Onbewaakte spoorovergang: dodelijk ongeval

H. Kremer *1844 +1933

Man door trein gegrepen ONGELUK MET DO
ODELIJKEN AFLOOP. “Nieuwsblad van het Noorden”. Groningen, 20-09-1933, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 16-08-2025, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010674109:mpeg21:p002

Een klein krantenberichtje over een ongeluk met een trein: al lezende bleek dit te hebben plaatsgevonden in een mij zeer bekende omgeving. Bijna letterlijk tegenover mijn ouderlijk huis. 

In het artikeltje wordt gesproken over de Bodeweslaan, dat ik ken als “Bedewesloane”. Een met allerlei gesteente, steenslag en scherven verharde laan, die vanaf de huidige Energieweg de landerijen ontsloot: een boerweg die dwars over het spoor liep. Tijdens mijn jeugd was de Bodeweslaan afgesloten met een hek, maar dat stond ná de spoorovergang, richting de landerijen, zodat ontsnapt vee het spoor niet kon bereiken. Tegenwoordig is daar geen doorgang meer. 

Terug naar het krantenbericht en het dodelijke slachtoffer: de onfortuinlijke arbeider H. Kremer. Dit bleek te gaan om Henderik, volgens het artikel wonend aan het Guitpad. Hieronder vindt u zijn voorgeslacht per generatie,  in de vorm van een kwartierstaat. 

Henderik (Hendrik) Kremer was 48 jaar oud op 19-09-1933 toen hij zo tragisch aan zijn einde kwam. Hij was boerenarbeider en ongetwijfeld als zodanig aan de slag in de polder. Henderik was geboren 28-10-1884 te Annerveen (Anloo), als zesde kind van een al wat oudere vader (51) en een tien jaar jongere moeder, Geert Kremer en Lena Tonnis.

Op 23-10-1909 trouwde Henderik in Anloo met Arendina Medendorp, geboren 17-07-1883 te Zuidlaren, overleden op 29-03-1972 te Hoogezand-Sappemeer, dochter van Albert Medendorp en Grietje Wassens.

Hendrik en Arendina woonden in 1933 op de Smitslaan (Smitsloane), de huidige Julianastraat, nadat ze respectievelijk in Westerbroek en Annerveen hadden gewoond.

Kinderen uit dit huwelijk: 

  1. Geert Kremer, geboren 14-01-1910 te Westerbroek gem. Hoogezand, leeftijd 23 jaar, geboren te Hoogezand, overleden op 29-11-1933 te Zuidlaren (Dennenoord)
  2. Albertus Kremer (electrisch lasscher), geboren 09-07-1911 te Annerveen, gem. Anloo, getrouwd met Annechien Meijring.
  3. Berend Kremer, geboren 01-08-1915 te Annerveen, gem. Anloo, ovl. 27-01-1976 te Norg, getrouwd met Andrina Boer
  4. H. Kremer, gehuwd met A. Massink
Familiebericht. “Nieuwsblad van het Noorden”. Groningen, 21-09-1933, p. 4. Geraadpleegd op Delpher op 25-10-2025, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010674110:mpeg21:p004

Generatie II – Ouders

2. Geert Kremer, geboren 19-05-1833 te Borger, overleden op 19-02-1912 te Oud Annerveen. Geert trouwde op 16-12-1870 te Anloo (37, arbeider en 26, arbeidster)  met

3. Leena Tonnis, geboren 30-08-1844 te Anloo, overleden op 13-03-1919 te Annerveen. Uit dit huwelijk de volgende kinderen:

  1. Marchien Kremer, geboren 28-08-1871 te Annerveen (Anloo), overleden op 12-11-1875 te Annerveen
  2. Wiebbertus Kremer, geboren 30-11-1872 te Annerveen (Anloo), overleden op 26-07-1956 te Gasselte, getrouwd met Jacobje Poelman
  3. Berend Kremer, geboren 06-01-1875 te Annerveen (Anloo), overleden op 22-10-1948 te Spijkerboor, getrouwd met Aafke Tingen, Overleden echtgenote Remke Bakema
  4. Marchien Kremer, geboren 05-01-1877 te Annerveen (Anloo)
  5. Teunis Kremer, geboren 08-07-1880 te Annerveen (Anloo)
  6. Henderik Kremer, geboren 28-10-1884 te Annerveen (Anloo), zie kwartier nummer 1

Geert Kremer hertrouwde op 22-02-1864 in Anloo met Jantje Landbouwer er werd hierbij een kind Berend (geb. 13-01-1864, Anloo, aangifte door Geert Kremer) geëcht. Jantje was geboren op 10-04-1839 te Annerveensche Compagnie (Anloo)),Annerveensche Compagnie, gem. Anloo, overleden op 30-06-1870 te Annerveen, dv Johannes Landbouwer (schoenmaker) en Fennechien ten Kate. Kinderen uit dit tweede huwelijk: 

  1. Berend Kremer, geboren 13-01-1864 te Anloo, overleden op 04-08-1868 te Annerveen.
  2. Fennechien Kremer, geboren 05-08-1866 te Annerveen (Anloo), overleden op 23-11-1944 te Groningen.  tr. met Swier van Delden, Hoogezand.
  3. Margje Kremer geboren 30-06-1869 te Annerveen (Anloo), overleden op 06-06-1870 te Annerveen.

Generatie III – Grootouders

4. Berent Geerts Kremer, geboren 27-11-1808 te Gasselternijveen (Gasselte), leeftijd 56 jaar, overleden op 20-02-1865 te Drouwenerveen, landbouwer. 

Berent trouwde op 09-03-1832 in Borger met 

5. Marrechien Harms Stel, geboren 27-09-1807 te Odoorn, overleden (38 jr.) op 29-12-1845 te Borger. Kinderen uit dit huwelijk:

  1. Geert Kremer, geboren 19-05-1833 te Drouwenerveen, zie kwartier nummer 2. 
  2. Harm Kremer, geboren 16-04-1836 te Drouwen
  3. Hindrik Kremers, geboren 15-02-1840 te Drouwenerveen

Berent Geerts Kremer hertrouwt 23-05-1849 te Borger met IJpe (Iepke) Nijboer, ( geb. 24-12-1826 Bonnerveen). Kinderen van Berend Kremer en Ype Nijboer: 

  1. Hadewijk Kremer, geb.  25-10-1849 te Drouwenerveen, Borger, overleden op 27-01-1927 te Gasselte, t. Willem Deuring
  2. Harmke Kremers, geb.  1-4-1851 te Drouwenerveen, Borger
  3. Marchien Kremer, geb.  21-7-1852 te Drouwenerveen, Borger, t. Hindrik Smit, overleden op 03-02-1887 te Gouda.
  4. Jantje Kremers, geb.  28-6-1854 te Drouwenerveen, Borger
  5. Thijs Kremer, geb.  5-6-1856 te Drouwenerveen, Borger, overleden op 20-01-1919 te Nieuw-Buinen, t. Albertien Kamps
  6. Berend Kremers, geb.  26-8-1859 te Drouwenerveen, Borger, overleden op 26-08-1935 te Valthermond (Odoorn). T. Jantje Nieman
  7. Pietje Kremers, geb.  18-07-1863 te Drouwenerveen, Borger

6.  Wicher Tonnis, aka Wijcher, geboren 14-12-1783 te Anloo, arbeider, ovl. op 06-02-161 te Annerveenschekanaal, geregistreerd als Wicher de Graaf, maar bij vonnis Assen 21-11-1870 gewijzigd in Tonnis. 

Tonnis trouwde op 13-10-1834 te Anloo (resp. 50 j. en 29 j.) met 

7. Berentje Garbrands Kremer, geb. 30-11-1805 te Kalkwijk, Hoogezand (aka Garmens, Gerbrands), dienstmeid, arbeidster, overleden op 26-04-1887 te Annerveenschekanaal, (ovl. echtgenoot Tonnis de Graaf, geb datum genoteerd als 17-12-1805 te Hoogezand). Het echtpaar woonde in 1858 in Annerveenschekanaal, Berendje in 1870 ook nog.

Kinderen uit dit huwelijk:

  1. Johanna Tonnis, geb. 07-02-1835 te Anloo, ovl. 29-05-1906 te Annerveenschekanaal, tr. met Jan Orsel (wed. van zus Jantje)
  2. Tonnis Tonnis, geb.  13-08-1836 te Anloo
  3. Jantje Tonnis, geb. 15-11-1841 te Annerveen, Anloo, tr. met Jan Orsel
  4. Leena Tonnis, geboren 30-08-1844 te Annerveensche Compagnie (Anloo), ovl. op 13-03-1919 te Annerveen

Uit zijn eerste huwelijk met Aartje Pieters Hoeven (ovl. 17-12-1830 te Anloo), op 02-08-1817 te  Anloo, had Wichter de volgende kinderen: 

  1. Neesien Tonnis, geb. 21-03-1818 te Anloo 
  2. Peter Tonnis, geb. 21-02-1820 te Anloo, aka Pieter Wijcherts de Graaf, overleden op 20-01-1911 te Bonnerveen (Gieten) 
  3. Hillechien Tonnis, geb. 02-02-1823 te Anloo
  4. Zwaantje Tonnis, geb. 15-04-1825 te Anloo
  5. Tonnis Tonnis, geb. 11-09-1828 te Anloo, overleden op 29-09-1828 te Annerveensche Compagnie.

Generatie IV – Overgrootouders

8. Geert Roelof Kremer, landbouwer (Geert Roelvs zv Roelv Arents, van Drouwen en Hadewijk Heijes, wv Harm Arents van Gasselternijveen), drost in 1811

Huwelijk: OT Borger, Ot. 20-05-1796 Tr. 05-06-1796  Gasselternijveen, met 

9. Hadewijk Heijs ( Huis, Hais =  Hadewijk Haijes/Haaijes), dp. 24-01-1768 geb. en dp te Gasselternijveen , ov. overleden op 04-01-1842 te Borger.(tr. 1. met Harm Arents v. Gasselternijveen, op 03-05-1789 te Gasselternijveen, ot. 04-04-1789) (Berend Kremer en Marchien Stel wonen bij haar, met 3-jarige Harm, in Drouwenerveen) 

  1. Trijntien Geerts Kremer, geb. Gasselternijveen, doop: 19-02-1797 geb. en dp te Gasselternijveen,  overleden op 11-04-1847 te Borger. Gehuwd met Geert Alberts Plat
  2. Getruit Geerts, dp 01-03-1799 geb. en dp te Gasselternijveen, Geertruid Geerts Kremers, arbeidster, overleden op 26-04-1838 te Bonnen (Gieten), arbeidster, tr Jan Harms Liebe
  3. Roelfien Geerts Kremer, dp. 11-12-1803 geb. en dp te Gasselternijveen tr Jacob Meursing, Gieten
  4. Harmtien Geerts, dp 29-06-1806 geb. en dp te Gasselternijveen, t. Luitsen Ringenaldus
  5. Berend Geerts, dp.  27-11-1808 geb. en dp te Gasselternijveen
  6. Hadina Geerts, dp. 09-12-1810 geb. en dp te Gasselternijveen, ovl. 03-05-1811 te Gasselternijveen, 21 wk. vader Geert Roelfs, drost

Hadewijks kinderen met Harm Arents: dp. 24-01-1768 geb. en dp te Gasselternijveen , ov. overleden op 04-01-1842 te Borger.(tr. 1. met Harm Arents v. Gasselternijveen, op 03-05-1789 te Gasselternijveen, ot. 04-04-1789)

  1. Hindrikien Harms, dp 28-02-1790 geb. en dp te Gasselternijveen, overleden op 31-10-1865 te Drouwenerveen. tr. Egbert Harms Luitjes (arbeider) 
  2. Arend Harms, dp 19-02-1792, geb. en dp te Gasselternijveen, overleden op 12-05-1845 te Drouwenerveen .
  3. Frie*** Harms, dp. 26-01-1794, geb. en dp te Gasselternijveen

10. Harm Roelofs Stel, landbouwer (ws geb. 23-02-1759, eigen aangifte huisregister 1826, maar op ovl akte is 10-01-1760 Odoorn vermeld ) ovl. 16-2-1837 Drouwen, 77 jaar, landbouwer te Drouwen,  nalatende zes kinderen

Harm Roelfs, (weduwnaar van Odoren) wonende te Odoorn, trouwt in Emmen, OT 22-03-1798 met Hindrikje Brinks, J.d. wonende te Noordbarge, attestatie naar Odoren

11. Hinderkien Jans Brinks, geb. 02-04-1773 Emmen, ovl. 27-02-1824 Drouwen (Hindrikkien Brinks, woont Borger, dochter van Jan Brinks en Marrechien, geboren in Emmen 2-4-1773, nalatende haar zes kinderen)

  • Haardstedengeld 1804: Harm Roelfs, keuter, buurschap en kerspel Odoorn, 1-0-0

  1. Roelof Harms Stel, geb. 25-9-1799 Odoorn, ovl. 10-05-1873 Drouwen, geh met Jantien Brinks.
  2. Jan Harms Stel geb 19-2-1802 bevolkingsregister borger, boerenknecht 1845, overleden op 23-05-1869 te Zuidlaren.
  3. Jannes Harms Stel, geb. 09.12-1804 Odoorn, ovl. 25-10-1837 Borger
  4. Marchien Harms Stel, geb. 27-09-1807 Odoorn, ovl 29-12-1846 Borger kwartier staat nr. 5
  5. Hillegien Harms Stel, dienstmeid geb. rond 1811 te Odoorn
  6. Geertien Stel, landbouwster, geb. 22-11-1815 Ees, Borger

12. Tonnis Derks aka Teunis Dercks, geb. De Kiel (Hoogezand) dp. 04-12-1740 Hoogezand, ovl. voor 1794

Huwelijk 13-07-1766 Windeweer: Teunis Dercks van Windeweer en Niesje Thomas van Windeweer

13. Niesje Tomas (Thomas), overleden als Niesien Thomas, (ca. * 1747) ovl. (70 j) op 14-01-1817 Stadskanaal, (huis 23) gem. Nieuwe Pekela, wv Tonnis Roelfs. 

  • Haardstedengeld: 1774 Tonnijs Derks. Dit gehuierde kan een huis zijn na het jaar 1768 aangetimmerd en onder het octrooi begrepen, buurschap Annerveen, kerspel Anloo, 0-0-0
  • Haardstedengeld: 1784 Bij ’t canaal geactrogeert volgens ’t berigt van de Ingenieur Grevijlinck_x000D_ Tonnijs Derks,  buurschap Annerveen, kerspel Anloo, 0-0-0
  • Haardstedengeld: wed Tonnis Derks woont in de colonie en heeft octrooi, 1794, buurschap Annerveen, kerspel Anloo, 0-0-0
  • Haardstedengeld: wed Tonnis Derks heeft octrooi, 1804, buurschap Annerveen, kerspel Anloo, 0-0-0

Kinderen uit dit huwelijk: 

  1. Derck Teunis, dp. 24-05-1767 Windeweer,  ov. 29-06-1837 Anloo (geh. met Zwaantjen Jans) 
  2. Thomas Teunis, dp. 05-11-1769, Windeweer, ovl voor 12-01-1772
  3. Thomas Teunis, dp. 12-01-1772, Windeweer
  4. Jan Tonnis, dp. 19-02-1775 Anloo, geb. Annerveen, Jan Tonnis Boender ovl. 30-12-1861 te Stadskanaal (vermeld 90 jr), gem. Wildervank, wv Engeltje Rijkmans/Rijkens. Volgens Trouw Registratie Windeweer 11-05-1800 was hij geboren in Windeweer. EP woonde te Lula, 1801.
  5. Willem Tonnis, dp. 14-09-1777 Anloo, geb. Annerveen
  6. Jantje Teunis, aka Tonnis, dp. 10-10-1780 Windeweer, ovl. 08-03-1854 Annerveenschekanaal, ev Roelof Haikes Vos
  7. Wicher Tonnis, dp. 14-12-1783 Anloo, geb. Annerveen

14. Garbrand Hindriks Kremer, geb. circa 1751 te Lula,Gem.Windeweer, landbouwer, overlijden huis 21A, Lula (Kalkwijk), 21A Lula op 20 september 1817, ovl. (ongeveer 66 jaar oud) op 20 september 1817 te Lula,Gem.Windeweer, kerk.huw. (resp. ongeveer 39 en 18 jaar oud) op 23 februari 1790 te Hoogezand (Janna Jans Sijgers van Kropswolde met Garmt Hindriks van Lula) met

15. Janna Jans Siegers, geb. op 21 april 1771 te Kropswolde, ged. op 25 april 1771 aldaar, landbouwersche, ovl. (39 jaar oud) op 22 december 1810 te Lula, Gem.Windeweer.

Uit dit huwelijk:

  1. Hindrik Garbrands Kremer, geb. op 6 augustus 1790 te Kalkwijk, slagter op 17 februari 1838 te Windeweer, ovl. (84 jaar oud) op 21 mei 1875 te Lula,Gem. Windeweer, tr. met Marchien Leverts Zwapinga, geb. in 1787 te Nieuwe Pekela, ovl. (ongeveer 73 jaar oud) op 22 augustus 1860.
  2. Willem Garbrands Kremer, geb. op 25 november 1792 te Kalkwijk, ovl. (78 jaar oud) op 30 oktober 1871 te Hoogezand, tr. (resp. 20 en 32 jaar oud) (1) op 8 oktober 1813 te Hoogezand met Berendje Samuels Meihuizen, geb. op 15 augustus 1781 te Sappemeer, ovl. (78 jaar oud) op 17 augustus 1859, tr. (resp. 67 en 31 jaar oud) (2) op 4 oktober 1860 te Hoogezand met Grietje Uilken, geb. op 2 maart 1829 te Havelte.
  3. Tijbigje Garbrands Kremer, geb. op 10 oktober 1794 te Kalkwijk, ovl. (85 jaar oud) op 28 februari 1880 te Nieuwe Pekela, tr. (25 jaar oud) (1) op 1 december 1819 te Zuidlaren met Albert Hoven, boerenknecht, woont tot mei 1822 te Midlaren Volgens uittreksel Overlijden in HB 1826 Tijbegje x Drenth, overlijdt huis 32 B, Windeweer, 32 B Windeweer op 12 mei 1822, ovl. op 12 mei 1822 te Windeweer, tr. (resp. 31 en ongeveer 36 jaar oud) (2) op 21 januari 1826 te Hoogezand met Hindrik Berends Drent, geb. te Lula, ged. op 12 april 1789 te Windeweer.
  4. Trijntje Garbrands Kremer, geb. op 22 september 1800 te Kalkwijk, ged. op 6 maart 1818 te Sappemeer, ovl. (69 jaar oud) op 4 mei 1870 te Nieuwe Pekela.
  5. Leentje Garms Kremer, geb. op 1 april 1802 te Kalkwijk
  6. Berendje Garbrands Kremer, geb. op 22 december 1805 te Kalkwijk, ovl. (71 jaar oud) op 26 april 1877 te Annerveenschekanaal, Gem. Anloo, tr. (resp. 28 en 50 jaar oud) op 13 oktober 1834 te Anloo met Wiecher Tonnis, geb. op 14 december 1783 te Anloo.
  7. Aaltje Garbrands Kremer, geb. in augustus 1808 te Lula, woont huis A,14, Lula, A14 Lula op 24 juli 1836, woont huis A 26, Lula, A26 Lula op 2 februari 1848, werkvrouw op 25 juni 1860 te Borgercompagnie, ovl. op 5 juli 1903 te Gasselte, tr. (resp. 21 en ongeveer 24 jaar oud) (1) op 10 juli 1830 te Hoogezand met Berend Jacobs de Groot, geb. circa 1806, overlijden huis A,14, Lula, A14 Lula op 24 juli 1836, ovl. (ongeveer 30 jaar oud) op 24 juli 1836 te Hoogezand, 

Generatie V – Betovergrootouders

16. Roelef Arents, bij huwelijk van Yde, woonde 1764 in en kwam met attestatie van Zuidlaren) 

(Roelf Arends, geboren te Ide, dp 23-01-1735 in Vries, zv Arend Luigjes)

T. 06-05-1764 Gasselte, OT Zuidlaren 15-04-1764

17. Geertruid Geerts, (bij huwelijk van Gasselte, woonde 1764 in Zuidlaren, met attestatie van Zuidlaren)

  • Haardstedegeld 868.10: Roelf Arents, een keuter is geheel onmagtig dog heeft nog van Dijaken niet gekregen. Jaar: 1774, Kerspel: Gasselte

  1. Annechien Roelefs, geb. te Gasselte, dp. 19-12-1764 Gasselte
  2. Geert Roelefs, geb. te Gasselte, dp. 02-08-1767 Gasselte, kwartier nummer 8.
  3. Arent Roelefs, geb. te Gasselte, dp. 29-04-1770 Gasselte

18. Haije Berents, Haije Berends, geb. bij de A, Groningen, dp. 18-01-1731 Nieuwe Kerk, Groningen, overleden (vermeld 90 jr)  op 06-02-1817 te ‘Drouwenderveen’, wonende bij zijn schoondochter, nalatende zijn vrouw Hendrikkien en een dochter Hadewijk

19. Hindrikjen Jans

Kandidaat? Hindrikien Jans Klooster 82, geb. 03-02-1737 Odoorn, ovl 21-03-1819 Odoorn

Twee kinderen uit dit huwelijk: 

  1. k. Berent Hajes, geboren op ‘t Bour-veen, Gasselte, dp. 11-12-1757, tr. Berent Haijes, Gasselternijveen met Lummichien Tuenis, Gasselterboerveen op 30-06-1782 te Gasselte (Tonnis). Berend Haijs overleed rond 26-3-1806, op die datum werd aangifte gedaan. Hij was schipper, twee huwelijken, voorkind van tweede vrouw, nalatende zes kinderen.

    1. Hinderikien, dp. 27-04-1783, Gasselte, geb. te Gasselternijveen, ovl. aldaar op 26-06-1783. 
    2. Hindrikien Berends, dp. 03-10-1784 te Gasselte, geb. te Gasselternijveen, ovl. aldaar 14-10-1784
    3. Tonnis Berends, geb. Gasselternijveen, dp. 02-09-1785, te Gasselte
    4. Hindrikien Berends, dp. 03-12-1786 te Gasselte, geb. te Gasselternijveen, verm. overleden op 19-12-1786, als Trijntien Berends? 
    5. Hindrikien Berends, geb. Gasselternijveen, dp. 16-12-1787 Gasselte
    6. Tonnis Berends, geb. Gasselternijveen, dp. 01-08-1790, te Gasselte
    7. Haiie Berends, geb. Gasselternijveen, dp. 09-09-1792 te Gasselte
    8. Tonnis Berends, geb. Gasselternijveen, dp. 19-06-1796, te Gasselte

Berend Hais is hertrouwd met Gesien Jacobs, wonende te Wildervank, OT 21-4-1802 te Gasselternijveen, T. 21-05-1802 Gasselternijveen. Mogelijk is Geesjen Jacobs in 1807 weer teruggegaan naar Wildervank? Lidmaten Geesjen Jacobs, 05-07-1807 met attestatie van Anlo,

  1. Jacob Berends, geb. Gasselternijveen, dp. 19-06-1803, te Gasselte
  2. Hindrikien Berends, geb. Gasselternijveen, dp. 25-11-1804 Gasselte (In Wildervank is een overlijden geregistreerd van het dochtertje van wijlen Geesje Jakobs en voor wijlen haar man: leeftijd plm 4 jaren overleden op 15-11-1808 te Wildervank. 
  3. k. Hadewijk Haijes, dp. 24-01-1768 geb. en dp te Gasselternijveen , ov. overleden op 04-01-1842 te Borger, kwartier nummer 9.

20. Roelof Harms

21. Hillechien Geerts Sieders

10) Harm Roelofs Stel

22. Jan Roelfs Brinks, * ca 1749 wonende te Emmen, snijder, ov 06-08-1813, Emmen (64 j)

trouwt 03-05-1772 te Emmen met 

23 . Marregien Alberts, wonende te Emmen, beg. op 07-11-1796 Emmen

  1. Hindrekien, dp. 11-4-1773 Emmen (kv Jan Brinks en Marregien Alberts)
  2. Aaltje Jans, geboren te Noordbergen, dp. 03-01-1779 Emmen m. Margjen Alberts; Aaltje Brinks ovl op 17-03-1839 te Noordbarge Emmen
  3. Roelf Jans Brinks, geb. te Noordberge, dp. 04-11-1787 Emmen, m. Margje Alberts, ovl. 06-12-1844 Noordbarge, Emmen geh met Geertien Zwaving

  • Haardstedegeld 1/2: 2-0-0 Jan Brinks, keuter en kleermaker, 1784, 1794,Noordbarge Emmen, 
  • Haardstedegeld : 2-0-0 1802: Jan Roelfs Brieks, keuter en neringdoende, Noordbarge, Emmen

24. Derk Tonnijs, van Kielcompagnie

Huwelijk 07-10-1736 Hoogezand

25. Jantien Jans, van Kielcompagnie

  1. Elske Derks, geb. De Kiel, dp. 31-03-1737 Hoogezand
  2. Jan Derks, geb. de Kiel, dp.  12-04-1739 Hoogezand
  3. Tonnijs Derks, geb. De Kiel, dp. 04-12-1740 Hoogezand, kwartier nummer 12.
  4. Albert Derks, geb. De Kiel, dp. 09-09-1742 Hoogezand
  5. Derk Derks, geb. De Kiel, dp. 27-09-1744 Hoogezand

26. Thomas Jans, meester, ov. voor 1770, verm. lidmaat op belijdenis in Hoogezand maart 1718

27. Eelke  Willems, lidmaat Windeweer, 1770, wed van Thomas Jans

  1. Grietje, geb. Martenshoek, dp. 04-01-1728 Hoogezand
  2. Martin Tomes, dp. 11-06-1730 Hoogezand
  3. Aaltje Thomas, geb. Martenshoek, dp. 22-06-1732 Hoogezand
  4. Niesje Thomas, geb. Martenshoek, dp. 02-05-1734 Hoogezand
  5. Jan Thomas, geb. Martenshoek, dp. 27-01-1737 Hoogezand (vader is meester), Jan Thomas Bakker, ov. 30-01-1818 Windeweer (arbeider, 80)
  6. Willem Thomas, geb. Martenshoek, dp. 03-05-1739 Hoogezand, Willem Thomas Bakker, ovl (79) op 25-12-1817 Windeweer
  7. Aaltje Thomas, geb. Martenshoek, dp. 26-11-1741, Hoogezand  (vader is meester)
  8. Niesje Thomas, geb. Martenshoek, dp. 09-04-1745, Hoogezand

28. Hindrik Wijbes, geb. circa 1715 te Kalkwijk, begr. op 21 februari 1783 te Windeweer, kerk.huw. (resp. ongeveer 27 en ongeveer 21 jaar oud) op 16 februari 1742 te Sappemeer met

29. Trijntje Willems Kremer, geb. in 1721, ovl. (minstens 64 jaar oud) na 1785.

Uit dit huwelijk:

  1. Willem Hindriks, geb. in juni 1748 te Lula,Gem. Windeweer, ovl. (83 jaar oud) op 7 november 1831 te Windeweer.
  2. Garbrand Hindriks Kremer, geb. circa 1751 te Lula,Gem.Windeweer, zie 34.
  3. Willemtje Hindriks.
  4. Antje Hindriks.
  5. Berendje Hindriks.

30. Nn (?jan Sijgers), relatie met

31. Tijbechien Berents, ged. op 11 februari 1748 te Kropswolde, ovl. (ongeveer 65 jaar oud) op 9 juni 1813 te Kropswolde, Gem. Hoogezand, kerk.huw. (ongeveer 35 jaar oud) (2) op 25 mei 1783 te Kropswolde met Hindrik Berents (Wilkens), kerk.huw. (ongeveer 41 jaar oud) (3) op 22 februari 1789 te Kropswolde met Hijlke Feitzes.

Uit deze relatie:

  1. Janna Jans Siegers, (onecht kind van Tijbegien Berents, na openbare belijdenis van hare begaande zonde, gedoopt 21 of 25 april. Stip boven laatste cijfer, daarom toch 21 april aanhouden) geb. op 21 april 1771 te Kropswolde, zie 35.

Tijbechien Berents, tr. (2) met Hindrik Berents (Wilkens). Uit dit huwelijk:

  1. Leena Hindriks (Wilkens), ged. op 29 maart 1782 te Kropswolde.
  2. Bernardus Hindriks (Wilkens), ged. op 26 januari 1784 te Kropswolde.
  3. Aleidis Hindriks (Wilkens), ged. op 11 maart 1786 te Kropswolde.

Tijbechien Berents, tr. (3) met Hijlke Feitzes. Uit dit huwelijk:

  1. Pieter Hijlkes (Leinema), ged. op 4 april 1790 te Kropswolde.
  2. Grietje Hijlkes (Leinema), ged. op 15 mei 1791 te Kropswolde (getuigen: Overledenen.n, kind jan geerts strating, leeftijd44 jaar, vaderjan Tonnijs geert strating, relatie 1 grietje hielkes leinema, relatie 3aukje Fokkes hamminga en relatie grietje hielkes leinema), ovl. (ongeveer 76 jaar oud) op 28 augustus 1867 te Kropswolde, Gem. Hoogezand.

Generatie V

32. Arend Luigjes, woont 1735 te Ide

  1. Lucas Arends, geboren te Ide, dp 05-03-1730 Vries zv Arend Luichjes)
  2. Berend Cremer Arends, geb. Ide, dp 24-02-1732 Vries 
  3. Roelf Arends, geboren te Ide, dp 23-01-1735 in Vries, zv Arend Luigjes), kwartier nummer 16.
  4. Jannes Arends, dp 13-04-1740 In Vries
  5. Albert Arends, dp. 13-04-1740 in Vries

36. Berend Harmens (is hij dezelfde als “Berend Harms Buiting, vermeld in HC 08-11-1754 Groningen, daartoe versocht”?)

Huwelijk, ondertrouw Groningen: Beerent Harms Buijtink, van Buinen, OT 05-10-1726, met Hadewijk Haijes van Onstwedde, pro qua Michiel Jacobs als oom, met Belastingen te Borger en te Onstwedde (in de marge, met kruis erdoor: Cons. van bruidegoms en bruits ouders) 

37. Hadewijk Hajes, was zij een dochter van Heije Wubbes Horlings? dp. 21-04-1700, Onstwedde) 

  1. Jantjen Beerents, geb. Groningen tussen Jatsbrug en zoutkeet, dp. 23-08-1729, Martinikerk, Groningen
  2. Haije Berends, geb. bij de A, Groningen, dp. 18-01-1731 Nieuwe Kerk, Groningen, kwartier nummer 18.
  3. Ackien Berends, geb. te Groningen, haven, dp. 27-10-1737 Groningen Nieuwe Kerk

Bronnen:

Rijksarchief Groningen: allegroningers.nl

Rijksarchief Drenthe: alledrenten.nl

www.wiewaswie.nl

archieven.nl

CBGnl




Knappertjes, Grunnegs aarfgoud

“Dou ik as leutje wichtje noar mien oma in Knoal ging, traktaairde zai mie voak en groag op wat lekkers. Ie waiten ja wel hou dat gaait, mit opoes: ze binnen nait eerder rusteg din dat ze joe hebben volstopt mit allerhande eten en drinken. Mor nait alles wat oma mie veurzette kon mie bekoren. Veur n kokesmekroon bievubbeld kon k mie wel schudden. Mor as oma zee “Wolst n knappertje, wicht?” din haar ze t wonnen. Dei waren ja nait te weerstoan. Mit wat botter en suker, wat n aldernoast lekkere traktoatsie was dat!

Ie mouten joe ain knappertje as zowat as n cracker veurstellen, mor din rond van vörm en wat groter. Bie maiste supermaarkten in Grunnen kin je ze wel kopen. Ze hebben n heule historie en nog altied worden ze bakt deur n febriekje in Wildervank. De crackers wörren vrouger deur Veenkolonioale scheepsluu mitnomen op heur zeeraizen, omdat ze laank goud bleven. Behalve dizze crackers het Grunnen nog n biezunder broodje: de Grunneger hardbroden, n ronde, stevige soort dubbele beschuut. As je dei eem in oven of airfryer doun en din waarm eten mit botter en suker… Asof der n engeltje over joen tong pist. Slim lekker! “

https://www.wieringaknappertjes.nl
https://www.levenderfgoedgroningen.nl/alle-verhalen/hardbroden



Graftour: Kolham (2)

Hartenhof x Bos; Bos x Begeman; Begeman x Meijers

Behalve de voorouders Broekema – Hartenhof zijn er nog twee andere stèles die mijn aandacht trokken, en wel die van Oltman Begeman en Maria Meijers. Er ligt een lijn van deze mensen naar de familie Hartenhof en die connectie intrigeert me al geruime tijd.

Mijn voorvader Amel Hartenhof was getrouwd met mijn voormoeder Hindrikje Hindriks Bos. Amel’s broer Kornelis Hartenhof was getrouwd met Hindrikjes zuster Wobbegien Hindriks Bos. Beide broers waren landbouwers in Kolham. Amel woonde aan de zuidzijde van de doorgaande weg van Kolham, schuin tegenover de huidige school en Kornelis woonde aan de noordzijde, ten oosten van de school. Ze bezaten grond vanaf Kolham tot Sappemeer. De Joodse begraafplaats aan de Knijpslaan in Kolham is aangelegd op land dat door Kornelis aan de Joodse gemeenschap werd verkocht.

Amel en Hindrikje kregen samen drie kinderen, waaronder Hindrik Hartenhof (de vader van Pieterke Hartenhof, die we in Graftour: Kolham 1 tegenkomen). Het noodlot sloeg toe en Amel stierf jong. Hindrikje, ook nog maar 28 jaar oud, hertrouwde na een klein jaar met ene Oltman Begeman, die dan 26 jaar oud en boerenknecht in Kolham is. Amel’s broer en dus twee keer Hindrikjes zwager, Kornelis Hartenhof is éen van de de getuigen. Oltman en Hindrikje krijgen samen nog maar liefst acht kinderen, en zwager Kornelis is vaak als getuige bij een aangifte van geboorte aanwezig. Er lijkt dus sprake van een goede onderlinge band.

Maar dan, rond 1841, is de situatie drastisch gewijzigd. Zwager Kornelis vinden we op dat moment terug in Veendam, als arbeider en als hij in 1844 aangifte doet van het overlijden van zijn vrouw Wobbegien (45 jaar oud) is hij zelfs geregistreerd als scheepsjager. Wat is daar toch gebeurd? Ik ben er nog steeds niet achter. Kornelis sterft in 1846 in Harkstede, maar blijkt op dat moment nog woonachtig in Veendam te zijn geweest. De vier jongste kinderen van Kornelis en Wobbegien, die nu wees zijn, worden uiteindelijk in het armenwerkhuis in Kolham ondergebracht. Daar resideert de van oorsprong Oost-Friese Maria Meijers als werkhuismoeder. Het armwerkhuis in Kolham is in de periode tussen 1847 en 1849 tot stand gekomen. Lang kan Maria er dus nog niet geweest zijn.

1846 is sowieso geen goed jaar:

en als Hendrikje 44 jaar oud is, komt in november van dat jaar haar leven ten einde. En zo is er van het oorspronkelijke klaverblad Hartenhof x Bos niemand meer in leven. Is Oltman de spreekwoordelijke lachende derde? De gebouwen en landerijen van de Hartenhof’s staan later op zijn naam. En hij laat er geen gras over groeien:

Advertentie. “Groninger courant”. Groningen, 27-11-1846, p. 4. Geraadpleegd op Delpher op 05-09-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010771181:mpeg21:p004
Advertentie. “Groninger courant”. Groningen, 29-01-1847. Geraadpleegd op Delpher op 05-09-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB23:003486009:mpeg21:p00004

Hij is achtergebleven met acht kinderen, de oudste jongens Hartenhof zijn het huis al uit, uit het eerste huwelijk woont alleen stiefdochter Aaltje nog bij hem. Zijn eigen jongste kind is vijf jaar oud. Oltman vindt uiteindelijk wel een heel passende oplossing: hij trouwt in november 1850 met de armwerkhuismoeder, Maria Meijers. Jammer genoeg lijkt het erop dat de werkhuismoeder niet heel erg betrokken was bij haar functie noch bij de andere Hartenhof-familie: er is geen plaats voor de kinderen van zwager Kornelis en Wobbegien in het nieuwe gezin. Maria en Oltman laten hen achter in het werkhuis…

Oltman en Maria krijgen samen nog één kind: Frederik. Dat jongetje wordt niet oud, het sterft op 9-jarige leeftijd.

Locatie: https://goo.gl/maps/M93Ax9kvPKBft7376

Bronnen:

  • allegroningers.nl
  • familysearch.com
  • wikipedia.com
  • veenkoloniaal museum, scheepsjagerpenningen
  • archief ned. herv. gemeente Kolham, rijksarchief Groningen

De namen kennen verschillende variaties: Cornelis, Kornelius, Hartenhoff, Hindrikkien, Hendrikje, Wubbina, Oldman, Oltman Berends Begeman.




Foxhol in de krant – 1750-1760

Historisch Foxhol- krantenadvertenties vanaf 1750 – reconstructie (work in progress)

1750 – De Wed. van KORNELIS HINDRIKS ZONDAG presenteert uyt de Hand te Verkopen, een Wel bevaaren Tjalk Schuyt; met Zeyl en Treyl, Ankers en Touwen : zoo als laast uyt Zee gekoomen, leggende aan de Wal by Foxhol. Iemand hier aan gading hebbende, kan bovengenoemde daar over aanspreeken, woonende tot Foxhol.

Zondag was oorspronkelijk geen achternaam: de grootvader van Kornelis, genaamd Sondagh Hindricks uit Wetteringen, Duitsland. De nazaten vestigden de naam echter al als achternaam in 1704.

Kwartierstaat Kornelis Hindriks Zondag:

  1. Cornelis Hindrics Sondagh, ged. op 3  apr  1712 Kropswolde, ovl. (hoogstens 38 jaar oud) voor  18  aug  1750, kerk.huw. (ongeveer 22 jaar oud)  op 2  mei  1734 Kropswolde Trijntien Egberts, afkomstig uit Kropswolde. Twee kinderen:
    1A. Hindrik Cornelis Sondag, geb. Foxhol, ged. op 24 feb 1737 Westerbroek.
    1B. Egbertien Cornelis, ged. op 3 jun 1743 Kropswolde.
  2. Hindrick Zondag, afkomstig uit Meeden, verdronken, begr. op 26  sep  1735 Kropswolde, kerk.huw.  op 27  jan  1704 Kropswolde.
  3. Aeltien Egberts, afkomstig uit Foxhol, begr. op 19  jul  1745 Kropswolde.
    Uit dit huwelijk:
    1a. Jeichien Hindrics Sondagh, ged. op 25  dec  1704 Kropswolde.
    1b. Geert Hindrics Sondagh, ged. op 7  nov  1706 Kropswolde, ovl. (hoogstens 8 jaar oud) voor  3  mrt  1715.
    1c. Geerttien Hindricks Sondagh, ged. op 31  mrt  1709 Kropswolde.
    1d. Cornelis Hindrics Sondagh, ged. op 5  nov  1710 Kropswolde, ovl. (hoogstens 1 jaar oud) voor  1712.
    1e. Cornelis Hindrics Sondagh, ged. op 3  apr  1712 Kropswolde, zie 1.
    1f. Geert Sondagh, ged. op 3  mrt  1715 Kropswolde.
    1g. Ellechien Hindricks Sondagh, ged. op 23  jan  1717 Kropswolde.
    1h. Sondagh Hindricks Sondagh, ged. op 18  jun  1724 Kropswolde.
  4. Sondagh Hindricks, geb. Wetteringe  [Duitsland], ovl. voor  7  feb  1692 vermoedelijk Meeden, otr.  op 3  apr  1680 Kropswolde, kerk.huw.  op 18  apr  1680 Winschoten.
  5. Jeije Luichjis, kerk.huw. (2)  op 7  feb  1692 Meeden Jan Eppes, geb. Meeden.
    Uit dit huwelijk:
    2a. Hindrick Zondag, afkomstig uit Meeden, zie 2.
    2b. Eije Sondaghs, ged. op 23  mrt  1684 Meeden.
    2c. Luitien Sondaghs, ged. op 31  jan  1686 Meeden.
    2d. Gebke Sondaghs, ged. op 23  okt  1687 Meeden.
    Jeije Luichjis, tr. (2) Jan Eppes.
    Uit dit huwelijk:
    2e. Eppe Jans, ged. op 29  jan  1693 Meeden.
Bron: "Advertentie". "Opregte Groninger courant". Groningen, 1750/08/18 00:00:00, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 18-08-2020, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010410564:mpeg21:p002

1751 – BEKENTM A K I N G E N De Kerkvoogden van Westerbroek gedenken uyt te besteeden het Arbeyds Loon en Materialen van een Nieuwe Schuure , tot de Pastorie op Dingsdag den 15 Juny 1751 ten huyze van de Tol Meefter PICCARD te Foxhol, om 3 uur, alwaar de Conditien en afreikeninge 3 daagen te vooren, als meede aan de Pastorie te zien zullen zyn.

De tolmeester Piccard moet mijns inziens Hendrick Piccard zijn geweest. Kolham lag vlak bij Foxhol, en het tolhek lag tussen Foxhol en Foxham. Hendrick was een zoon van de Kolhamster predikant Gualterus Piccard en diens echtgenote Johanna Sevensterens:
Hindrik (Hendrijck, Hindrijck, Henrick) Piccard (Piccardt), ged. op 15 aug 1706 Kolham, ovl. (hoogstens 71 jaar oud) voor 22 sep 1777, trouwt (kerk.huw.,ongeveer 25 jaar oud) op 24 feb 1732 te Kolham met Margrietien (Margretien, Gretien) Evenaars (Evenaer), geb. Kolham, dochter van Meinders Jans Evenaar en Jantjen Wolters.
Uit dit huwelijk:

  1. Johanna Sophijea Piccard, ged. op 2 nov 1732 Kolham, tr. (ongeveer 23 jaar oud) circa 19 aug 1756 Hindrik Wolters.
  2. Gualtherus Piccard, ged. op 14 mrt 1734 Kolham.
  3. Jantien Piccard, ged. op 21 mei 1736 Kolham.
  4. Jantien Piccard, ged. op 3 mei 1739 Kolham.
  5. Henrica Elisabhet Piccard, ged. op 9 apr 1741 Kolham.
  6. Alexander Piccard, ged. op 6 apr 1744 Kolham.

⦁ Meer info over de familie Piccard/Pickardt vindt u hier: http://www.genealogie-emsland-bentheim.de/Heft_42_November_1997-k.pdf

"Advertentie". "Opregte Groninger courant". Groningen, 1751/06/08 00:00:00, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 18-08-2020, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010410670:mpeg21:p002

1752 – Uyt de hand te koop of te huur, om voort of op May 1752. te konnen aanvaarden, een Behuyzinge met een Hof er agter, waar in de Bakker en Kreemer Neering is gedaan. Nog een kleyn Huysjen naast bovengemelde Behuyzinge, staande tot Foxhol , als meede ook veel Bakkers en Winkel Gereedschap, zynde de Behuyzingen bewoond geweest , door Jan Hendriks van der Vaart. Jemand gadinge maakende, kan Jan Hendriks ten Kate, tot Foxhol daar over aanspreeken , of Gerrit van Delden in de Oosterstraat tot Groningen.

⦁ Jan Hindriks van der Vaart (Jan Hendriks ten Kate) , afkomstig uit Foxhol, bakker in 1750 en (volgens ovl zoon Menno) schoolmeester; kerk.huw.  op 29  aug  1745 Kropswolde met Marregien Fokkens (Martje Fokkes ten Kate, Margijn, Margien,Martjen, Martijen) , ged. op 9  mrt  1753 Kropswolde. Uit dit huwelijk:

  1. Eeijke Jans van der Vaart, ged. op 31  jul  1746 Kropswolde, ovl. (hoogstens 7 weken oud) voor  24  sep  1746 Kropswolde.
  2. Grietin Jans van der Vaart, ged. op 20  okt  1748 Kropswolde, ovl. (ongeveer 6 weken oud) op 5  dec  1748 Kropswolde.
  3. Hindrik Jans van der Vaart, geb. Foxhol, ged. op 7  mei  1750 Kropswolde.
  4. Grietien Jans van der Vaart, geb. Foxhol, ged. op 9  mei  1751 Kropswolde, kerk.huw. (ongeveer 25 jaar oud)  op 12  mei  1776 Kropswolde Adam Jacobs Vonck, afkomstig uit Kalkwijk.
  5. Hindrik Jans van der Vaart, geb. op 6  aug  1754, ged. op 11  aug  1754 Kropswolde.
  6. Fokke Jans van der Vaart, geb. op 18  okt  1755, ged. op 26  okt  1755 Kropswolde.
  7. Hindrik Jans van der Vaart, geb. op 11  mei  1758, ged. op 14  mei  1758 Kropswolde.
  8. Hindrik Zondag van der Vaart, geb. op 4  okt  1759, ged. op 7  okt  1759 Kropswolde.
  9. Hindrik Jan ten Cate, geb. op 23  nov  1760 Kropswolde, ged. op 30  nov  1760 Kropswolde.
  10. Menno Jans van der Vaart, geb. op 13  jan  1762 Foxhol, ged. op 17  jan  1762 Kropswolde, schatter van vee,  schoenmaker in 1816 Haren, ovl. (66 jaar oud) op 30  okt  1828 Groningen.
  11. Fokke Jans van der Vaart, ged. op 17  mrt  1765 Kropswolde.

“Advertentie”. “Opregte Groninger courant”. Groningen, 1752/03/24 00:00:00, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 18-08-2020, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010410780:mpeg21:p002


1755 – WESSEL GEERTS en zyn Huysvrouw, gedenken op Donderdag den 14 Februari 1755 ten Huyze van de Wed. Hugo ter Spil op ’t Hogezant, ’s avonds, om 5 uur, aan de Meestbiedende by Strijkgeld , te Verkopen haar Wel geleegen Timmer Werven, een Lange en een Dwars Helling met een Behuyzinge, staande en geleegen tusschen Martenshoek en Foxhol zoo door wylen Ubel Fockes lange Jaaren met goet succes is bearbeyd, als meede nog een Half getimmerd Nieuw Schip zijnde 71 Voeten lang.

De weduwe van Ubel Fockes, Dina Tiessens, is hertrouwd met Wessel Geerts. Dit laatste echtpaar verkoopt dus de werf. De koper is de zoon van de oorspronkelijke eigenaar: Focke Ubels. (Meer op https://historische-vereniging-hs.nl/docs/pluustergoud/pluustergoud%2045.pdf)
Ubel Fokkens (Fockes), ovl. voor 1 dec 1754 Martenshoek, kerk.huw. (1) op 28 feb 1735 Hoogezand Margaretha Hindriks, woonachtig te Sappemeer.
Uit dit huwelijk:
1. Fokke Ubels, kerk.huw. op 11 feb 1759 Hoogezand Johanna Ottens, woonachtig te Martenshoek.
2. Sara Ubels, ged. op 6 apr 1744 Kolham
kerk.huw. (2) op 16 feb 1744 Kropswolde
met Dina (Dina Cock) Tiessens, woonachtig te Martenshoek, dochter van Ties Robers Cock en Saartje Jans. (meer informatie over dit gezin op de homepage van Gerrit W. Kuijk https://www.geboefte.nl/1152.htm).

Weduwe Dina Cock (Dina Tiessens), woonachtig te Martenshoek kerk.huw. (2) op 1 dec 1754 Hoogezand met Wessel Geerts, woonachtig te Nieuwe Compagnie, zoon van Geert Wessels, van Hoogezand en Trijntje Jans van de Kijl (Kiel, Gr.)
Uit dit huwelijk:

  1. Joannes Wessels, geb. Martenshoek, ged. op 15 mei 1764 kleinemeer.
  2. Matthijs Wessels, ged. op 9 mei 1762 kleinemeer.
  3. Catharina Wessels, geb. circa 1760 Martenshoek, ovl. (ongeveer 55 jaar oud) op 4 nov 1815 Groningen.

De werf werd verkocht ten huize van de weduwe van Hugo ter Spil. Dit was Jantje Jans Boelema. Zij was getrouwd geweest met Hugo Adolfs ter Spil, afkomstig uit Den Haag. De plek van de herberg van Hugo is in Hoogezand wereldberoemd, want dat is de plek waar Hotel Faber gevestigd is. (https://www.hotelfaber.nl/hotel-faber/geschiedenis-hotel-faber)
Hugo Adolf ter Spil (ter Spill), geb. Slochteren, tr. met Jantjen Jans (Boelema, Schults), geb. Engelbert.
Uit dit huwelijk:

  • Jan Hugo ter Spil, ged. op 25 dec 1717 Engelbert.

  • Catharina ter Spil (Schults), ged. op 16 apr 1719 Hoogezand.

  • Catharina ter Spil, ged. op 9 feb 1721 Hoogezand.

  • Adolf ter Spil, ged. op 16 aug 1722 Engelbert.

  • Bronne ter Spil, ged. op 16 aug 1722 Engelbert.

  • Hugo ter Spil, ged. op 16 mei 1728 Hoogezand.
"Advertentie". "Opregte Groninger courant". Groningen, 1755/02/04 00:00:00, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 18-08-2020, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010259097:mpeg21:p002

1757 – Groningen den 2 May. Eergifteren den 30 passato, ’s nademiddags ten 5 à 6 uuren, is te Foxhol ruim 2 uuren van deze Stad, een Pruisies Courier gepasseert, (die zig niet had durven vertrouwen door het Lingensche en Munstersche te rijden) met de gewigtigste tijding uit de grote Pruissische Armée, welke door den Koning in hoge Perzoon gecommandeert word, behelzende dat dezelve 34000 Mannen van de Oostenrijkers (waarschijnlijk de Armée van de Grave Dauhn) ten eenemale had ingesloten.

Op 30 april 1757 hebben de Pruisische legers, die de Oostenrijkse legers achtervolgden, een kapitein, een luitenant en 30 soldaten van het vijandelijke leger gevangen genomen. Dit was in de aanloop naar de slag om Praag, die op 6 mei zou plaats vinden tussen het Pruisische leger van Koning Frederik de Grote met operbevelhebber Schwerin enerzijds en het Oostenrijkse leger onder aanvoering van Maarschalk Browne, anderzijds. Op 1 mei 1757 naderde het Pruisische leger de stad. Terwijl ze binnentrokken, werd duidelijk dat het vijandelijke Oostenrijkse leger ook al door de stad was gekomen en langs de omtrek van de stad hun campementen hadden opgeslagen, waarmee de Pruisen effectief waren ingesloten. Ondertussen was een ander corps van het Oostenrijkse leger, onder bevel van Generaal Daun, onderweg naar Praag. Frederik de Grote besloot tot een aanval. Schwerin had daarbij een heldhaftige rol, die hem echter het leven koste.
(Meer in de historische beschrijving der doorluchtige daden, aanmerkelijke krijgsverrichtingen en andere bedrijven van Frederik den Grooten, etc.)

De koning van Pruisen: Frederik de Grote, geboren in Berlijn 24 januari 1712, overleden Potsdam 17 augustus 1786. In 1755 Koning van Pruisen en Keurvorst van Brandenburg.
Graaf Dauhn: Leopold Joseph Maria, Reichsgraf von und zu Daun, geboren in Wenen, 24 september 1705, overleden in Wenen, 5 februari 1766. Oostenrijks veldmaarschalk.


"MILITAIR NIEUWS.". "Leeuwarder courant". Leeuwarden, 1757/05/07 00:00:00, p. 1. Geraadpleegd op Delpher op 18-08-2020, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010573760:mpeg21:p001

Bronnen:

  • delpher.nl

  • archieven.nl

  • allegroningers.nl

  • alledrenten.nl

  • wikipedia.nl