 Hanne, Hanno, Hannes, met name voor zoon Jurjen consequent
1740 Henje Jurriens Hoppe T 1741 Henje Jurriens D Trijntje Henjes 1744 Henje Jurriens D Jurrien Henjes 1747 Henje Jurriens D Maria Henjes 1750 Henje Jurriens D Jacob Henjes 1753 Henje Jurriens D Anna Henjes 1769 Maria Henjes 1770 Trijntje Henjes T 1770 Maria Henjes 1771 Trijntje Henjes 1773 Marieke Henjes 1774 Trijntjen Henjes 1775 Marijke Hannijs 1777 Trijntje Henjes 1778 Marijke Henjes 1778 Jurjen Hannes 1779 Anna Henjes br – Henje Jurjens v- Marijke Henjes z – Trijntje Henjes z 1780 Anna Henjes 1781 Marijke Hannijs 1783 Henje Jurjens 1783 Trijntje Henjes 1783 Anna Henjes 1783 Marijke Henjes 1784 Jurjen Hannijs – T 1785 Anna Hannijs 1785 Jurjen Hannes 1787 Jurjen Hannes 1788 Jurjen Hannes 1787 Maria Hannijs 1790 Marieke Hannijs 1790 Jurjen Hannes 1792 Jurjen Hannes 1793 Anna Henjes 1794 Jurjen Hannes 1796 Jurjen Hannes 1797 Trijntje Hannes 1798 Jurjen Hannes 1800 Jurjen Hannes 1802 Jurjen Hannes 1808 Jurjen Hannes O. 1813 Anna Hannijs 1813 Jurjen Hannes – zoon Edse Jurjens Hop 1817 Marijke Henjes O. 1820 Jurjen Hannes – dochter Trijntje Jurjens Hop 1823 Anna Hannes O. 1825 Jurrien Hannes – dochter Zwaantje Jurriens Hop 1827 Trientje Hannes 1830 Jurrien Hannes 1831 Jurrien Hannes 1832 Jurrien Hannes 1834 Jurrien Hannes Hop 1853 Anna Henjes 1854 Maria Hannijs 1860 Anna Hannijs
De drie dochters Trijntje, Maria en Anna gebruiken geen familienaam.
Zoon Jurjen Henjes is overleden in 1808, zijn kinderen nemen de familienamen van Dijk en Hop aan.
Jurrien Hannes oudste zoon uit eerste huwelijk met Maria Wessels: Hanno Jurjens van Dijk: kleinzoon Jurjen Hannes van Dijk
Jurrien Hannes oudste zoon uit tweede huwelijk met Hindrikje Edzers: Edze Jurriens Hop; kleinzoon Jurjen Edzes Hop
Jurrien Hannes oudste dochter uit tweede huwelijk: Boelke Jurjens Hop (gebruikt familenaam voor het eerst in 1818)
Jurjen Hannes tweede zoon uit tweede huwelijk: Boele Jurjens Hop, kleinzoon Okke Boelens Hop.
Personen in boedelbeschrijving Hanno Jurriens 1716 – Nieuw Beerta
De boedelbeschrijving van de bezittingen van Hanno Jurriens in Nieuw-Beerta is een bron van informatie, doordat een aantal verzegelingen met naam en datum beschreven werd. De eerste tabel is op chronologische volgorde, in de twee op alfabetische volgorde van voornamen.
De familie de Rochefort – Dijk was eigenaar van de boerderij Tuinsterheerd en de bijgelegen gron d in Leens, maar woonde in de in 1864 nieuw gebouwde woning Welgelegen bij de borg Verhildersum in Leens. De grootouders, Lodewijk Antonie de Rochefort en Henriette Wilhelmine Vinckers, hadden zes kinderen: vier dochters en twee zonen. Eén zoontje stierf voor het een jaar oud was en de andere zoon, Pieter Abraham de Rochefort, was sinds 1870 burgemeester van Leens en had geen nakomelingen. De familienaam zou via deze staak van de familie De Rochefort dus uitsterven. Misschien lag daar de reden voor de naamswijziging: dochter Jeannette trouwde met Hendrik Dijk. Hun zoon, Lodewijk Antonie Dijk. was genoemd naar de grootvader van moeders kant. Wellicht wilde hij zo de familienaam van zijn moeder in ere houden. Het mocht niet echt baten: Lodewijk Antonie de Rochefort Dijk trouwde pas na zijn vijftigste en kreeg geen kinderen. Er was dus uiteindelijk slechts één naamdrager en de naam ‘De Rochefort Dijk’ heeft slechts bestaan van 1892 tot 1957, het jaar waarin Lodewijk stierf en de naam met hem verdween.
Om de blog te kunnen schrijven heb ik een klein genealogisch onderzoekje gedaan. De resultaten staan hieronder. Het is niet uitputtend en niet compleet, maar wellicht van nut voor deze en gene.
Generatie I
1. Lodewijk Antonie de Rochefort Dijk, geb. op 31 aug 1867 Leens (getuige: Berend Dijk, 30, landbouwer, Leens; Berend Alberts, 46, veldwachter, Wehe), overlijdensgetuige van Hendrik Dijk (2) zijn vader op 8 nov 1920, gemeenteontvanger op 7 apr 1921 Noordwijk, ovl. (89 jaar oud) op 13 jul 1957 Noordwijk, tr. (resp. 53 en 43 jaar oud) op 7 apr 1921 Rijswijk (getuige: Egbert de Groot, 69, gemeentesecretaris, Noordwijk; Louis August van den Berg, 50, directeur houthandel, ‘s Gravenhage, broer van de bruid; Hendrik Willem Dijk, 44, zonder beroep, Apeldoorn, broer van de bruidegom;August Wilhelm van den Berg, 36, kapitein der artillerie, wonende alhier, broer van de bruid) Amelia Philippina van der Berg, geb. op 14 sep 1877 Warnsveld, woont voor 1821 Warnsveld, woont op 7 apr 1821 Apeldoorn, ovl. (79 jaar oud) op 22 mrt 1957 Leiden.
Generatie II
2. Hendrik Dijk, geb. op 22 feb 1839 Groningen, landbouwer, woont voor 1864 Warffum, landbouwer op 2 sep 1867 Leens, ovl. (81 jaar oud) op 8 nov 1920 Apeldoorn (getuige: Lodewijk Antonie de Rochefort Dijk (1), zijn zoon), tr. (resp. 25 en 23 jaar oud) op 18 mei 1864 Leens.
3. Jeannette Henriëtte Eppoline de Rochefort, geb. op 30 dec 1840 Leens, woont op 7 apr 1821 Apeldoorn, woont op 18 mei 1864 Leens, ovl. (86 jaar oud) op 17 mei 1927 Apeldoorn.
Uit dit huwelijk:
1a. Steven Dijk, geb. op 10 jun 1865 Leens (getuige: berend Dijk, 28, landbouwer, Leens; Pieter Abraham de Rochefort, 26, zonder beroep, Leens), ovl. (37 jaar oud) op 30 apr 1903 Groningen (getuige: leedaanzeggers).
1b. Lodewijk Antonie Dijk / de Rochefort Dijk, geb. op 31 aug 1867 Leens, zie 1.
1c. Jan Dijk, geb. op 29 mrt 1869 Leens (getuige: Berend Dijk, 31, landbouwer, Leens; Jan van Kampen, 38, koopman, Wehe).
1d. Hendrik Willem Dijk, geb. op 21 jun 1873 Leens (getuige: Berend Dijk, 36, landbouwer, Leens; Jacob Waterbolk, 57, burgemeester, Wehe), ovl. (64 jaar oud) op 23 mei 1938 ‘s Gravenhage, begr. op 27 mei 1938 Leens.
Generatie III
4. Steven Dijk, geb. op 27 jan 1810 Groningen, koopman op 22 feb 1839 Groningen, ovl. (44 jaar oud) op 11 mei 1854 Groningen, tr. (resp. 24 en 22 jaar oud) op 29 jan 1834 Groningen.
5. Anna Hesselink, geb. op 17 okt 1811 Groningen, ovl. (28 jaar oud) op 28 jun 1840 Groningen.
Uit dit huwelijk:
2a. Alida Dijk, geb. op 8 feb 1835 Groningen.
2b. Jan Dijk, geb. op 3 jun 1836 Groningen.
2c. Berend Dijk, geb. op 11 jun 1837 Groningen.
2d. Hendrik Dijk, geb. op 22 feb 1839 Groningen, zie 2.
2e. Anna Heiltje Dijk, geb. op 21 jun 1840 Groningen.
6. Lodewijk Antonij de Rochefort, geb. op 4 mrt 1813 Brielle, (medicinae doctor), ovl. (40 jaar oud) op 11 jul 1853 Leens, tr. (resp. 25 en ongeveer 19 jaar oud) op 18 mei 1838 Leens.
7. Henriette Wilhelmine Vinckers, geb. circa 1819 Groningen, woont op 18 mei 1864 Leens, ovl. (ongeveer 59 jaar oud) op 1 jan 1878 Amsterdam.
Uit dit huwelijk:
3a. Pieter Abraham de Rochefort, geb. op 4 mrt 1839 Leens, ovl. (84 jaar oud) op 31 jul 1923 Wehe Den Hoorn.
3b. Jeannette Henriëtte Eppoline de Rochefort, geb. op 30 dec 1840 Leens, zie 3.
3c. Antje Henderika de Rochefort, geb. op 3 dec 1842 Leens.
3d. Catharina Maria Gesina de Rochefort, geb. op 21 sep 1846 Leens.
3e. Hendrik de Rochefort, geb. op 12 jun 1850 Leens, ovl. (7 maanden oud) op 13 jan 1851 Leens.
3f. Anna Alida Idzerdina de Rochefort, geb. op 25 nov 1851 Leens, ovl. (2 maanden oud) op 19 feb 1852 Leens.
Generatie IV
8. Baerend Dijk, ovl. na 1854, tr.
9. Alida Dijk, ovl. na 1854.
Uit dit huwelijk:
4. Steven Dijk, geb. op 27 jan 1810 Groningen, zie 4.
10. Jan Hesselink, zeepzieder, tr.
11. Martha Hesselink.
Uit dit huwelijk:
5. Anna Hesselink, geb. op 17 okt 1811 Groningen, zie 5.
12. Pieter Abraham de Rochefort, ged. op 21 mrt 1776 Utrecht, (Belasting Ontvanger), ovl. (ongeveer 81 jaar oud) op 20 sep 1857 Groningen, tr.
13. Antje Douwes, geb. circa 1789 emden, ovl. (ongeveer 67 jaar oud) op 4 mei 1856 Groningen.
Uit dit huwelijk:
6a. Lodewijk Antonij de Rochefort, geb. op 4 mrt 1813 Brielle, zie 6.
6b. Henderica Jacoba de Rochefort, geb. op 15 feb 1815 Groningen, ovl. (71 jaar oud) op 23 feb 1886 Groningen.
6c. Abraham de Rochefort, geb. op 26 aug 1816 Groningen.
6d. Pieter Abraham de Rochefort, geb. op 26 aug 1816 Groningen, ovl. (64 jaar oud) op 22 apr 1881 Groningen.
6e. Antoinetta Cornelia de Rochefort, geb. circa 1818 Groningen.
6f. Jan de Rochefort, geb. op 22 nov 1819 Groningen.
6g. Carel Willem de Rochefort, geb. op 11 mrt 1821 Hoogezand, ovl. (86 jaar oud) op 26 jan 1908 Hoogezand.
6h. Frans de Rochefort, geb. op 26 mei 1822 Hoogezand.
6i. Johanna Margaretha de Rochefort, geb. op 22 mei 1824 Hoogezand, ovl. (47 jaar oud) op 23 jan 187A2 Weiwerd.
14. Eppo Hindrick Vinckers, tr.
15. Jantje Houwing Oltkamp.
Uit dit huwelijk:
7. Henriette Wilhelmine Vinckers, geb. circa 1819 Groningen, zie 7.
Generatie V
24. Lodewijk Anthonij de Rochefort, predikant, tr.
25. Margaretha Johanna Holstein.
Uit dit huwelijk:
12. Pieter Abraham de Rochefort, ged. op 21 mrt 1776 Utrecht, zie 12.
