NPWL

Dit is een bericht in de categorie NPWL.

Bestemd voor één lezer! :[)

Rij 1 steek : zet 3 steken op

We gaan meerderen:
Rij 2 steken : een naald recht breien (3 steken)
Rij 3 : averecht 1 steek, extra insteek, rest averecht breien (4)
Rij 4 : recht breien 1 steek, extra insteek, rest recht breien (5)
Rij 5 : averecht 1 steek, extra insteek, rest averecht breien (6)

Rij 6 : recht breien 1 steek, extra insteek, rest recht breien (7)

Rij 7 : averecht 1 steek, extra insteek, rest averecht breien (8)
Rij 8 : recht breien 1 steek, extra insteek rest recht breien (9)
Rij 9 : averecht 1 steek, extra insteek, rest averecht breien (10)
Rij 10 recht breien 1 steek, extra insteek, rest recht breien (11)
Rij 11 hele rij averecht breien (11)

Nu gaan we weer minderen:
Rij 12: afhalen 1 steek- recht breien 2 steken samenbreien, rest recht breien 10 steken

Rij 13: afhalen 1 steek averecht 2 steken samenbreien, rest averecht 9

Rij 14: afhalen 1 steek- recht breien 2 steken samenbreien, rest recht breien 8
Rij 15: afhalen 1 steek- averecht 2 steken samenbreien, rest averecht 7
Rij 16: afhalen 1 steek- recht breien 2 steken samenbreien, rest recht breien 6
Rij 17: afhalen 1 steek- averecht 2 steken samenbreien, rest averecht 5
Rij 18: afhalen 1 steek- recht breien 2 steken samenbreien, rest recht breien 4
Rij 19: afhalen 1 steek- averecht 2 steken samenbreien, rest averecht 3
Rij 20: afhalen 1 steek- recht breien 2 steken samenbreien, rest recht breien 2 steken
Rij 21: afhalen 1 steek averecht 2 steken samenbreien, averecht 1 steek,
Afhechten

Nu is er één punt klaar. Maak er nog vier. Leg ze met de kortste kant tegen elkaar aan en naai ze aan elkaar.

Als je een dubbele ster wilt (eentje die je kunt vullen, bijvoorbeeld) maak je nog een keer 5 punten en zet die in elkaar. Dan goede kanten op elkaar leggen en vast naaien. Stukje openlaten; omkeren, vullen en vastnaaien.

Kijk maar even op: http://dutch-blue.blogspot.com/2008/02/knitted-star_07.html voor foto’s.

Meerderen

Minderen




Foxhol in de krant – 1750-1760

Historisch Foxhol- krantenadvertenties vanaf 1750 – reconstructie (work in progress)

1750 – De Wed. van KORNELIS HINDRIKS ZONDAG presenteert uyt de Hand te Verkopen, een Wel bevaaren Tjalk Schuyt; met Zeyl en Treyl, Ankers en Touwen : zoo als laast uyt Zee gekoomen, leggende aan de Wal by Foxhol. Iemand hier aan gading hebbende, kan bovengenoemde daar over aanspreeken, woonende tot Foxhol.

Zondag was oorspronkelijk geen achternaam: de grootvader van Kornelis, genaamd Sondagh Hindricks uit Wetteringen, Duitsland. De nazaten vestigden de naam echter al als achternaam in 1704.

Kwartierstaat Kornelis Hindriks Zondag:

  1. Cornelis Hindrics Sondagh, ged. op 3  apr  1712 Kropswolde, ovl. (hoogstens 38 jaar oud) voor  18  aug  1750, kerk.huw. (ongeveer 22 jaar oud)  op 2  mei  1734 Kropswolde Trijntien Egberts, afkomstig uit Kropswolde. Twee kinderen:
    1A. Hindrik Cornelis Sondag, geb. Foxhol, ged. op 24 feb 1737 Westerbroek.
    1B. Egbertien Cornelis, ged. op 3 jun 1743 Kropswolde.
  2. Hindrick Zondag, afkomstig uit Meeden, verdronken, begr. op 26  sep  1735 Kropswolde, kerk.huw.  op 27  jan  1704 Kropswolde.
  3. Aeltien Egberts, afkomstig uit Foxhol, begr. op 19  jul  1745 Kropswolde.
    Uit dit huwelijk:
    1a. Jeichien Hindrics Sondagh, ged. op 25  dec  1704 Kropswolde.
    1b. Geert Hindrics Sondagh, ged. op 7  nov  1706 Kropswolde, ovl. (hoogstens 8 jaar oud) voor  3  mrt  1715.
    1c. Geerttien Hindricks Sondagh, ged. op 31  mrt  1709 Kropswolde.
    1d. Cornelis Hindrics Sondagh, ged. op 5  nov  1710 Kropswolde, ovl. (hoogstens 1 jaar oud) voor  1712.
    1e. Cornelis Hindrics Sondagh, ged. op 3  apr  1712 Kropswolde, zie 1.
    1f. Geert Sondagh, ged. op 3  mrt  1715 Kropswolde.
    1g. Ellechien Hindricks Sondagh, ged. op 23  jan  1717 Kropswolde.
    1h. Sondagh Hindricks Sondagh, ged. op 18  jun  1724 Kropswolde.
  4. Sondagh Hindricks, geb. Wetteringe  [Duitsland], ovl. voor  7  feb  1692 vermoedelijk Meeden, otr.  op 3  apr  1680 Kropswolde, kerk.huw.  op 18  apr  1680 Winschoten.
  5. Jeije Luichjis, kerk.huw. (2)  op 7  feb  1692 Meeden Jan Eppes, geb. Meeden.
    Uit dit huwelijk:
    2a. Hindrick Zondag, afkomstig uit Meeden, zie 2.
    2b. Eije Sondaghs, ged. op 23  mrt  1684 Meeden.
    2c. Luitien Sondaghs, ged. op 31  jan  1686 Meeden.
    2d. Gebke Sondaghs, ged. op 23  okt  1687 Meeden.
    Jeije Luichjis, tr. (2) Jan Eppes.
    Uit dit huwelijk:
    2e. Eppe Jans, ged. op 29  jan  1693 Meeden.
Bron: "Advertentie". "Opregte Groninger courant". Groningen, 1750/08/18 00:00:00, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 18-08-2020, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010410564:mpeg21:p002

1751 – BEKENTM A K I N G E N De Kerkvoogden van Westerbroek gedenken uyt te besteeden het Arbeyds Loon en Materialen van een Nieuwe Schuure , tot de Pastorie op Dingsdag den 15 Juny 1751 ten huyze van de Tol Meefter PICCARD te Foxhol, om 3 uur, alwaar de Conditien en afreikeninge 3 daagen te vooren, als meede aan de Pastorie te zien zullen zyn.

De tolmeester Piccard moet mijns inziens Hendrick Piccard zijn geweest. Kolham lag vlak bij Foxhol, en het tolhek lag tussen Foxhol en Foxham. Hendrick was een zoon van de Kolhamster predikant Gualterus Piccard en diens echtgenote Johanna Sevensterens:
Hindrik (Hendrijck, Hindrijck, Henrick) Piccard (Piccardt), ged. op 15 aug 1706 Kolham, ovl. (hoogstens 71 jaar oud) voor 22 sep 1777, trouwt (kerk.huw.,ongeveer 25 jaar oud) op 24 feb 1732 te Kolham met Margrietien (Margretien, Gretien) Evenaars (Evenaer), geb. Kolham, dochter van Meinders Jans Evenaar en Jantjen Wolters.
Uit dit huwelijk:

  1. Johanna Sophijea Piccard, ged. op 2 nov 1732 Kolham, tr. (ongeveer 23 jaar oud) circa 19 aug 1756 Hindrik Wolters.
  2. Gualtherus Piccard, ged. op 14 mrt 1734 Kolham.
  3. Jantien Piccard, ged. op 21 mei 1736 Kolham.
  4. Jantien Piccard, ged. op 3 mei 1739 Kolham.
  5. Henrica Elisabhet Piccard, ged. op 9 apr 1741 Kolham.
  6. Alexander Piccard, ged. op 6 apr 1744 Kolham.

⦁ Meer info over de familie Piccard/Pickardt vindt u hier: http://www.genealogie-emsland-bentheim.de/Heft_42_November_1997-k.pdf

"Advertentie". "Opregte Groninger courant". Groningen, 1751/06/08 00:00:00, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 18-08-2020, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010410670:mpeg21:p002

1752 – Uyt de hand te koop of te huur, om voort of op May 1752. te konnen aanvaarden, een Behuyzinge met een Hof er agter, waar in de Bakker en Kreemer Neering is gedaan. Nog een kleyn Huysjen naast bovengemelde Behuyzinge, staande tot Foxhol , als meede ook veel Bakkers en Winkel Gereedschap, zynde de Behuyzingen bewoond geweest , door Jan Hendriks van der Vaart. Jemand gadinge maakende, kan Jan Hendriks ten Kate, tot Foxhol daar over aanspreeken , of Gerrit van Delden in de Oosterstraat tot Groningen.

⦁ Jan Hindriks van der Vaart (Jan Hendriks ten Kate) , afkomstig uit Foxhol, bakker in 1750 en (volgens ovl zoon Menno) schoolmeester; kerk.huw.  op 29  aug  1745 Kropswolde met Marregien Fokkens (Martje Fokkes ten Kate, Margijn, Margien,Martjen, Martijen) , ged. op 9  mrt  1753 Kropswolde. Uit dit huwelijk:

  1. Eeijke Jans van der Vaart, ged. op 31  jul  1746 Kropswolde, ovl. (hoogstens 7 weken oud) voor  24  sep  1746 Kropswolde.
  2. Grietin Jans van der Vaart, ged. op 20  okt  1748 Kropswolde, ovl. (ongeveer 6 weken oud) op 5  dec  1748 Kropswolde.
  3. Hindrik Jans van der Vaart, geb. Foxhol, ged. op 7  mei  1750 Kropswolde.
  4. Grietien Jans van der Vaart, geb. Foxhol, ged. op 9  mei  1751 Kropswolde, kerk.huw. (ongeveer 25 jaar oud)  op 12  mei  1776 Kropswolde Adam Jacobs Vonck, afkomstig uit Kalkwijk.
  5. Hindrik Jans van der Vaart, geb. op 6  aug  1754, ged. op 11  aug  1754 Kropswolde.
  6. Fokke Jans van der Vaart, geb. op 18  okt  1755, ged. op 26  okt  1755 Kropswolde.
  7. Hindrik Jans van der Vaart, geb. op 11  mei  1758, ged. op 14  mei  1758 Kropswolde.
  8. Hindrik Zondag van der Vaart, geb. op 4  okt  1759, ged. op 7  okt  1759 Kropswolde.
  9. Hindrik Jan ten Cate, geb. op 23  nov  1760 Kropswolde, ged. op 30  nov  1760 Kropswolde.
  10. Menno Jans van der Vaart, geb. op 13  jan  1762 Foxhol, ged. op 17  jan  1762 Kropswolde, schatter van vee,  schoenmaker in 1816 Haren, ovl. (66 jaar oud) op 30  okt  1828 Groningen.
  11. Fokke Jans van der Vaart, ged. op 17  mrt  1765 Kropswolde.

“Advertentie”. “Opregte Groninger courant”. Groningen, 1752/03/24 00:00:00, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 18-08-2020, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010410780:mpeg21:p002


1755 – WESSEL GEERTS en zyn Huysvrouw, gedenken op Donderdag den 14 Februari 1755 ten Huyze van de Wed. Hugo ter Spil op ’t Hogezant, ’s avonds, om 5 uur, aan de Meestbiedende by Strijkgeld , te Verkopen haar Wel geleegen Timmer Werven, een Lange en een Dwars Helling met een Behuyzinge, staande en geleegen tusschen Martenshoek en Foxhol zoo door wylen Ubel Fockes lange Jaaren met goet succes is bearbeyd, als meede nog een Half getimmerd Nieuw Schip zijnde 71 Voeten lang.

De weduwe van Ubel Fockes, Dina Tiessens, is hertrouwd met Wessel Geerts. Dit laatste echtpaar verkoopt dus de werf. De koper is de zoon van de oorspronkelijke eigenaar: Focke Ubels. (Meer op https://historische-vereniging-hs.nl/docs/pluustergoud/pluustergoud%2045.pdf)
Ubel Fokkens (Fockes), ovl. voor 1 dec 1754 Martenshoek, kerk.huw. (1) op 28 feb 1735 Hoogezand Margaretha Hindriks, woonachtig te Sappemeer.
Uit dit huwelijk:
1. Fokke Ubels, kerk.huw. op 11 feb 1759 Hoogezand Johanna Ottens, woonachtig te Martenshoek.
2. Sara Ubels, ged. op 6 apr 1744 Kolham
kerk.huw. (2) op 16 feb 1744 Kropswolde
met Dina (Dina Cock) Tiessens, woonachtig te Martenshoek, dochter van Ties Robers Cock en Saartje Jans. (meer informatie over dit gezin op de homepage van Gerrit W. Kuijk https://www.geboefte.nl/1152.htm).

Weduwe Dina Cock (Dina Tiessens), woonachtig te Martenshoek kerk.huw. (2) op 1 dec 1754 Hoogezand met Wessel Geerts, woonachtig te Nieuwe Compagnie, zoon van Geert Wessels, van Hoogezand en Trijntje Jans van de Kijl (Kiel, Gr.)
Uit dit huwelijk:

  1. Joannes Wessels, geb. Martenshoek, ged. op 15 mei 1764 kleinemeer.
  2. Matthijs Wessels, ged. op 9 mei 1762 kleinemeer.
  3. Catharina Wessels, geb. circa 1760 Martenshoek, ovl. (ongeveer 55 jaar oud) op 4 nov 1815 Groningen.

De werf werd verkocht ten huize van de weduwe van Hugo ter Spil. Dit was Jantje Jans Boelema. Zij was getrouwd geweest met Hugo Adolfs ter Spil, afkomstig uit Den Haag. De plek van de herberg van Hugo is in Hoogezand wereldberoemd, want dat is de plek waar Hotel Faber gevestigd is. (https://www.hotelfaber.nl/hotel-faber/geschiedenis-hotel-faber)
Hugo Adolf ter Spil (ter Spill), geb. Slochteren, tr. met Jantjen Jans (Boelema, Schults), geb. Engelbert.
Uit dit huwelijk:

  • Jan Hugo ter Spil, ged. op 25 dec 1717 Engelbert.

  • Catharina ter Spil (Schults), ged. op 16 apr 1719 Hoogezand.

  • Catharina ter Spil, ged. op 9 feb 1721 Hoogezand.

  • Adolf ter Spil, ged. op 16 aug 1722 Engelbert.

  • Bronne ter Spil, ged. op 16 aug 1722 Engelbert.

  • Hugo ter Spil, ged. op 16 mei 1728 Hoogezand.
"Advertentie". "Opregte Groninger courant". Groningen, 1755/02/04 00:00:00, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 18-08-2020, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010259097:mpeg21:p002

1757 – Groningen den 2 May. Eergifteren den 30 passato, ’s nademiddags ten 5 à 6 uuren, is te Foxhol ruim 2 uuren van deze Stad, een Pruisies Courier gepasseert, (die zig niet had durven vertrouwen door het Lingensche en Munstersche te rijden) met de gewigtigste tijding uit de grote Pruissische Armée, welke door den Koning in hoge Perzoon gecommandeert word, behelzende dat dezelve 34000 Mannen van de Oostenrijkers (waarschijnlijk de Armée van de Grave Dauhn) ten eenemale had ingesloten.

Op 30 april 1757 hebben de Pruisische legers, die de Oostenrijkse legers achtervolgden, een kapitein, een luitenant en 30 soldaten van het vijandelijke leger gevangen genomen. Dit was in de aanloop naar de slag om Praag, die op 6 mei zou plaats vinden tussen het Pruisische leger van Koning Frederik de Grote met operbevelhebber Schwerin enerzijds en het Oostenrijkse leger onder aanvoering van Maarschalk Browne, anderzijds. Op 1 mei 1757 naderde het Pruisische leger de stad. Terwijl ze binnentrokken, werd duidelijk dat het vijandelijke Oostenrijkse leger ook al door de stad was gekomen en langs de omtrek van de stad hun campementen hadden opgeslagen, waarmee de Pruisen effectief waren ingesloten. Ondertussen was een ander corps van het Oostenrijkse leger, onder bevel van Generaal Daun, onderweg naar Praag. Frederik de Grote besloot tot een aanval. Schwerin had daarbij een heldhaftige rol, die hem echter het leven koste.
(Meer in de historische beschrijving der doorluchtige daden, aanmerkelijke krijgsverrichtingen en andere bedrijven van Frederik den Grooten, etc.)

De koning van Pruisen: Frederik de Grote, geboren in Berlijn 24 januari 1712, overleden Potsdam 17 augustus 1786. In 1755 Koning van Pruisen en Keurvorst van Brandenburg.
Graaf Dauhn: Leopold Joseph Maria, Reichsgraf von und zu Daun, geboren in Wenen, 24 september 1705, overleden in Wenen, 5 februari 1766. Oostenrijks veldmaarschalk.


"MILITAIR NIEUWS.". "Leeuwarder courant". Leeuwarden, 1757/05/07 00:00:00, p. 1. Geraadpleegd op Delpher op 18-08-2020, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010573760:mpeg21:p001

Bronnen:

  • delpher.nl

  • archieven.nl

  • allegroningers.nl

  • alledrenten.nl

  • wikipedia.nl



Kropswolde in de krant 1739-1799

Historisch Kropswolde – krantenadvertenties 1739-1799 – reconstructie

De nog nieuwe korenmolen de Hoop in 1925, gezien in noordelijke richting.

Onderstaande advertenties werden geplaatst in diverse kranten en worden tegenwoordig digitaal gepubliceerd op www. Delpher.nl. Zoekend op Kropswolde en Cropswolde kwam er een aantal advertenties tevoorschijn, waarin persoonsgegevens waren vermeld. Ik heb aan de hand van deze gegevens onderzoek gedaan naar de bewoners, gebruikers en landheren die het betrof. Aanvullingen zijn welkom. De eerste advertentie stamt uit 1739, het laatste uit 1799. Later wellicht meer.

1739 – “Advertentie”. “Oprechte Haerlemsche courant”. Haerlem, 05-03-1739. Geraadpleegd op Delpher op 24-01-2019, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:011229547:mpeg21:a0006

Word geadverteert,dat tot Groningen op Donderdag, den 16 April, 1739, des namiddags ten 4 uuren, ten huyze van de Weduwe van Jan Taepkes, woonende tegen over het Raadhuys, by Strykgeld en publyke Opbod zal worden verkogt een vermakelyke HOFSTEDE of BUITENPLAATS, gelegen in het Gerigte van Selwert tot Cropswolde, zynde omtrent 3 uuren van de Stad Groningen; bestaande in een Heerenhuys voorzien met verscheyde Vertrekken, benevens een Schadhuys, in welke Stallinge voor 4 Paerden en Beesten is, ampele Hooven, Cingels, Gragten, Vyvers, uytgestrekte Plantagien van Eyke- en andere Boomen, als mede een Boerehuys en Schuur met noch een Huysje voor een Arbeyder, verscheyde Zaay- en Weyde- Kampen, welke onder de Boere-Huyzing ten deele zyn verhuurt geweest: Strekkende deze Plaats aan het Zuydlaarder-Meir, hebbende mede het regt van Visschen en Jaagen,.en andere Rechten en Gerechtigheden; waar van de Conditiën van Verkooping agt dagen voor de gestelde Verkoopdag ten huyzé van de Wed. Taepkes voornoemt zullen konnen worden gezien.

  • Jan Taepckens (Jan Taepkes, Taapkens) (+ v. 1739, weduwe verkoopt bezittingen) x Jetske Hanckema (Edske Tjaarts, Etske Hankema, begr. 30-7-1768, Groningen, dv Tiaert Hanckema, corporaal en Margrieta Crombach verm. Tiaert hertrouwt met Gesina Schultinge, wv Roelof Edinge; Gesina hertrouwt Jan Willem Ennick) beide van Groningen, T. 13-9-1700 Groningen; k. Margareta, d. Groningen, Grote Kerk, 29-8-1704, bij het Collectehuis, k. Geesjen, d. Groningen, Grote Kerk, 15-4-1707, Brede Markt,k. Imke, d. Groningen, A-kerk, 12-02-1710, Brede Markt.
Friese schuur

1747 – “Advertentie”. “Opregte nieuwe Groninger courant”. Groningen, 07-02-1747. Geraadpleegd op Delpher op 24-01-2019, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:011022553:mpeg21:a0006

De E. Heer Borgemeester T. J. van IDDEKINGE, praesenteert te Verkopen, plus minus 15ooo berken kaphout, op zijn Edh Plaats tot Cropswolde staande, zynde de eerste Kap, en nu Agt a Neegen Jaaren gestaand hebbende. Die daaraan gadinge heeft, gelieve zig an zyn Edh: te adresseren.

  • Tobias Jans van Iddekinge (Raadsheer, burgemeester Stad Groningen) x Helena Elisabeth van Nijeveen (van De Braak) T. 11-09-1729 Groningen, k. Rempt Tobias d. 17-12-1730, Groningen, Martinikerk. Oude Boteringestraat; k. Hugo Harm d. 14=10-1732, Groningen, Martinikerk. Oude Boteringestraat; k. Hugo, d. 28-6-1735, Groningen, Martinikerk. Oude Boteringestraat, k. Peter Rempt, d. 22-7-1738, Groningen, Grote Kerk. Oude Boteringestraat.
steenhuizen en borgen

1753 – “Advertentie”. “Opregte Groninger courant”. Groningen, 09-11-1753. Geraadpleegd op Delpher op 24-01-2019, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010258968:mpeg21:a0006

De Heer Overste en Groot Major van NYVENHEYM is voorneemens deszelfs Buyten Plaats tot Kropswolde geleegen, te Verhuuren, met of zonder landerijen. Een die gading heeft kan zyn Hoog geb. daar over jn de Stad of op de Buyten Plaats aanspreeken.

  • Carel Jacob Nijvenheim, baron van Nieuwkerken x Anthoinetta van Lijnden (Lynden) (Lidmaten Kropswolde Carel Jacob Baron van Nijvenheim en Zijn Vrouw Antionetta Baronnesse van Lijnden. “Naam-Lijst der Ledematen, Soo als ik die hier gevonden hebbe bij mijn Eerste huisvisitatie in de Maant November 1753”), k.: Woltera Elbertina, d. 15-10-1741, Kropswolde, k. Wilhelmina Adriana Johanna, d. 19-8-1742, Kropswolde, k. Sijna Gijsberta, d. 14-2-1745, Kropswolde, b. Het zoontje van de heer overste Nijvenheim, den 14 juli 1749, Kropswolde, k. Aernold Hendrik August, d. 3-12-1751, Martinikerk Groningen, Boteringestraat, k. Cristina Emerentiona Willemina, d. 15-4-1753, Kropswolde, k. Carel Joost, d. 21-3-1759, Groningen, A-kerk. achter het Provinciehuis, k. Johanna Albertina Woltera Geertruida, d.23-01-1761, Groningen, Martinikerk. Achter het Provinciehuis.

1755 – “Advertentie”. “Opregte Groninger courant”. Groningen, 11-11-1755. Geraadpleegd op Delpher op 24-01-2019, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010259177:mpeg21:a0008

De E. Ed. Heer Lieutenant Praesident van IDDEKINGÈ, praesenteert met Authorisatie van het E. E. Gerigte van Selwert, op Boelgoeds Conditien te Verkoopen, op zyn E. Edelheyds Plaats tot Cropswolde, eenige Duyzend Barken Houd, bekwaam tot Tal, Leverancie en Vaam Houd. Die er toegeneegen is, addresseere zig ten hüyze van Eerke Gerrits in de Moriaan tot Cropswolde, alwaar de Conditien te zien zyn. Deeze Verkopinge zal geschieden den 19 November ’s nademiddaags om twee uur.

  • Eerke Gerrits de Vries (de Vriese) van Emden x Lisabeth Scheuning (Schuiling, Schöning, + v. 1756) van Groningen, T. 19-4-1759 te Kropswolde; k. Hinrica, d. 30-3-1750, Gerrit Eerkes de Vriese, d.18-3-1753, Gerrit, d. 30-6-1754. Eerke hertrouwt met Trijntie Freriks (Freerks), T. 12-9-1756, Kropswolde; k. Frerik, d. 6-8-1758 Kropswolde, Annegien, d.6-7-1759 Kropswolde, Jantje, d. 9-7-1672, Groningen (ouders aan Rademarkt), Anna d. 9-1-1765 Groningen, Frederike, d. 15-5-1767, Groningen, Jaapkien, d. 25-08-1771, Groningen Martinikerk (ouders aan Winschoterdiep), b. 24-09-1838 Windeweer.

De heer Overste en Groot Majoor van NYVENHEYM en nom. ux., praesenteeren publyk te Verkopen, haare Vermakelyke Buyten Plaats tot Cropswolde, met Huyzen, Landeryen, Gestoeltens in de Kerk,en ’t Regt van de Jagt en Visschen, met een groot gedeelce van de Plantagien,en booven dien nog by de 4000 taande opgaande Eyken Boomen om te Kappen, invoegen alles specifyk in de Anslags Biljecten staat uytgedrukt, en zulks ten Huyze van Monsr. Langerfeld toe Groningen, op Zaterdag den 22 November voor de eerste maal en op Zaterdag den 29 November voor de laatste maal, ’s avonds praecys om 4 uur en de gemelde Eyken Boomen om te kappen op Donderdag den 4 December op d. Plaats daar de Boomen staan, ’s morgens praecys om 10 uuren.

1759 – “Advertentie”. “Opregte Groninger courant”. Groningen, 27-03-1759. Geraadpleegd op Delpher op 24-01-2019, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010259520:mpeg21:a0006

De Procureur J. SMIT in qlté, presenteert aan de meestbiedende by Strykgeld te Verkoopen.

Imo. Een Buytenplaats bestaande in een Heeren Behuyzinge en Bouren Wooning, met Hoven, Laanen, Cingels, Vyvres en Grasten, als meede een groote partye zwaare Eyken Boomen, Elsen en Barken kap Houd, en verder Landeryen met het Regt van de Jagt, Visschen, een stem in de Collecte, en gestoelte in de Kerk, alles tot Cropswolde staande en geleegen; zoo daagelyks in oogenschyn kan worden genomen.

IIdo. 10 Matten Hooyland aldaar geleegen.

IIItio. 6 Matten Hooyland op de Wester-Broekster Maa geleegen.

IVto. Een Verseegelinge over het Comptoir deezer Provintie, vaste Goederen groot 2000 gulden.

Vto. Een dito over het zelve groot 1200 gulden.

Vlto. Een dito over ’t zelve groot 700 gulden.

Vllto. Een dito over het Comptoir Generaal deezer Provintie, groot 1000 gulden; alles breeder in de Aanslagen geëxprimeert.

Deeze Verkoopinge zal geschieden ten Huyze van Juffrouw de Wed. J. Schmid in.het Gouden Hoofd tot Groningen op Dingsdag den 10 April 1759- ’s avonds om 5 uur, alwaar de Conditien 3 daagen te vooren konnen worden geleesen. .

  • (Mogelijk betreft dit weer het eigendom van de heer van Nijvenheim)

1759 – “Advertentie”. “Opregte Groninger courant”. Groningen, 24-04-1759. Geraadpleegd op Delpher op 24-01-2019, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010259528:mpeg21:a0005

Doctor FROON, presenteert te Verhuuren om aanstonds te aanvaarden, twee percelen Hooy Lant gelegen tot Cropswolde, zijnde het eene Porceel bevoorens by Beerent Jacobs, en het andere by de Geswooren Hindrik Roelfs Meyerwijze, gebruykt.

  • [Mogelijk: maar twijfelachtig, zijn familienaam wordt hier niet gebruikt. Hindrik Roelfs Schuling (Schuiling) van Borgercompagnie onder Veendam, T. 15-10-1752 Sappemeer Aaltje Tebbe, weduwe van Albert Berends van Sappemeer; k. Roelf d. 7-5-1753 Sappemeer, k. Tebbe d. 19-10-1755 Sappemee, k. Trijntje, d. 26-03-1758 Sappemeer]

1761 – “Advertentie”. “Opregte Groninger courant”. Groningen, 06-01-1761. Geraadpleegd op Delpher op 24-01-2019, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010259706:mpeg21:a0003

De Heer Ontfanger Generaal IDDEKINGE, praesenteert op Vrydag den 9 January 1761 by Uytmyninge te Verkoopen, zyn Eyken Bos, staande en geleegen te Cropswolde. Iemands gaading zynde koome op tyd en plaatse, &c.

Familie van Iddekinge

1761 – “Advertentie”. “Opregte Groninger courant”. Groningen, 25-12-1761. Geraadpleegd op Delpher op 24-01-2019, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010259807:mpeg21:a0004

De Gesw. BOSCHMA, gedenkt op Woensdag den 30 Dec. 1761 by uytmyninge te laten Verkopen, ruym 400 zo kromme als regte Eyken Stambomen, staande op zyn Plaatze tot Cropswolde, zoo thans door hem word bewoont, staande de Bomen aan de Vaart of Wyke om te konnen met ’t Schip vervoeren.

  • Jacob Boschma (Bussema), gezworene van Kropswolde x Jantije Harms Rosing (Jantien Rosink, Jantien Rosingh) van Exloo, (lidmaten den 9 Decemb. 1746 Jantien Rosingh huisvrou van d’ Gesworen Bussema met attestatie van Odoren in Drente). t. 21-8-1746 Kropswolde; k. Roelf (Roelef) Jacobs Boschma,`d. 03-09-1747, o. 06-10-1826, Kropswolde, k. Willemtien, d. 30-3-1750, Kropswolde, k. Jantien, d. 27-02-1752, Kropswolde, k. Harm Rosing, d. 29-08-1754, o. 14-06-1840 Kropswolde.

1762 – “Advertentie”. “Opregte Groninger courant”. Groningen, 02-02-1762. Geraadpleegd op Delpher op 24-01-2019, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010259818:mpeg21:a0005

De Heer Geswooren J. BOSMA, praesenteert by Uytmyninge te laaten Verkopen, drie honderd opgaande Eyken Boomen zynde bekwaam voor Scheeps en Stelmaakers; Iemands gading zynde koome op aanstaande Maandag den 8 February 1762 tot Cropswolde.

1762 – “Advertentie”. “Opregte Groninger courant”. Groningen, 08-10-1762. Geraadpleegd op Delpher op 24-01-2019, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010259889:mpeg21:a0004

JAN GRYP, Meester Timmerman tot Cropswolde, prefenteert uyt de hand te Verkopen, Vyftig eyken Boomen, bekwaam zoo tot Scheepsbouw, als ander gebruyk, leggende zeer naby het water.

  • Jan Grijp, van Dallum in ’t Munstersche (b. 04-02-1782 Kropswolde) x Lijsebet Rotgers van Hilten, in ’t Munstersche (begr. 14-08-1780 , Kropswolde) T. 17-05-1767 Kropswolde, Kleinemeer (RK); k. Tobias, d. 23-03-1768 Kleinemeer, g. Kropswolde; k. Gesina, d. 29-8-1770, Kleinemeer, g. Kropswolde.

1766 – “BEKENTMAKINGEN”. “Opregte Groninger courant”. Groningen, 04-11-1766. Geraadpleegd op Delpher op 24-01-2019, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010260209:mpeg21:a0004

De Erfgenamen van wylen BERENT STUURWOLT, gedenken by Strykgeld te Verkopen, haare welgelegen Boere Plaats met eenige losse stukken Land tot Cropswolde gelegen . op Donderdag den 13 November 1766., en op den 20 November 1766 de Palmslag ten Huyze van Pieter Jans tot Cropswolde.

  • Beerent Egberts Stuirwolt (Stuijrwolt), van Kropswolde, o. v. 11-1766 x Femmechien Roelefs Nijsingh, van Glimmen (lidmaten Kropswolde: november 1753, Berent Stuirwolt, kerkvoogt en zijn vrouw Vennegijn; 3 maart 1667 Geesjin Roelijfs, Stuir-wolts dochter), ot. 5-4-1733, Kropswolde, t. 12-4-1733, Noordlaren; k. Aeltijn, d. 20-06-1734, Kropswolde, Roelefien, d. 26-05-1737, Kropswolde, k. Egbert, d. 10-7-1740, Kropswolde, b. 11-07-1740, Kropswolde, Aeltien, d. 4-02-1742, Kropswolde; k. Egbertien, d. 25-04-1745, Kropswolde.

Pieter Jans x Jeijgien Harms, k. Jan Peters, d. 7-11-1758, , Kropswolde, k. Harm, d. 92-1761, Kropswolde, k. Lammert, d. 20-4-1763, Kropswolde, k. Klaas, 6-9-1765, Kropswolde, k. Aaltjen, d. 28-2-1768, Kropswolde.

“1767 – Advertentie”. “Opregte Groninger courant”. Groningen, 20-02-1767. Geraadpleegd op Delpher op 24-01-2019, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010260240:mpeg21:a0005

De Scholte H. VAN DER WARF in qlté, gedenkt by Strykgeld en Palmslag te Verkopen op den 4den voor de eerste maal,en op den 11 Maart 1767 voor de 2e maal ten Huyze van de Coopman A. A. Hesse in Sappemeer : Een Huis, plaatse en land te Cropswolde. VIII. Een stuk Land te Cropswolde.

1767 – “Advertentie”. “Opregte Groninger courant”. Groningen, 23-06-1767. Geraadpleegd op Delpher op 24-01-2019, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010260275:mpeg21:a0004

LOERT ALBERTS en zyn Huisvrouw, presenteren de Hand te Verkopen, Hunne deftige Boeren Plaatze gelegen tot Cropswolde, in de Middel Kluft, bestaande in een fraaye behuisinge waaronder 18 Koe Weide Groenland en 9 Mat Hooyland, benevens 20 Mudde Bouwland. Iemands gading zynde kan bovengenoemde te Cropswolde daar over spreken.

  • Loewert Alberts,(Loert) uit Eexta, landgebruiker (o. <9-5-1777 ) x Pietronelle Meijers uit Eexta, t. 5-2-1741, Kropswolde (HC Eexta 04-01-1741) (Lidmaten Kropswolde: novembr 1753 Naderhand aangekomen of aangenomen. Petronella Meijr huisvr: van Loewert Albers met kerkl: attestatie van de Eexta in Junij 1758. Petronella Meijers x Hindrik Cornelius, t. 9-5-1777, Kropswolde): k. Anna, d. 14-1-1742, Eexta, k. Jannes, d. 27-10-1743, Uiterbuiren, k. Epjen, d. 6-2-1746, Uiterbuiren, k. Wendelke, d. 7-9-1749, Eexta, k. Albertjen, d. 15-05-1757, Eexta, o. 7-8-1823, Eexta, k. Sijbentie, d. 27-04-1760, Kropswolde, k. Ettien, 25-7-1762, Kropswolde, o. 5-08-1839, Schildwolde

1772 – “Advertentie”. “Opregte Groninger courant”. Groningen, 20-03-1772. Geraadpleegd op Delpher op 24-01-2019, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010260768:mpeg21:a0008

De Raadsheer A. GERLACIUS presenteert uit de Hand te Verkoopen, een BOSCH op de Wortel staande onder Kropswolde, geschikt tot Paal- en Rjswerk ; Wie gading maakt vervoege zig by Karst Hidding te Kropswolde.

  • Karst (Cars) Alberts Hidding, landbouwer, diaken Kropswolde 1792, g. 1733, o. 29-10-1815, Kropswolde x Aaltien Jans, t. 1) 22-03-1761, Hoogezand, k. Jan, d. 20-6-1762, Kropswolde; k. Grietje, d. 25-3-1764, Hoogezand, g. Kropswolde, t. 2) Kars Hidding van Kropswolde x Jantjen Hindriks Kamp van Zuid Sleen, t. 20-4-1766, Kropswolde, k. Jantjen, d. 10-7-1768, Kropswolde, k. Albert, d. 22-9-1770, o. 08-02-1855, Kropswolde, k. Hindrik, d. 7-2-1773, Kropswolde, o. o. 21-10-1856, Hoogezand, k. Frederik, d. 3-12-1775, Kropswolde, o. 29-12-1832 , Kalkwijk, k. Jacob, d. 7-2.1779, Kropswolde, o. 10-10-1856, Wagenborgen, k. Tjeert ..(komt voor in HC 1802)

1773 -“BEKENTMAAKINGEN.”. “Opregte Groninger courant”. Groningen, 05-02-1773. Geraadpleegd op Delpher op 24-01-2019, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010106142:mpeg21:a0008

Een Deftige Behuizinge zynde een Smittery met een Tuin ‘er agter, staande op Martens Hoek aan de Westkant- van de Kolk uit de hand te Koop, te bevraagen by KORNELYS SLUIS tot Kropswolde.

  • Cornelius Sluijs, van Kropswolde,lidmaat 9 maart 1714, diaken, o. 09-01-1742 Kropswolde x Griettien Everts van Wildervank, t. 28-10-1714, Kropswolde, k. Anna, d. 20-10-1715, Kropswolde, k. Cornellis, d. 8-11-1716, Kropswolde, k. Reint, o. 9-9-1717, Kropswolde, k. Aeltien, d. 2-10-1718, Kropswolde, k. Albardina, d. 25-2-1720, Kropswolde, k. Reint, d. 12-9-1721, Kropswolde, k. Eevert, d. 11-4-1723, o.03-10-1740, Kropswolde, k. Heijeltien, d. 25-12-1725, o. 27-09-1726, Kropswolde, k.Kornellis, d. 19-12-1728, Kropswolde.

1773 – “BEKENTMAAKINGEN.”. “Opregte Groninger courant”. Groningen, 27-04-1773. Geraadpleegd op Delpher op 24-01-2019, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010106165:mpeg21:a0009

Op MORGEN den 28 April 1773 te 12 uuren, zal te Kropswolde, ten Huize van Piter Jans, publyk worden Uitbestedet, het afbreeken van de KERK aldaar, en schoonmaaken van de Steen.

1773 – “BEKENTMAAKINGEN.”. “Groninger courant”. Groningen, 28-05-1773. Geraadpleegd op Delpher op 24-01-2019, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010106174:mpeg21:a0008

De Kerkvoogden en Volmagten van KROPSWOLDE, zyn voerneemens uit te Besteeden op Vrydag den 4 Juni 1773, ten Huize van Pieter Jans aldaar, het Timmer en Metzel-werk van een nieuwe KERK ; de Bestekken zullen te zien zyn, twee dagen voor de Besteedinge aldaar, en nader berigt te Groningen by Geert Bonsema Meester Timmerman in de Stoeldraaijers Straat.

1773 – “BEKENTMAAKINGEN.”. “Groninger courant”. Groningen, 11-06-1773. Geraadpleegd op Delpher op 24-01-2019, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010106178:mpeg21:a0008

De KERKVOOGDEN en VOLMAGTEN van Kropswolde, gedenken op Dingsdag den 15 Juni 1773, des nademiddags om 4 uur op het Kerkhof aldaar te Verkoooen, enige parten stempeling.

1774 – “Advertentie”. “Groninger courant”. Groningen, 21-01-1774. Geraadpleegd op Delpher op 24-01-2019, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010106244:mpeg21:a0008

De E. JOHANNES LUTTROP in qualité, gedenkt publyk aan de meestbiedende te Verkoopen, de Boeren Plaats, geleegen in Kropswolde, zeer bekwaam tot Baggeren, en geeft een schoone turf niet zwavelagtig, en is ook zeer goed om Bouw en Weideland daar van te maaken, gelijk er reeds verscheide stukken van die Plaats zyn toegemaakt. De dag van Verkoop Zal nader worden bekend gemaakt, iemand ondertusschen genegen zijnde, die uit de Hand te Koopen, kan Luttrop daarover aanspreeken te Kropswolde.

Lidmaten Kropswolde na november 1753: Johannes Luttrop en Vrouwktje Hindriks Egtl: met Attestatie van Geithoorn

1774 – “Advertentie”. “Groninger courant”. Groningen, 08-02-1774. Geraadpleegd op Delpher op 24-01-2019, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010106249:mpeg21:a0008

De Scholtes van Kropswolde R. REINDERS in qualité, gedenkt publyk aan de meestbiedende te Verkoopen, de Boeren Plaats, geleegen in Kropswolde, zeer bekwaam tot Baggeren, en geeft een schoone turf niet zwavelagtig, en is ook zeer goed om Bouw en Weideland daar van te maaken, gelijk er reeds verscheide stukken van die Plaats zyn toegemaakt, alsmede drieën en half Mat best Hooyland op de Broekster Maa geleegen, zoo als de Plaats thans nog door J. Luttrop en Vrouw bewoond word. Het Land kan aanstonds en de Behuizinge op May 177 4 aangevaard worden. Deeze Verkoop zal zyn op Maandag den 14 Februari 1774, ten Huize van de Scholtes bovengenoemd des agtermiddags om vier uur.

  • Reinder Reinders van Kropswolde x Catharina Voskuils, weduwe van Haije van Alst van de Groeve, t. 1-11-1755, Kropswolde. Lidmaten Kropswolde 9-6-1765: schultes R. Reinders vrouw Cathrina Voskuils.(Catharina Voskuils x Haijo van Alst, veeneigenaar, herbergier, t. 5-11-1732, Appingedam.)
Scholtes, schultes: https://www.geheugenvandrenthe.nl/schulte
https://nl.wikipedia.org/wiki/Scholtenboerderij

1775 – “BEKENTMAAKINGEN.”. “Groninger courant”. Groningen, 07-02-1775. Geraadpleegd op Delpher op 24-01-2019, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010106354:mpeg21:a0006

De E. JACOB HASELOF en zyn Huisvrouw, presenteeren vry uit de Hand te Verkoopen, hun Huis waar in lange Jaaren het Bakken en Kremerneering is gedaan en nog word gecontinneert, met een Hof er agter, zynde vry eigen Grond, staande en gelegen te Foxhol onder Kropswolde, om aan te vaarden op May 1775.

  • 1) Jacob Haselhof van Kropswolde x Niessien Jans van Paterswolde, Drenthe (lidmaten Niesien Jans met attestatie van Gronin: Jacob Haselhof na voorgaande belijdenisse des Geloofs in Junij 1758, Kropswolde), t. 17-5-1757, Kropswolde, k. Annegien, d. 28-5-1758, Kropswolde; 2) Jacob Haselhof x Hilligje Bartelts van Hoogezand t. Hoogezand, ot. 17-01-1768 attestatie naar Kropswolde, t. 07-02-1768 Kropswolde, k. Ellerdijna, d. 02-10-1768, Kropswolde, k. Bartelt, d. 11-3-1770, Kropswolde, k. Bartelt, d.11-3-1770, Kropswolde, k. Evert, d. 26-1-1772, Kropswolde, k. Bartelt, d. 28-11-1773, Kropswolde, k. Frans, d. 10-9-1775, Kropswolde, k. Jan, d. 26-9-1779, Kropswolde; 3) Jacob Haselhof van Foxhol x Geesje Likles, ot. 20-8-1780, Hoogezand, ot. 01-09-1780, Kropswolde, ot. 3-09-1780, Scharmer; 4) Jacob Haselhoff van Foxhol x Gesien jans, w.v. Jan Jans Barkman, ot. 3-9-1783, Groningen, T. 4-10-1783 Kropswolde.

1776 – “Advertentie”. “Groninger courant”. Groningen, 23-01-1776. Geraadpleegd op Delpher op 26-01-2019, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010106455:mpeg21:a0006

Op MAANDAG den 29 Januari 1776 , zullen voor de eerfte , en op Maandag den 5 Februari daar aan volgende voor den tweede maal finaal ‘ s avonds te 6 uur precies by brannen der Keerze uitdoen, Geregtelyk worden Verkogt , ten overstaan van het E. E. Gerigte van Selwerd, in het Raadhuis in Groningen. I. Een Plaatze met diens Behuizinge, Hoven, Bouw en Weide Land, geleegen te Wolfsbergen onder Cropswolde : en 11. Zes Matten Hooyland onder Cropswolde geleegen; beide porceelen zoo tot dus verre Reinier van der Haven hebben behoort en invoegen nader in de Billetten staat gespecificeert.

Reijnier van der Haven wordt genoemd in HC 19-2-1723, Groningen als vader, en in HC 23-08-1759 Groningen en HC 16-08-1776 Groningen, als broer. Waarschijnlijk is de eerste de grootvader van de laatste.

1776 – “BEKENDMAAKINGEN.”. “Groninger courant”. Groningen, 26-03-1776. Geraadpleegd op Delpher op 24-01-2019, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010106473:mpeg21:a0003

Word door deezen bekend gemaakt, dat de Verkoopinge van de LANDERYEN te Kropswolde geleegen &c., om reden op den 2 April geen voortgang zal hebben, maar staat op den 11 April 1775 gehouden te worden, op tyd en plaats als vooren is vermeld.

1776 – “Advertentie”. “Groninger courant”. Groningen, 03-12-1776. Geraadpleegd op Delpher op 24-01-2019, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010106546:mpeg21:a0009

De Brouwer B. van HAM in qualité, gedenkt op Vrydag den 6 December ’s avonds om 6 uur, ten Huize van de Scholte R. Reinders op Foxhol, by Strykgeld en Palmflag te Verkoopen. I. Een deftige Behuizinge zynde een Bakkery mat een Hof erachter en een mandelige Gang. 11. Een groot Huis met 2 Agterkamer, met een groot Hof er agter, en een mandelige Gang. III. Een Huis en Schuur met een mandelige Gang, alles staande en gelegen op Martenshoek onder Kropswolde.

1776 – “BEKENMAAKINGEN.”. “Groninger courant”. Groningen, 13-12-1776. Geraadpleegd op Delpher op 24-01-2019, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010106549:mpeg21:a0010

Hopman J. Woldringh en Consorten in qualité, gedenken publyk by Strykgeld en Palmslag te Verkoopen, op Maandag den 23 Decmber 1776, en op Vrydag den 3 Januari 1777, ten Huiz van de Schultes R. Reinders te Foxhol een Boeren Plaatze te Kropswolde gelegen, ten Zuiden de Gesworen J. Bosma, en plus minus vier Matten Hooyland op de Westerbroekster Maa geleegen.

  • Jan Woldringh van Groningen (o. < 24-10-1808) x Senske Ockens van Huninga, geboren te Huninga (Beerta), woonde gedurende 3 jaren bij de predikant van Wittewierum, o. 24-10-1808, Groningen, t. 06-06-1756, Wittewierum, k. Jacobus, d. 15-06-1757, Groningen (Steentilstraat), k. Jan, d. 30-7-1758, Groningen Martinikerk, k. Conradus, d. 24-4-1763, Groningen, Nieuwe kerk, k. Baroldus Cornelius, d. 12-8-1767, Groningen, k. Baroldus Meinardus, d. 1-1-1773, Groningen Martinikerk, o. 10-11-1821, Breede, Warffum.

1778 – “Advertentie”. “Groninger courant”. Groningen, 27-03-1778. Geraadpleegd op Delpher op 24-01-2019, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010106103:mpeg21:a0008

Men presenteert door de Schulte van KROPSWOLDE, op een Jaar Crediet te laaten Verkoopen, 40 a 50 Eiken Hamburger Balken. Deeze Verkoopinge zal zyn op Woensdag den 1 April 1778, by de Molen van Arend van Olst en Comp, te Foxhol, ’s nademiddags om een uur.

  • Bruidegom Arent Bzn van Olst van Groningen, g. 01-09-1746, o. 27-10-1826 , Ebbingestraat,Groningen, koopman, lid Raad van de Stad Groningen (z.v. Berend van Olst en Geertje ten Cate,k. Gerrit Berends, k. Christina) x Grietje Arkema (24 jr) van Groningen (d.v. Gerbrant Arkema en Catalijna Hesselink) g. 1758, o.27-04-1816 , Groningen , t. 10-08-1781, Kropswolde, 12-8-1781, Groningen; k. Beerend,d. 8-5-1872, Foxhol, o. 13-05-1807, Groningen, k. Cathalina, d. 18-07-1784, Groningen, o. 07-07-1828, Groningen

1779 – “BEKENTMAAKINGEN.”. “Groninger courant”. Groningen, 15-01-1779. Geraadpleegd op Delpher op 24-01-2019, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010106611:mpeg21:a0009

HARM ALBERTS en Vrouw te Kropswolde, gedenken by Strykgeid te laaten, hun Boeren Plaatze met de vaste Beklemminge van eenige Landeryen, strekkende van Kylcomp. aan het Drentsche Diep, bestaande In Weyde, Hooy en Bouwland, vry van [Heeren Schattinge], doende tot huur 103 gl., met nog 2 stukken Hooyland. Deze Verkoping zal zyn op Donderdag den 20 januari 1779 ’s avonds 5 uur, en de palmslag 8 dagen daar op volgende, ten Huize van Pieter Jans te Kropswolde.

  • Harm Alberts van Zuidlaren x Trijntje Jans van Kropswolde, t. 26-11-1770, Kropswolde, k. Jantje, d. 8-11-1772, Kropswolde,

1780 – “BEKENTMAAKINGEN.”. “Groninger courant”. Groningen, 08-09-1780. Geraadpleegd op Delpher op 24-01-2019, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010106797:mpeg21:a0007

W. ATZEMA in qlté, zal op Dingsdag den 16 September 1780 ’s avonds 6 uur, ten Huize van Monfr. J. Sevensteern naast het Collecthuis, publyk aan de meestbiedende Verkoopen 2/3 Parten in éen Beklemde Plaats te Kropswolde by Harm Obbes en Vrouw ’s Jaars voor 70 gl. in gebruik.

  • Harm Obbes Woldendorp x Bougien Harms, k. Obbe Woldendorp, g. 1743, o. 10-9-1821, Groningen, k. Geessien, d. 11-10-1750, Kropswolde, o. 29-08-1827, Kropswolde, k. Jeichje (hc 1782 Oldehove)

1780 – “Advertentie”. “Groninger courant”. Groningen, 12-09-1780. Geraadpleegd op Delpher op 24-01-2019, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010106798:mpeg21:a0006

Daar word uit de Hand te Koop gepresenteert, een driejaarige LEGER HOND die de exercitie van de Jagt wel verstaat, te bevragen by de Collector van Kropswolde.

1781 – “BEKENTMAAKINGEN.”. “Groninger courant”. Groningen, 16-10-1781. Geraadpleegd op Delpher op 24-01-2019, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010106923:mpeg21:a0010

De E. PIETER BUITER en Vrouw zyn gezind om by Strykgeld en Palmslag te laaten Verkopen, een Huis en Plaatze, geleegen onder de Klokslag van Kropswolde, door J. P. Fuks en Vrouw zynde bewoond, met de Jagt in ’t Goregt’, als ook mede een stuk Weide of Hooyland onder het zelve Klokslag gelegen, ook door J. P. Fluks en Vrouw zynde gebruikt. Deeze Verkooping zal zyn op Vrydag den 19 October 1781 en Vrydag-daar op volgende de Palmslag, ten Huize van Jan Jans Eilander te Kropswolde, des avonds om 6 uur.

  • Pieter Jans Buiter van Helpman, onder Groningen (o. 08-04-1821, Kolham, z.v. Jan Buter en Grietje ter Borg) x Catharijna Vos, van Hoogezand, t. 20-05-1771, Hoogezand, ot. 27-5-1771, Wetsinge en Sauwerd (hij van Sauwerd, zij van Annerveen), t. Anloo (hij j.m. van Wetsingersijl, zij van Annerveen, beide wonend te Anloo) (zij komen voor in een hc beleden te Kropswolde, 08-04-1795)
  • Ook uitgezocht, maar deze Pieter bleek het niet te kunnen zijn: Pieter Klaassens Buiter (Buter, o. < 01-10-1769) x Wemeltje Harms (o. >01-10-1789, tr. Haike Peters, tr, Michel Post), k. Hindrikje (Henrika), d. 1-11-1757, Kolham, o. 27-08-1827, Kolham, k. Tijbegijn, d. 18-11-1764, Kolham, k,. (Wemeltje Harms (o. >01-10-1789, tr. Haike Peters, k. Geertje Heikes, d. 12-2-1769, Kolham; tr, Michel Post, k. Ellegijn, d. 28-08-1774, Kolham, k. Henrikus Post, d. 08-09-1776, Kolham, k. Harmanna, d. 06-06-1779, Kolham)
  • J.P. Fluks – niet gevonden. Wel een J.D. Fluks, Jacob Derks van Nieuw Scheemda.

1783 – “BEKENTMAAKINGEN.”. “Groninger courant”. Groningen, 30-09-1783. Geraadpleegd op Delpher op 24-01-2019, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010107168:mpeg21:a0008

W. ATZEMA en Procureur J. VERSTEEGH beide in qlté, gedenken op Vrydag den 3 October 1783 ’s avonds om 6 uur, ten Huize van de Logementhouder H. Groenman aan de Brede Markt, publyk by Strykgeld te Verkoopen. I. De Eigendom van een Plaats Landte Kropswolde gelegen, zoo thans door Hindrik Hoving, als losse Meier dog zoo vervolgens door Jan Benes en Vr. onder vaste Beklemm. worden gebruikt, s jaars voor 40 gls.

  • Hindrik Hoving (Hindrik Hinderikus van Noordbarge, Barge) x Jantjen Jacobs van Kropswolde (Wolde), t. 06-05-1764 Westerbroek attestatie naar Kropswolde,t. 13-05-1764 Kropswolde,k. Hindricus, d. 12-05-1765, Kropswolde, k. Lammegien, d. 19-10-1766, Kropswolde, k. Jacob, d. 15-01-1769, Kropswolde, k. Harm, d. 25-08-1771, Kropswolde, k. Remmert, d. 17-07-1774, Kropswolde, k. Geesien, d. 09-08-1778, Kropswolde, k. Trijntje, d. 11-11-1781, Kropswolde, lidmaten Kropswolde, Lidmaten Kropswolde 6-6-1790: op Belijdenis des geloofs tot Litmaten aangenomen Jantjen Jacobs h: vrouw van Hindrik Hoving.
  • Vermoedelijk: Jan Benes (Beenes) van Veendam x Lijzabeth Jakobs van Veendam (dv Jacob Jans Seven x Maike Wetes, Lidmaten Veendam, Lidmaten Veendam: 1766 Junij Elizabeth Jakobs huisvrouw van Jan Benes uit de Mennisten overgekomen en de 6 gedoopt), t. 02-1749, Veendam, k. Maijke, d. 14-05-1751, Veendam, k. Geesjen, d. 24-3-1753, k. Jacob, d. 23-05-1756, Veendam, k. Bene, d. 02-12-1759, Veendam, k. Jan, d. 31-07-1763, Veendam, k. Moike, d. 6-07-1766, Veendam, k. Maike, d. 7-2-1768, Veendam, k. Klaas, d. 16-06-1771, Veendam, k. Diewer, d. 01-05-1774, Veendam, k. Jantjen, d. 14-07-1776, Veendam

(In Lidmaten Kropswolde 1753: Freriktien Vrouw van Jan Benes. Verder geen info gevonden. )

In 1788 HC Selwerd en Sappemeer, Jochum Jans Beenes, Coop Jans Beenes, Heere Jans Beenes, Hindrik Jans Beenes, Jan Jans Beenes (volle broers).

1784 – “Advertentie”. “Groninger courant”. Groningen, 30-01-1784. Geraadpleegd op Delpher op 24-01-2019, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010107211:mpeg21:a0005

Den eigendom van een Plaats Behuisd Land, te Wolfsbergen onder Kropswolde gelegen, zullende van nu voortaan door Kindr. Jans Benes en Vrouw onder vastè beklemminge in Huur worden gebruikt, ’s Jaars, voor 40 Car. Guldens.

1788 – “Advertentie”. “Ommelander courant”. Hoogkerk, 05-09-1788. Geraadpleegd op Delpher op 24-01-2019, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010214083:mpeg21:a0015

Woensdag morgen den 3 September is naby Kropswolde Verloren een ROTTING met een VERGULDEN KNOP. Die ze by Drukker dezes brengt zal rykelyk beloond worden.

Rotting = wandelstok

1791 – “Advertentie”. “Groninger courant”. Groningen, 29-11-1791. Geraadpleegd op Delpher op 24-01-2019, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010110100:mpeg21:a0008; 1791 – “Advertentie”. “Groninger courant”. Groningen, 09-12-1791. Geraadpleegd op Delpher op 24-01-2019, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010110103:mpeg21:a0006 [ Teksten gecombineerd tot onderstaande]

Met consent van het edel Gerigte van Selwerd, gedenkt de Halmr. P. Prey in qlté, door de schulte R. Reinders te Kropswolde laaten Verkoopen, een rojale Boere Plaats, bestaande in een bijna nieuwe groote doortimmerde Behuizinge, met een grote Vriese Schuur gelegen in De Leine, zoo door mr. B. Detmers en vrouw bewoond, met meer dan 30 mudde bouw en groenland, zijnde meest straten drekland, wel in de misse, met nog een groot party best en hoog dalle land, met een ruime ingaande Wyk, hebbende een vrije opslag en doorvaart in de nieuwe Compagnie, nog een flink stuk grasland van nog 13 a 14 Koe Weide en een vaste beklemminge van 8 grasen best May of Hooyland aan het Drentsche Diep, met de collatie te Kropswolde, hebbende mede het regt tot jagt en vischerij, nevens ander ingelangen. Deze Verkopingen zal zijn voor de eerste reis op Woensdag den 21 December 1791, en voor de tweede reis den 28 aldaar, ten huize van de wedw. P. Jans, tot Kropswolde, op conditien dan te hooren, des avonds te vijf uur.

  • Benjamin Dethmers, van Visvliet x Etje Borgesius, van Bellingwolde (Lidmaten Kropswolde 7-6-1789: op belijdenis der geloofs aangenomen voorgestelt en afgekondigt, Ettien Borgesius) T. 29-04-1775 Groningen, 25-05-1775 Bellingwolde, k. Catharina, d. 3-7-1766, Groningen Martinikerk (Brugstraat), k. Franciscus Johannes, d. 12-11-1780, Nieuwe Pekela, k. Maria, d. 20-06-1786, Groningen Martinikerk, (geboren Kropswolde) (wegens burgerregt), o. 13-02-1826 Ezinge

1797 – “Advertentie”. “Groninger courant”. Groningen, 31-10-1797. Geraadpleegd op Delpher op 24-01-2019, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010157696:mpeg21:a0010

Er vermist een zwart bonte ENTER VEERSE van Kropswolder Ma, gemerkt met D. K. op ’t linker Hoorn, die het bezorgen of er aanwys van kan doen by Jan Willems te Dunderen of by Evert Jacobs te Kropswolde, zal wel beloond worden.

  • 1) Evert Jacobs x Pietertien Hoving, t. 05-05-1770 Kropswolde, k. Hailtje, d. 24-02-1771, Kropswolde, k. Annegien, d. 30-5-1773, Kropswolde, k. Cornelius Everts Hoving, d. 25-12-1774 Kropswolde (hc 14-6-1802); 2) Evert Jacobs van Kropswolde x Jantje Harms, van Zeijen, t. 05-03-1784, Kropswolde, k. Annegien, d. 16-01-1785, Kropswolde, k. Jacob, d. 8-10-1786, Kropswolde

1797 – “Advertentie”. “Groninger courant”. Groningen, 22-12-1797. Geraadpleegd op Delpher op 24-01-2019, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010157712:mpeg21:a0018

De MUNICIPALITËIT in GRONINGEN gedenkt door Derzelver Gecommiteerden bij publieke uitmyninge te verhuuren één jaar lang, te weten van den eersten januari tot den laatsten December 1798 volgens STADS ACCYNSEN, mits dat de Trekkers gehouden zijn het Stuivergeld, conform het 1ste Articul van ieder conditie», effective te betaalen.:

Waag accyns, Kraan accyns, Turf accyns, Verlaat tot Zuidbroek, Verlaat op Martenshoek, Verlaat in het Damster Diep, Diep ofte Passagie geld van Turf, Stede geld tot Foxhol, Daar benevens de Tol te Kropswolde voor den tyd van drie jaren.

Wie daar aan gadinge heeft, kan zig vervoegen op Vrydag den 20 December 1797, ’s namiddags te drie uuren in het Raadhuis in Groningen, en huuren naar zyn genoegen op conditien, zoo als dan zullen worden voorgelezen. Zeg het Voort.

Bronnen:
Delpher, krantenarchief - www. Delpher.nl
Rijks Archief Groningen – www. Allegroningers.nl
Rijks Archief Drenthe – www. Alledrenthen.nl
Database Veendam – Leen Lamain
Landschappen van Noord-Nederland - www.landschapsgeschiedenis.nl
Lidmaten Groningen - http://www.lidmatengroningen.nl/
Wikipedia - www.wikipedia.org



Verkoop tjalkschuit – Sijtze Jacobs aan Jacob Sijtzes

Vandaag besloot ik de beschikbare rechterlijke registers op Familysearch maar eens gedeeltelijk door te wroeten. Fysiek naar het archief gaan zit er in deze coronatijd niet in voor mij.

Mijn zoektocht voerde me vandaag naar Sappemeer. Voorouders in de lijn Broekema waren daar schippers. Aangezien schippers zeer waarschijnlijk bezit hebben, was daar vast iets over te vinden. En het zat mee:

Adidem gecompareerd Cijtze Jacobs en Jantje Alberts, ehelieden welke verklaarden aan haar zoon Jacob Zijtzes en Annegje Eilders in Sappemeer verkogt te hebben een bevaren Tjalk schuite met annexen, so als de koperen (mede gecompareerd) verklaarden tot genoegen ontvangen te hebben voor Twee duisend ses hondert gulden, dico F. 2600 gulden te betalen bij de aanvaardinge F 1000 gulden waar van verkopers verklaarden 600 gulden ontvangen te hebben en resterende F. 400 gulden sal worden betaald op 1 mo (primo) Maij 1766 en dan vervolgens alle jaar op midwinter 200 Guldens tot volle betalinge. Verder stelden zij koperen voor de kost en schadelose betalingen en verkopers voor goede en vrije leverantie ten onderpand al haar hebbende en toekomende goederen als na regte, inmiddels blijft ook dit verkogte verkopers ons allieneert goed, en sal genoemde schuite met annexen in Cas van wan of later betaling zijn arrestabel en executabel so lange den laatste met den eersten penningen zal zijn betaald, met renuntiatie van alle exceptien hier tegens strijdende in waarheids oirconde enz. hebbende genoemde Schuite ook de vrije vaart etc.
Den 6 Januari 1766.

Gezinsblad van Jantje en Sijtze Jacobs

Sijtze Jacobs, ged. op 1 jan 1710 Hoogezand, Sappemeer, ovl. (83 jaar oud) Sappemeer, begr. op 13 aug 1793 Sappemeer, gehuwd met Jantje Alberts, geb. op 27 mrt 1713 Muntendam, ged. op 31 mrt 1713 Zuidbroek, ovl. (minstens 73 jaar oud) na 1787.
Uit deze relatie:

  1. Reyne Sijtzes, ged. op 20 feb 1735 Sappemeer, ovl. (hoogstens 8 jaar oud) voor 1744.
  2. Jan Sijtzes, ged. op 8 dec 1737 Sappemeer, ovl. (69 jaar oud) Sappemeer, begr. op 4 aug 1807 Sappemeer, kerk.huw. (beiden ongeveer 37 jaar oud) op 14 mei 1775 Sappemeer Hindrikje Barkhuijs, geb. circa 1738 Groningen, ovl. op 18 jan 1829 Sappemeer.
  3. Jacob Sijtzes, ged. op 23 jul 1741 Sappemeer, schipper, ovl. (hoogstens 79 jaar oud) voor 31 mei 1821, kerk.huw. (resp. ongeveer 24 en ongeveer 25 jaar oud) op 22 dec 1765 Sappemeer Annigje Eilderts Toddes, ged. op 17 jul 1740 Sappemeer, ovl. (ongeveer 80 jaar oud) op 31 mei 1821 Sappemeer. Zie hieronder.
  4. Reyne Sytzes, ged. op 20 sep 1744 Sappemeer.
  5. Grietje Sijdses, ged. op 26 nov 1747 Sappemeer.
  6. Albert Sytzes Gernaat, ged. op 18 mrt 1753 Sappemeer, winkelier, ovl. (ongeveer 69 jaar oud) op 23 mei 1822 Sappemeer, kerk.huw. (resp. ongeveer 27 en ongeveer 17 jaar oud) op 29 dec 1780 Sappemeer Frouwke Derks, geb. circa 1763 Noordbroek, ovl. (ongeveer 77 jaar oud) op 27 mrt 1840 Sappemeer.
  7. Harmanna Sytzes, ged. op 11 apr 1756 Sappemeer.

Persoonskaart van Jacob Sijtzes

Jacob Sijtzes, ged. op 23 jul 1741 Sappemeer, schipper, ovl. (hoogstens 79 jaar oud) voor 31 mei 1821; kerk.huw. (resp. ongeveer 24 en ongeveer 25 jaar oud) op 22 dec 1765 Sappemeer met Annigje Eilderts Toddes, ged. op 17 jul 1740 Sappemeer, ovl. (ongeveer 80 jaar oud) op 31 mei 1821 Sappemeer.
Uit dit huwelijk:

  1. Jantje Jacobs, geb. Sappemeer, ged. op 28 sep 1766 Sappemeer, ovl. (hoogstens 7 jaar oud) voor 21 nov 1773.
  2. Tonniske Jacobs, geb. Sappemeer, ged. op 4 sep 1768 Sappemeer, ovl. (ongeveer 48 jaar oud) op 25 aug 1817 Sappemeer, kerk.huw. (ongeveer 18 jaar oud) in 1787 Marten Berends.
  3. Sijtze Jacobs, geb. in nov 1770 Sappemeer, ged. op 2 dec 1770 Sappemeer, zeeman, schipper op oorlogsschip, ovl. (minstens 40 jaar oud) na 1811 (vermist), kerk.huw. (resp. 21 en 22 jaar oud) op 29 jan 1792 Zuidbroek en Muntendam Talligien Thomas Broekema, geb. op 12 feb 1769 Zuidbroek, ged. op 19 feb 1769 Zuidbroek en Muntendam, zonder beroep, ovl. (37 jaar oud) Zuidbroek, begr. op 1 jul 1806 Zuidbroek.
  4. Jantje Jacobs, geb. Sappemeer, ged. op 21 nov 1773 Sappemeer.
  5. Harmke Jacobs, geb. Sappemeer, ged. op 29 sep 1776 Sappemeer.
  6. Reyna Jacobs, geb. Sappemeer, ged. op 23 mrt 1779 Sappemeer, ovl. (ongeveer 72 jaar oud) op 16 feb 1852 Lula,Hoogezand, kerk.huw. (resp. ongeveer 16 en ongeveer 26 jaar oud) op 4 apr 1795 Sappemeer Jan Jans de Jonge, geb. circa 1769 Windeweer, gem. Hoogezand, ovl. (ongeveer 79 jaar oud) op 7 sep 1848 Lula, gem. Hoogezand.
  7. Annechyn Sytzes, ged. op 18 nov 1781 Sappemeer, ovl. (ongeveer 71 jaar oud) op 8 jan 1853 Windeweer, gem. Hoogezand.
Bron: Rechterlijke archieven, Sappemeer, schuldprotocol. Origineel in Groninger archieven; digitaal op www.familysearch.org.



De molenaars van de molen van Gieten

Uit persoonlijke interesse doe ik onderzoek naar de eigenaren, molenaars en molenaarsknechten van de molen van Gieten. In de molen zijn nog verschillende sporen van deze mensen te vinden. Bij het onderzoek heb ik gebruik gemaakt van de teksten in de molen, de publicatie “De Hazewind, de molen van Gieten” door H.J. Versfelt en H. Wilms, verder de gebruikelijke bronnen in de archieven.

EIGENAREN

  • 1833 – 1855 HOMAN, Bernier Lucas, bouwer molen
  • 1855 – 1870 HOMAN, Erven B.L. Homan, onverdeelde boedel (erft)
  • 1870 – 1910 HOMAN, Geessien, weduwe J. Zegering (erft)
  • 1910 – 1947 HOMAN, Wemelina, gehuwd met Elso Free (erft)
  • 1947 – 1982 GREVING, Egbert (Ep), Gieten (koopt)
  • 1982 – heden familie GREVING (erft)

MOLENAARSCHAP

  • 1833 – 1840 …?
  • 1840 – ? WEGGEMAN, Willem, molenaarsknecht
  • 1846 – 1848 MOLEN, van der, Wolter Sebes
  • 1848 – 1851 …?
  • 1851 – 1857 VENEKAMP, Hendrik, molenaarsknecht
  • 1876 – 1884 LUICHJES (Luchies, Luigies), Hendrik
  • 1884 – 1889 …?
  • 1889 – 1894 MEERTENS, Geert
  • 1893 – 1894 PIT, Hendrik, molenaarsknecht
  • 1894 – 1896 …?
  • 1896 – 1897 BLOMBERG, Albert Johannes
  • 1897 – 1899 SEUBRING, Jan
  • 1897 – 1901 BLOMBERG-ZANDVOORT, Fennechien Geessiena (wed)
  • 1908 – 1913 ESHUIS, Arend
  • 1908 – 1909 EISING, Derk, molenaarsknecht
  • 1909 – 1910 MELLIES, Pieter, molenaarsknecht
  • 1910 – 1912 EVERTS, Henderikus, molenaarsknecht
  • 1910 – 1925 REGIEN, Jan Roelof
  • 1925 – 1932 …?
  • 1932 – 1963 GREVING, Egbert
  • 1935 – ? DREVEL, Hanno Klaas
  • 1963 – 1988 GREVING, Wicher O.

De molen van Gieten was oorspronkelijk naamloos. In de volksmond werd vanaf de veertiger jaren gesproken van Grevings meul. In 1964 kreeg de molen, door een prijsvraag in het Nieuwsblad van het Noorden de naam Hazewind.

Sinds de laatste beroepsmolenaar Wicher O. Greving is gestopt, wordt de molen bemensd door vrijwillig molenaars van de stichting Mulders Aa en Hunze.

Meer info over de molen op www.aaenhunzemolens.nl

Het logo van Aa en Hunze molens werd ontworpen door Peter J. de Vries, Buro Blauwbrug, Amsterdam



Benaming maanden tijdens Bataafsche Republiek

In 1793 werd de Franse Republikeinse kalender ingesteld in Nederland, en wel met terugwerkende kracht vanaf 22 september 1792, de datum waarop de Franse republiek was uitgeroepen.

Op 1 januari 1806 ging men weer verder met de Gregoriaanse kalender. Van 1806 tot 1810 was Napoleons broer Lodewijk Napoleon koning van het Koninkrijk Holland en hij schreef het gebruik van Oudhollandse namen voor de maanden wettelijk voor. Je komt ze in die periode ook tegen in verschillende wettelijke acten.

  • JANUARI LOUWMAAND
  • FEBRUARI SPROKKELMAAND
  • MAART LENTEMAAND
  • APRIL GRASMAAND
  • MEI BLOEIMAAND
  • JUNI ZOMERMAAND / WIEDEMAAND
  • JULI HOOIMAAND
  • AUGUSTUS OOGSTMAAND
  • SEPT HERFSTMAAND
  • OKTOBER WIJNMAAND
  • NOVEMBER SLACHTMAAND
  • DECEMBER WINTERMAAND

Toen in 1815 het koninkrijk der Nederlanden werd gevestigd, ging men weer over naar de benamingen uit het latijn, zoals wij die nu nog kennen.




“Het is RIDDERBUSCH!”

Betovergrootmoeder Antje Ridderbüsch wordt op 28 december 1844 geëcht bij het huwelijk van haar ouders, Jobst Hinrich Ridderbüsch (Hindrik Ridderbos) en Tietje Venema. Precies één week daarvoor, op 21 december is zijzelf als Antje Venema in het huwelijk getreden met Reinder Roelofs Pool. Haar vader komt in haar huwelijkacte niet voor. Ze is daarin slechts het kind van haar moeder. Er zijn vier niet verwante getuigen die tekenen. Toch heeft ‘Heindrich Ridderbos’ in 1821 aangifte gedaan van de geboorte van zijn dochter, daarbij erkennend de vader te zijn. Ook de tweede andere kinderen van Hindrik en Tietje zijn op deze wijze aangegeven en geëcht bij het huwelijk in 1844. Armoede zal ten grondslag hebben gelegen aan het uitgestelde huwelijk; de ouders zijn niet in staat de akten te betalen en hebben een bewijs van onvermogen nodig om te trouwen.

Voor Antje heeft het uitgestelde huwelijk van haar ouders nog wel een staartje. Nadat haar eerste echtgenoot Reinder Roelofs Pool overlijdt, hertrouwt ze met Berend Poth. De registratie van dit huwelijk in 1858 gaat feilloos: die dag trouwt Antje RIDDERBUSCH. Maar… als Berend Poth in 1871 overlijdt, wordt in zijn overlijdensacte vermeld dat hij was gehuwd met Antje Venema.

En dan besluit Antje Ridderbusch, die niet kan schrijven, ten strijde te trekken tegen de overheid. Recht is recht. Op 20 januari 1882 wordt in Noorddijk een corrigerende acte ingeschreven: Antje heeft bij de arrondissementsrechtbank verzocht de naam Venema te wijzigen in Ridderbusch en haar verzoek wordt gehonoreerd. De acte wordt gewijzigd.

Bronnen:

Groninger Archieven, allegroningers.nl

Disclaimer: algemene gegevens overnemen is prima, maar dan wel met bronvermelding. Mijn verhalen mogen niet zomaar, zonder meer gekopieerd en elders gepubliceerd worden, dat mag alleen na voorafgaande schriftelijke toestemming.




Vriescheloo – altied wat te doun

De voetstappen van een aantal van mijn voorouders liggen in Vriescheloo en omstreken. Ik prijs mij gelukkig dat ik de afgelopen jaren een jaarlijkse tour de nostalgie heb kunnen maken met mijn moeder (81) en haar oom (!). Deze keer (2019) bezochten we onder andere de begraafplaatsen in Winschoten, Blijham en uiteraard Vriescheloo (spreek uit als “Vrieskeloo” of in het Gronings “Vraiskeloo”). Oudoom heeft zijn jeugd in Vriescheloo doorgebracht. Zo kon hij vertellen waar zich een knekelput moet bevinden, die ergens in de dertig jaren van de vorige eeuw is gedolven, toen de begraafplaats werd geruimd. De restanten van die voormalige begraafplaats – achter de ‘Witte Schoule” – zullen zich er nog in bevinden. En ja, er werd destijds op het plein gevoetbald met een schedel…

Op de begraafplaats van Vriescheloo stonden we even stil bij het graf van het destijds erg jonge broertje van oudoom. Slechts een jaar jonger dan hijzelf. Het kind is, al verstoppertje spelend, de weg op gerend en aangereden door een motorrijder. Hij was op slag dood. Wat een drama moet dat zijn geweest voor het gezin. Om nog maar te zwijgen van de brute pech, want hoeveel verkeer zal er helemaal zijn geweest, zo voor de oorlog?

Oudoom zit vol verhalen: dat op 10 mei 1940 Duitse soldaten door Vriescheloo marcheerden. Over de bombardementen door geallieerden, die zich jammerlijk vergisten in de Duitse grens en zo per ongeluk Bellingwolde bombardeerden en dat er wonder boven wonder heel weinig slachtoffers vielen. Over een drager die zich na elke begrafenis verkneukelde over de volgende: niet over de te verwachten dode, maar over het zakcentje dat kon worden bijverdiend en de borrel die werd geschonken. Andere tijden!

Het laatste doet me denken aan een krantenartikeltje dat ik onlangs tegenkwam over Vriescheloo. Op 20 januari 1891 zou er een ‘jeugdig’ meisje worden begraven. Toen de dragers met de kist aankwamen op het kerkhof, bleek het gedolven gat te klein te zijn en kon men de kist niet laten zakken. De haken werden aan de kant gelegd, en op dat moment viel eén van de dragers dood neer. De lijkwagen was inmiddels vertrokken maar werd teruggehaald en de onfortuinlijke man werd er mee naar zijn huis gebracht, een tiental meters van de begraafplaats verwijderd. Het krantenartikel besluit met “De toestand zijner vrouw, die aan het sterfhuis de nodige werkzaamheden verrichtte en haar man goed en wel had zien vertrekken, laat zich beter gevoelen dan beschrijven.” En zo is het!

Toelichting

De overleden man moet Jan Engelkens zijn geweest, dagloner, 58 jaar oud, (*19-6-1832 Vriescheloo, + 20-01-1891, Vriescheloo) zoon van Harm Engels Engelkens en Renske Boelems Heijens (landbouwers); echtgenoot van Diewerke Lammerts Kraak (* 17-04-1839 te Noordwolde gem. Bedum, + 01-04-1922 Vriescheloo). Zij hadden zeven kinderen. Diewerke hertrouwde in 1894 met Luitjen Harms Zwaneveld, bakker.

Over het begraven meisje durf ik geen definitieve uitspraak te doen, maar ik vermoed dat het één van deze drie betreft:

⦁ op 19 januari overleed de negenjarige Johanna de Wijk, maar zij zal niet al een dag later begraven zijn. Zij kan wel als een jeugdig meisje worden beschouwd;

⦁ op 17 januari stierf Geertruida Stroobosch, 17 maanden oud, dochter van Jan Strobosch en Jantje Mansens, dagloners te Vriescheloo;

⦁ op 15 januari overleed Haike Dijkhuis, 20 jaar, dienstmeid, dochter van Willem Dijkhuis en Hilke Kwak. Kan zij dan als een jeugdig meisje worden beschouwd?

Bronnen:

Krantenartikel: De Grondwet, 29-1-1891, via Delpher.nl; Personen: groninger archieven, via allegroningers.nl

28 oktober 2019, copyright Yinnar.nl




Doodgehongerd – Gabe Ridderbusch

pixabay-Victorian poorhouse

Voor genealogisch onderzoek hebben we tegenwoordig een geweldig hulpmiddel om ons onderzoek kleur te geven: de digitale kranten van toen, op de site Delpher.nl. Wanneer ik een familienaam heb onderzocht, zoek ik de naam -in allerlei variaties- vaak nog even na op Delpher en dan vind ik vaak gebeurtenissen die personen meer karakter geven. Zo verging het me ook bij de familie Ridderbüsch (Ridderbusch, Ridderbosch, Ridderbos), want behalve op familienieuws stuitte ik op een bijzonder bericht in de Telegraaf van 8 januari 1902, met als kop ‘Doodgehongerd’.

Een doodgehongerd jongetje van drie jaar oud was onderwerp van de raadscommissie van de openbare armenzorg in de stad Groningen. Op zich al gruwelijk genoeg, maar in dit geval was met het feit dat het de zoon van ene J. Ridderbusch betrof, mijn interesse gewekt. Ridderbüsch is de naam van mijn betovergrootmoeder, mijn veronderstellng dat het familie zou zijn bleek na onderzoek te kloppen.

Het was een schrijnend artikel: vader was los werkman en scheepsjager, en moeder was alcoholist. En wel zo erg, dat alle kleding en voeding die de kinderen werd toebedeeld, verkocht werd om te worden omgezet in sterke drank. Er wordt door de commissie een ethische discussie gevoerd of hier wel of niet onderstand verleend moet worden. De conclusie is nee. En waarom niet? De commissie was bang voor precedentwerking! In theorie hadden de ouders middelen om voor de kinderen te kunnen zorgen, zij maakten echter andere keuzes. De commissie vreesde nu dat ‘de bij de ouders voorkomende zucht om de zorg voor hunne kinderen op de gemeente af te wentelen’ andere armoedige gezinnen op ideeën zou brengen. De commissie tekende daarbij aan, dat de ouders in dit geval het ouderlijk gezag konden doen blijven gelden, met andere woorden, de ouders konden ten alle tijde op hun toestemming terugkomen en de kinderen terugvorderen. Verder beroept de commissie zich op de nieuwe kinderwetten die wel al zijn aangenomen, maar nog niet ingevoerd. Openbare armenzorg zal na invoering op wettelijke grondslag gebaseerd zijn, en ingrijpen zal tot gewenst resultaat kunnen leiden. (De kinderwetten traden uiteindelijk op 1 december 1905 in werking.)

Voor het gezin Ridderbusch eindigt het tragisch: uit een ooggetuigenverslag van 13 december 1901 van dr. H. Kremer blijkt dat de drie kinderen in het gezin, resp. 6, 4 en 3 jaar oud, dermate verwaarloosd zijn dat het elke voorstelling te boven gaat. Hij meldt ‘nog nooit zoiets te hebben gezien’. De wijkzuster blijkt het gezin al drie jaar in het oog te houden en heeft de dokter meegevraagd. De kinderen liggen op vodden, naakt of bedekt met oude zakken en vertonen tekenen van chronisch hongerlijden, ze zijn mager, hebben open tenen en dikke voeten en meer. Op 19 december 1901 worden de kinderen op zijn advies opgenomen in daartoe geëigende verpleeginstellingen, voor rekening van de gemeente. Voor Gabe, het jongste kind is dat te laat. Op 21 december 1901 sterft hij de hongerdood. Uit voornoemde gegevens, naam en leeftijden van de kinderen, kon ik in mijn genealogische bestand vaststellen dat Gabe’s vader Joost Ridderbusch was, een oom van mijn betovergrootmoeder Antje. Joost was ten tijde van dit gebeuren getrouwd met Frouwke Westerdiep. Maar zij was zijn tweede vrouw, en met zijn eerste vrouw Roelfien Niemeijer had Joost ook een gezin gehad, ze woonden toen in Anloo. Roelfien stierf en voor zo ver ik kan nagaan bleven hun beide kinderen in Anloo. Ik kom ze later tegen als respectievelijk dienaar van politie (Aaldrik) en landbouwer (Hendrik). De twee overlevende kinderen van Joost en Frouwke, Albert en Wietke blijken resp. in Amsterdam en Den Haag terecht te zijn gekomen, waar zij in de zestiger en zeventiger jaren van de vorige eeuw stierven.

Terug naar de commissie, waar nog werd gebakkeleid over schuld: het verslag van de dokter werd pas enige dagen na vaststelling door de commies (ambtenaar) ter kennis van de commissie gebracht en de dokter had niet tegen de vertraging geprotesteerd, hetgeen deed veronderstellen dat er geen onmiddellijk levensgevaar dreigde. Voorts had de commies het idee dat de commissie onder geen enkele omstandigheid bereid was in te grijpen. Kortom: the blamegame en imagoschade. De wereld is niet zoveel veranderd….

Naar stamreeks Gabe Ridderbüsch

Bronnen:

  • Delpher.nl
  • Archieven.nl
  • Allegroningers.nl
  • Alledrenten.nl
  • Rijksarchief Groningen
  • Rijksarchief Drenthe
  • www.archieven.nl : Raadscommissie voor de Openbare Armenzorg, 1898 – In zijn vergadering van 23 april 1898 gaf de gemeenteraad uiting aan zijn verlangen naar een nieuwe regeling van de Openbare Onderstand. Aanleiding hiertoe waren waarschijnlijk onregelmatigheden in het beheer van de toenmalige Boekhouder. Op 16 juni 1898 werd ingesteld de Raadscommissie voor de Openbare Armenzorg.
  • Werkgebied: gemeente Groningen. Op 21 januari 1899 besloot de gemeenteraad over te gaan tot de instelling van een bureau voor de Openbare Armenzorg
  • Functies, activiteiten: De raadscommissie voor de Openbare Armenzorg had als taak het College van Burgemeester en Wethouders bij te staan in de Openbare Armenzorg en hield tevens toezicht op de werkzaamheden van het bureau voor de Openbare Armenzorg
  • Archieftoegang(en): 1442 Openbare armenzorg in de gemeente Groningen, 1827 – 1930



Stamreeks van Gabe Ridderbüsch, patriarchaal

Meer over het tragische bestaan van Gabe Ridderbüsch leest u hier.

Generatie V

Gabe Ridderbusch, zn. van Joost Ridderbüsch en Frouwke Westerdiep, geb. op 4 aug 1898 te Groningen, ovl. (3 jaar oud) op 21 dec 1901 te Groningen.

Generatie IV

Joost Ridderbusch, geb. op 7 nov 1856 te Westerbroek, arbeider te Anloo, Schildwolde en Groningen, ovl. (65 jaar oud) op 19 mrt 1922 te Groningen, tr. (resp. 27 en 24 jaar oud) (1) op 12 jan 1884 te Haren met Roelfien Niemeijer, dr. van Aaldert Niemeijer en Aaffien Poppes, geb. op 16 dec 1859 te Anloo, ovl. (33 jaar oud) op 3 sep 1893 te Anloo,

tr. (resp. 38 en 39 jaar oud) (2) op 14 apr 1895 te Groningen met

Frouwke Westerdiep, dr. van Albert Westerdiep en Hinderkien Edens, geb. op 12 mrt 1856 te Groningen, ovl. (65 jaar oud) op 3 mrt 1922 te Groningen.

Generatie III

Hendrik Ridderbusch, geb. op 24 jul 1831 te Westerbroek, arbeider, 5 jaar leger, boerenknecht, dagloner te Westerbroek, ovl. (50 jaar oud) op 9 sep 1881 te Westerbroek, otr. te Hoogezand, tr. (resp. 24 en ongeveer 24 jaar oud) (Burgerlijke Stand) op 12 jul 1856 te Hoogezand met

Wietske van der Dijk, dr. van Joost Derks van der Dijk en Jantje Hindriks Hollander, geb. 14 jan 1831te Westerbroek, ovl. (56 jaar oud) op 12 okt 1888 te Westerbroek.

Generatie II

Jobst Hinrich (Hindrik) Ridderbusch (Ridderbos), geb. op 29 dec 1792 te Westorf, Lippe-Detmold [Duitsland], ged. op 1 jan 1793 te Hohenhausen, Lippe-Detmold [Duitsland], boerenknecht, arbeider en dagloner te Scharmer en Westerbroek,ovl. (64 jaar oud) op 25 mei 1857 te Scharmer, tr. (resp. 51 en ongeveer 47 jaar oud, relatie gestart rond 1821) (Burgerlijke Stand) op 28 dec 1844 te Slochteren met

Tijtje (Tetje, Tietje, Tijdje) Venema, dr. van Jacob Berends Venema en Lammegijn Berents, geb. te Scharmer, ged. op 9 jul 1797 te Scharmer, arbeidster te Westerbroek, arbeidster en dagloonersche te Scharmer, ovl. (ongeveer 61 jaar oud) op 17 sep 1858 te Scharmer.

Generatie I

Jobst Hinrich Ridderbüsch, geb. voor 1765, ovl. (ongeveer 79 jaar oud) voor 1844, kerk.huw. (minstens 19 jaar oud) op 14 mrt 1784 te Hohenhausen, Lippe-Detmold [Duitsland] met

Anna Catharina, ovl. voor 1844, relatie (1) met N.N.