Na dertig jaar toch nog een generatie kunnen toevoegen, aan een lijn waarvan je dacht: “Dat wordt nooit meer iets…”. Het overkwam me dit weekend (jan. 2024) met voorvader Harmannus Harms Benten en voormoeder Anna Alberts. Op een bekende genealogie-site wordt aan Harmannus een ouderpaar1 toegekend dat mijns inziens niet kon kloppen en dat begon te wringen. In dit blog geef ik een inkijkje in de zoektocht naar de juiste ouders en tegelijkertijd is het voor mij een gelegenheid om de zaken even te ordenen.
Voorvader Harmannus Harms Benten2 uit Martenshoek was getrouwd met Anna Alberts, eveneens uit Martenshoek, maar geboren in Borgercompagnie. Ze trouwden in Kleinemeer in de Rooms Katholieke kerk en het huwelijk werd in de kerkelijke gemeente van Hoogezand bevestigd op 28 februari 1772.
Uit het huwelijk werd een zevental kinderen geboren, voor zover ik heb kunnen vinden:
- 1. Margarita Harmannus Benten, ged. op 9 mei 1773 te Kleinemeer, ovl. (hoogstens 11 jaar oud) voor 1785;
- 2. Harmannus Petrus (Binten) Benten, geb. te Martenshoek, ged. op 14 mei 1776 te Kleinemeer, ovl. ( 01-10-1811 te ongeveer 35 jaar oud) op 1 oktober 1811 te Windeweer en Lula, tr. met Anna Berends;
- 3. Albertus Harmannus Benten, Albert, dp. 13-01-1779 Kleinemeer, geb. te Martenshoek, ovl. (ongeveer 69 jaar oud) op 30 januari 1848 te Foxhol X Grietje Harms Plasker;
- 4. Joannes Harmannus Bentum, ged. op 6 september 1781 te Kleinemeer, geb. te Martenshoek, Hoogezand, ovl als Jan Harmannus Benten (scheepstimmerknegt) op 23-10-1814 x Jantje Pieters;
- 5. Margarita Harmannus Benten, ged. op 16 april 1785 te Kleinemeer, Grietje x Gerrit Herms ter Veer van Borgercompagnie;
- 6. Catharina Harmannus Binten, ged. op 27 november 1787 te Kleinemeer, geb. te Martenshoek, Trijntje x Jan Hermannes ter Veer van Borgercompagnie;
- 7. Petrus Harmannus, ged. op 23 juli 1790 te Kleinemeer, geb. te Martenshoek. Vermoedelijk jong gestorven.
De vernoeming van de kinderen is altijd een belangrijke leidraad bij het vinden van nog onbekende ouders. Ik ging op basis van de dopen en de verdere gegevens van de kinderen uit van de volgende mogelijkheden:
- Trijntje x Harmen (in alle mogelijke naamsvariaties en schrijfwijzen, geldt voor alle combinaties),
- Trijntje x Albert
- Grietje x Harmen
- Grietje x Albert
- Trijntje x Pieter
- Grietje x Pieter
Een van de grootvaders zou Jan moeten hebben geheten, omdat de derde zoon Joannes werd genoemd. Men was vrij strikt met benoemingen: vader, vader, grootvader… Dus dat verruimde de zoekopties met het patroniem Jans: Trijntje Jans x Harmen of Trijntje x Harmen Jans, Grietje Jans x Harmen of Grietje x Harmen Jans etc.
Ik besloot Harmannus even te laten rusten en te beginnen met Anna Alberts. Bij haar vond ik al gauw een andere mogelijkheid, op basis van een huwelijkscontract waarbij Anna als zuster, samen met haar echtgenoot Hermannus Bentum aanwezig was. Zij bleek een dochter van Albert Jans en Trijntje Caspers te zijn. De nazaten van deze lijn kregen de familienaam Teuben, een vrij algemene naam in de omgeving van Martenshoek en Hoogezand.
Daarmee bleef voor de ouders van Harmannus dus over: Harmen en Grietje (op alle mogelijke schrijfwijzen). Ze bleven voor mij echter onvindbaar. Er was nog één naam die ik niet had meegenomen: Petrus (Pieter). Het tweede kind en het zevende kind in het huwelijk heetten respectievelijk Harmannus Petrus en Petrus Harmannus. Dat betekende dat er vermoedelijk nog een grootvader Pieter of Petrus was. Ik ging vervolgens alle doopgetuigen met patroniem Harms langs en probeerde hun gezinnen uit te zoeken. En daar kwam één bijzondere getuige naar voren, zowel bij dopen als in huwelijkscontracten, waar hij als vader werd vermeld: Harm Pieters! De ouders moeten dus zijn Harm Pieters x Grietje ..? En daar liep ik weer vast. Ik zat nog een beetje vast in de gedachte dat het een Grietje Jans zou moeten zijn. Maar ja, zo’n echtpaar was niet te vinden, in ieder geval niet passend bij mijn Harmannus. En toen kwam er een klein Eureka-momentje. Ergens in een huwelijkscontract had ik een afwijkende schrijfwijze gezien van Harmannus Harms. Hij was daar namelijk als oudste broer aanwezig onder de naam Harmannus Lucas Harms. Zou Grietje een dochter van een Lucas kunnen zijn?
Ik had ondertussen wel gezocht naar vader Harm Pieters. En ik vond een kerkelijk huwelijk in Scharmer, op 10 mei 1722 Harm Pieters Benten, van Laen, Westfalen (Lohn) en Hilje Tiddes. Familienaam Benten èn in Scharmer, dat om de hoek ligt bij Foxhol, Martenshoek en Hoogezand, waar de familie Benthem woonde. Dat moest toch wel haast… toch?
Maar ja. Hilje is geen Grietje. En een Hilje kwam niet voor in de vernoemingen. Toch is het zeer waarschijnlijk dat haar weduwnaar als Harmen Pieters, van Loen (=Lohn) in Munster, hertrouwt in Groningen op 16 juli 1729 met Grietjen Lucas uit Bochum in Lingen. Zij wordt vertegenwoordigd door Jurrien Veldtman, daartoe verzocht. Het huwelijk vindt plaats met ‘belastinge op ‘t Hoge zand’ (Hoogezand). Grietje Lucas vind ik nog één keer terug, als ze is bediend met de laatste sacramenten in Sappemeer op 5 maart 1775, aangetekend in de Rooms Katholieke parochie Kleinemeer. Alhoewel ik geen dopen vond, heb ik wel vier kinderen uit dit huwelijk kunnen traceren:
- Anna Harms x Luigien Willems
- Joanna Harms x Jan Daniels Wachter(s)
- Harmannus Lucas Harms (Harmannus Benten) x Anna Alberts
- Pieter Harms x Aaltjen Derks
- Geraadpleegde bronnen:
- https://historischarchief.midden-groningen.nl/
- https://www.allegroningers.nl/
- https://www.familysearch.org/nl/, court records, church records
- https://wiewaswie.nl/
Voetnoten: