Blog

Historisch Foxhol- krantenadvertenties vanaf 1750 – reconstructie (work in progress)

1750 – De Wed. van KORNELIS HINDRIKS ZONDAG presenteert uyt de Hand te Verkopen, een Wel bevaaren Tjalk Schuyt; met Zeyl en Treyl, Ankers en Touwen : zoo als laast uyt Zee gekoomen, leggende aan de Wal by Foxhol. Iemand hier aan gading hebbende, kan bovengenoemde daar over aanspreeken, woonende tot Foxhol.

Zondag was oorspronkelijk geen achternaam: de grootvader van Kornelis, genaamd Sondagh Hindricks uit Wetteringen, Duitsland. De nazaten vestigden de naam echter al als achternaam in 1704.

Kwartierstaat Kornelis Hindriks Zondag:

1. Cornelis Hindrics Sondagh, ged. op 3  apr  1712 Kropswolde, ovl. (hoogstens 38 jaar oud) voor  18  aug  1750, kerk.huw. (ongeveer 22 jaar oud)  op 2  mei  1734 Kropswolde Trijntien Egberts, afkomstig uit Kropswolde. Twee kinderen:
   1A. Hindrik Cornelis Sondag, geb. Foxhol, ged. op 24 feb 1737 Westerbroek.
   1B. Egbertien Cornelis, ged. op 3 jun 1743 Kropswolde.
2. Hindrick Zondag, afkomstig uit Meeden, verdronken, begr. op 26  sep  1735 Kropswolde, kerk.huw.  op 27  jan  1704 Kropswolde.
3. Aeltien Egberts, afkomstig uit Foxhol, begr. op 19  jul  1745 Kropswolde.
   Uit dit huwelijk:
   1a. Jeichien Hindrics Sondagh, ged. op 25  dec  1704 Kropswolde.
   1b. Geert Hindrics Sondagh, ged. op 7  nov  1706 Kropswolde, ovl. (hoogstens 8 jaar oud) voor  3  mrt  1715.
   1c. Geerttien Hindricks Sondagh, ged. op 31  mrt  1709 Kropswolde.
   1d. Cornelis Hindrics Sondagh, ged. op 5  nov  1710 Kropswolde, ovl. (hoogstens 1 jaar oud) voor  1712.
   1e. Cornelis Hindrics Sondagh, ged. op 3  apr  1712 Kropswolde, zie 1.
   1f. Geert Sondagh, ged. op 3  mrt  1715 Kropswolde.
   1g. Ellechien Hindricks Sondagh, ged. op 23  jan  1717 Kropswolde.
   1h. Sondagh Hindricks Sondagh, ged. op 18  jun  1724 Kropswolde.
4. Sondagh Hindricks, geb. Wetteringe  [Duitsland], ovl. voor  7  feb  1692 vermoedelijk Meeden, otr.  op 3  apr  1680 Kropswolde, kerk.huw.  op 18  apr  1680 Winschoten.
5. Jeije Luichjis, kerk.huw. (2)  op 7  feb  1692 Meeden Jan Eppes, geb. Meeden.
   Uit dit huwelijk:
   2a. Hindrick Zondag, afkomstig uit Meeden, zie 2.
   2b. Eije Sondaghs, ged. op 23  mrt  1684 Meeden.
   2c. Luitien Sondaghs, ged. op 31  jan  1686 Meeden.
   2d. Gebke Sondaghs, ged. op 23  okt  1687 Meeden.
   Jeije Luichjis, tr. (2) Jan Eppes.
   Uit dit huwelijk:
   2e. Eppe Jans, ged. op 29  jan  1693 Meeden.

Bron: "Advertentie". "Opregte Groninger courant". Groningen, 1750/08/18 00:00:00, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 18-08-2020, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010410564:mpeg21:p002

---

1751 – BEKENTM A K I N G E N De Kerkvoogden van Westerbroek gedenken uyt te besteeden het Arbeyds Loon en Materialen van een Nieuwe Schuure , tot de Pastorie op Dingsdag den 15 Juny 1751 ten huyze van de Tol Meefter PICCARD te Foxhol, om 3 uur, alwaar de Conditien en afreikeninge 3 daagen te vooren, als meede aan de Pastorie te zien zullen zyn.

De tolmeester Piccard moet mijns inziens Hendrick Piccard zijn geweest. Kolham lag vlak bij Foxhol, en het tolhek lag tussen Foxhol en Foxham. Hendrick was een zoon van de Kolhamster predikant Gualterus Piccard en diens echtgenote Johanna Sevensterens:
Hindrik (Hendrijck, Hindrijck, Henrick) Piccard (Piccardt), ged. op 15 aug 1706 Kolham, ovl. (hoogstens 71 jaar oud) voor 22 sep 1777, trouwt (kerk.huw.,ongeveer 25 jaar oud) op 24 feb 1732 te Kolham met Margrietien (Margretien, Gretien) Evenaars (Evenaer), geb. Kolham, dochter van Meinders Jans Evenaar en Jantjen Wolters.
Uit dit huwelijk:

1. Johanna Sophijea Piccard, ged. op 2 nov 1732 Kolham, tr. (ongeveer 23 jaar oud) circa 19 aug 1756 Hindrik Wolters.
2. Gualtherus Piccard, ged. op 14 mrt 1734 Kolham.
3. Jantien Piccard, ged. op 21 mei 1736 Kolham.
4. Jantien Piccard, ged. op 3 mei 1739 Kolham.
5. Henrica Elisabhet Piccard, ged. op 9 apr 1741 Kolham.
6. Alexander Piccard, ged. op 6 apr 1744 Kolham.

⦁ Meer info over de familie Piccard/Pickardt vindt u hier: http://www.genealogie-emsland-bentheim.de/Heft_42_November_1997-k.pdf

"Advertentie". "Opregte Groninger courant". Groningen, 1751/06/08 00:00:00, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 18-08-2020, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010410670:mpeg21:p002

1752 – Uyt de hand te koop of te huur, om voort of op May 1752. te konnen aanvaarden, een Behuyzinge met een Hof er agter, waar in de Bakker en Kreemer Neering is gedaan. Nog een kleyn Huysjen naast bovengemelde Behuyzinge, staande tot Foxhol , als meede ook veel Bakkers en Winkel Gereedschap, zynde de Behuyzingen bewoond geweest , door Jan Hendriks van der Vaart. Jemand gadinge maakende, kan Jan Hendriks ten Kate, tot Foxhol daar over aanspreeken , of Gerrit van Delden in de Oosterstraat tot Groningen.

⦁ Jan Hindriks van der Vaart (Jan Hendriks ten Kate) , afkomstig uit Foxhol, bakker in 1750 en (volgens ovl zoon Menno) schoolmeester; kerk.huw.  op 29  aug  1745 Kropswolde met Marregien Fokkens (Martje Fokkes ten Kate, Margijn, Margien,Martjen, Martijen) , ged. op 9  mrt  1753 Kropswolde. Uit dit huwelijk:

1. Eeijke Jans van der Vaart, ged. op 31  jul  1746 Kropswolde, ovl. (hoogstens 7 weken oud) voor  24  sep  1746 Kropswolde.
2. Grietin Jans van der Vaart, ged. op 20  okt  1748 Kropswolde, ovl. (ongeveer 6 weken oud) op 5  dec  1748 Kropswolde.
3. Hindrik Jans van der Vaart, geb. Foxhol, ged. op 7  mei  1750 Kropswolde.
4. Grietien Jans van der Vaart, geb. Foxhol, ged. op 9  mei  1751 Kropswolde, kerk.huw. (ongeveer 25 jaar oud)  op 12  mei  1776 Kropswolde Adam Jacobs Vonck, afkomstig uit Kalkwijk.
5. Hindrik Jans van der Vaart, geb. op 6  aug  1754, ged. op 11  aug  1754 Kropswolde.
6. Fokke Jans van der Vaart, geb. op 18  okt  1755, ged. op 26  okt  1755 Kropswolde.
7. Hindrik Jans van der Vaart, geb. op 11  mei  1758, ged. op 14  mei  1758 Kropswolde.
8. Hindrik Zondag van der Vaart, geb. op 4  okt  1759, ged. op 7  okt  1759 Kropswolde.
9. Hindrik Jan ten Cate, geb. op 23  nov  1760 Kropswolde, ged. op 30  nov  1760 Kropswolde.
10. Menno Jans van der Vaart, geb. op 13  jan  1762 Foxhol, ged. op 17  jan  1762 Kropswolde, schatter van vee,  schoenmaker in 1816 Haren, ovl. (66 jaar oud) op 30  okt  1828 Groningen.
11. Fokke Jans van der Vaart, ged. op 17  mrt  1765 Kropswolde.

“Advertentie”. “Opregte Groninger courant”. Groningen, 1752/03/24 00:00:00, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 18-08-2020, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010410780:mpeg21:p002

---

1755 – WESSEL GEERTS en zyn Huysvrouw, gedenken op Donderdag den 14 Februari 1755 ten Huyze van de Wed. Hugo ter Spil op ‘t Hogezant, ‘s avonds, om 5 uur, aan de Meestbiedende by Strijkgeld , te Verkopen haar Wel geleegen Timmer Werven, een Lange en een Dwars Helling met een Behuyzinge, staande en geleegen tusschen Martenshoek en Foxhol zoo door wylen Ubel Fockes lange Jaaren met goet succes is bearbeyd, als meede nog een Half getimmerd Nieuw Schip zijnde 71 Voeten lang.

De weduwe van Ubel Fockes, Dina Tiessens, is hertrouwd met Wessel Geerts. Dit laatste echtpaar verkoopt dus de werf. De koper is de zoon van de oorspronkelijke eigenaar: Focke Ubels. (Meer op https://historische-vereniging-hs.nl/docs/pluustergoud/pluustergoud%2045.pdf)
Ubel Fokkens (Fockes), ovl. voor 1 dec 1754 Martenshoek, kerk.huw. (1) op 28 feb 1735 Hoogezand Margaretha Hindriks, woonachtig te Sappemeer.
Uit dit huwelijk:
1. Fokke Ubels, kerk.huw. op 11 feb 1759 Hoogezand Johanna Ottens, woonachtig te Martenshoek.
2. Sara Ubels, ged. op 6 apr 1744 Kolham
kerk.huw. (2) op 16 feb 1744 Kropswolde
met Dina (Dina Cock) Tiessens, woonachtig te Martenshoek, dochter van Ties Robers Cock en Saartje Jans. (meer informatie over dit gezin op de homepage van Gerrit W. Kuijk https://www.geboefte.nl/1152.htm).

Weduwe Dina Cock (Dina Tiessens), woonachtig te Martenshoek kerk.huw. (2) op 1 dec 1754 Hoogezand met Wessel Geerts, woonachtig te Nieuwe Compagnie, zoon van Geert Wessels, van Hoogezand en Trijntje Jans van de Kijl (Kiel, Gr.)
Uit dit huwelijk:

1. Joannes Wessels, geb. Martenshoek, ged. op 15 mei 1764 kleinemeer.
2. Matthijs Wessels, ged. op 9 mei 1762 kleinemeer.
3. Catharina Wessels, geb. circa 1760 Martenshoek, ovl. (ongeveer 55 jaar oud) op 4 nov 1815 Groningen.

De werf werd verkocht ten huize van de weduwe van Hugo ter Spil. Dit was Jantje Jans Boelema. Zij was getrouwd geweest met Hugo Adolfs ter Spil, afkomstig uit Den Haag. De plek van de herberg van Hugo is in Hoogezand wereldberoemd, want dat is de plek waar Hotel Faber gevestigd is. (https://www.hotelfaber.nl/hotel-faber/geschiedenis-hotel-faber)
Hugo Adolf ter Spil (ter Spill), geb. Slochteren, tr. met Jantjen Jans (Boelema, Schults), geb. Engelbert.
Uit dit huwelijk:

• Jan Hugo ter Spil, ged. op 25 dec 1717 Engelbert.

• Catharina ter Spil (Schults), ged. op 16 apr 1719 Hoogezand.

• Catharina ter Spil, ged. op 9 feb 1721 Hoogezand.

• Adolf ter Spil, ged. op 16 aug 1722 Engelbert.

• Bronne ter Spil, ged. op 16 aug 1722 Engelbert.

• Hugo ter Spil, ged. op 16 mei 1728 Hoogezand.

"Advertentie". "Opregte Groninger courant". Groningen, 1755/02/04 00:00:00, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 18-08-2020, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010259097:mpeg21:p002

---

1757 – Groningen den 2 May. Eergifteren den 30 passato, ‘s nademiddags ten 5 à 6 uuren, is te Foxhol ruim 2 uuren van deze Stad, een Pruisies Courier gepasseert, (die zig niet had durven vertrouwen door het Lingensche en Munstersche te rijden) met de gewigtigste tijding uit de grote Pruissische Armée, welke door den Koning in hoge Perzoon gecommandeert word, behelzende dat dezelve 34000 Mannen van de Oostenrijkers (waarschijnlijk de Armée van de Grave Dauhn) ten eenemale had ingesloten.

Op 30 april 1757 hebben de Pruisische legers, die de Oostenrijkse legers achtervolgden, een kapitein, een luitenant en 30 soldaten van het vijandelijke leger gevangen genomen. Dit was in de aanloop naar de slag om Praag, die op 6 mei zou plaats vinden tussen het Pruisische leger van Koning Frederik de Grote met operbevelhebber Schwerin enerzijds en het Oostenrijkse leger onder aanvoering van Maarschalk Browne, anderzijds. Op 1 mei 1757 naderde het Pruisische leger de stad. Terwijl ze binnentrokken, werd duidelijk dat het vijandelijke Oostenrijkse leger ook al door de stad was gekomen en langs de omtrek van de stad hun campementen hadden opgeslagen, waarmee de Pruisen effectief waren ingesloten. Ondertussen was een ander corps van het Oostenrijkse leger, onder bevel van Generaal Daun, onderweg naar Praag. Frederik de Grote besloot tot een aanval. Schwerin had daarbij een heldhaftige rol, die hem echter het leven koste.
(Meer in de historische beschrijving der doorluchtige daden, aanmerkelijke krijgsverrichtingen en andere bedrijven van Frederik den Grooten, etc.)

De koning van Pruisen: Frederik de Grote, geboren in Berlijn 24 januari 1712, overleden Potsdam 17 augustus 1786. In 1755 Koning van Pruisen en Keurvorst van Brandenburg.
Graaf Dauhn: Leopold Joseph Maria, Reichsgraf von und zu Daun, geboren in Wenen, 24 september 1705, overleden in Wenen, 5 februari 1766. Oostenrijks veldmaarschalk.

"MILITAIR NIEUWS.". "Leeuwarder courant". Leeuwarden, 1757/05/07 00:00:00, p. 1. Geraadpleegd op Delpher op 18-08-2020, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010573760:mpeg21:p001

Bronnen:

• delpher.nl

• archieven.nl

• allegroningers.nl

• alledrenten.nl

• wikipedia.nl